Voor mij, als autistische filmjournalist, is het bijna onmogelijk een lijst te maken van de beste representaties van autisme op het witte doek. De reden: ik kan geen tien films te bedenken die autisme laten zien zoals het is. Autistische personages worden als rekwisiet gebruikt; als bron van conflict; of als een dilemma om op te lossen. Ze zijn er om de plot vooruit te helpen en dan worden ze weer vriendelijk terzijde geschoven. Een eigen leven hebben ze zelden, laat staan een liefdesrelatie.

Representatie van autisme staat dus nog in de kinderschoenen. In een ideale wereld zou elke film over autisme eerst langs een aantal autistische consultants gaan, maar dat gebeurt (nog) niet. Beeldvorming over autisme is helaas in handen van neurotypische (dus: niet-autistische) filmmakers, en (terecht) omstreden Amerikaanse bedrijven als Autism Speaks. Het gevolg is dat ik als autistische kijker veel films zie die de plank misslaan.

Uiteindelijk is het doel van representatie, voor welke minderheid ook, dat het vanzelfsprekend wordt geacht dat we te zien zijn op het witte doek, in al onze facetten. Dat we net zoveel gelaagdheid en ruimte krijgen als personages die niet tot een minderheid behoren. De ideale film met een autistisch personage zou dus niet per se autisme als hoofdonderwerp moeten hebben; zou autisme niet per se neerzetten als struikelblok of obstakel en ook niet als superkracht, maar zou autisme ook niet volledig uitvlakken.

Theodoor Steen, M.A. en copywriter, op Filmkrant.nl in ‘Autisme in film’, zijn bespreking van tien films rond autisme (Music, Hors normes, Ben X, Life Animated, Rain Man, Cube, The Predator, The Reason I Jump, Mind my Mind en Power Rangers)