De belangrijkste uitdagingen, drempels en hun oplossingen om autistische mensen aan het werk te krijgen, omvatten een breed scala aan aspecten, variërend van persoonlijke ontwikkeling tot aanpassingen in de werkomgeving. Hier zijn enkele van de belangrijkste punten die ik vond, gebaseerd op informatie van de verschillende autismeorganisaties in België (Vlaanderen) en Nederland. Uiteraard is deze niet volledig.

1. Openheid over Autisme: Participate heeft een overzichtspagina over werk zoeken, al dan niet open zijn over je autisme op de werkvloer, tegemoetkomingen, vakantiewerk en tips en ervaringen. Participate stelt dat de keuze om al dan niet open te zijn over autisme op de werkvloer zowel voor- als nadelen heeft. Openheid kan leiden tot beter begrip en aanpassingen, maar kan ook te maken krijgen met vooroordelen en onbegrip. Een onderzoek gepresenteerd op Autsider.net toont dan weer dat autistische werknemers het belang benadrukken van openheid over hun autisme, flexibele werkomgevingen, ondersteunende leidinggevenden, en directe communicatie.
2. Aanpassingen in Werksituaties: Het Autisme Centrum Groningen stelt dat bieden van aangepaste ondersteuning en het maken van redelijke aanpassingen op de werkplek essentieel zijn voor het succes van werknemers met autisme. Thuiswerken kan gunstig zijn voor sommige mensen met autisme terwijl anderen meer hebben aan flexibele aanpassingen in werksituaties, aangepast aan hun eigen inbreng. Vaak (maar niet noodzakelijk altijd) gaat het om aanpassingen om overprikkeling te verminderen en overzicht en concentratie te verbeteren. Tips voor werkgevers die autistische werknemers in dienst willen nemen, de invloed van autisme, de kwaliteiten en valkuilen, zijn onder andere bij Werkweb-autisme te vinden.
3. Inzicht in Eigen Behoeften: Zelfinzicht is cruciaal. Het begrijpen van persoonlijke talenten, behoeften en uitdagingen kan helpen bij het vinden van geschikt werk en het aanpassen van de werkomgeving. Autistisch hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie Ludmila Praslova adviseert autistische werknemers en kandidaten om hun neurodivergentie te omarmen, hun werksucces concreet te omschrijven, hun werk naar hun sterke punten te vormen, en zich aan te sluiten bij netwerken of communities. Ook werkgevers en partners binnen het werkveld moeten volgens haar inzicht krijgen in hun eigen behoeften, die losmaken van sociale en culturele vooroordelen en weten wat ze precies verwachten van werknemers, inclusief autistische werknemers.
4. Geschikte Banen: Afhankelijk van individuele kwaliteiten, kunnen mensen met autisme volgens Sterkmakers in Autisme goed passen in functies met duidelijk omschreven taken, een goed management dat voorkomt dat de werknemer over – of onderbelast raakt met (niet passende) taken of verantwoordelijkheden, een baan waarvoor aandacht voor detail nodig is, waar het persoonlijk talent van de autistische werknemer aangesproken wordt, en functies die een vermogen tot geconcentreerd werken vereisen. Hun tips staan in een handig zakboekje Autismevriendelijkheid, waar meer informatie over staat op hun website. Een geschikte baan moet uiteraard ook concreet en duidelijk gecommuniceerd worden naar kandidaat-werknemers, dus ook de ‘vacature’ (waarin de functie of het werk en de verwachtingen uiteengezet worden) moet voldoende helder, duidelijk en verstaanbaar zijn.
5. Oplossingsgerichte Benadering: Het gebruik van een oplossingsgerichte aanpak kan volgens oplossingsgericht autismecoach Els Mattelin op Sociaal.net mensen met autisme helpen om te focussen op wat wél werkt, ondanks de uitdagingen die autisme met zich mee kan brengen. Een autismecoach kan een belangrijke rol spelen in de begeleiding van mensen met autisme naar werk, waarbij werk wordt gezien als een maar niet de enige motor van de levenskwaliteit, binnen het totale levensproject.
6. Weten waar je kracht ligt begint op school: Volgens de Nederlandse Vereniging Autisme begint werk zoeken al met het vinden van een goede school die een realistische voorbereiding biedtd. Mensen met autisme moeten zorgvuldig hun onderwijsinstelling kiezen, waarbij kennis over autisme essentieel is. Weten waar je kracht ligt is op hun website mooi samengevat.
7. Inzicht krijgen in energiemanagement: Volgens een aantal gebruikersgroepen is belangrijk om een balans te vinden tussen werk en privé, of een goed energiemanagement, waarbij voldoende rust en ontspanning essentieel zijn om overprikkeling te voorkomen. Autistische werknemers wordt vaak geadviseerd zich te concentreren op hun eigen doelen en plek binnen het geheel, en indien nodig afstand te nemen van toxische werkomgevingen. Die zorgen namelijk vaak voor pesterijen, discriminatie en zijn energieslokkers die vaak leiden tot een autistische burnout.
8. Zorgen voor natuurlijke steunstructuren: De Nederlandse Vereniging voor Autisme heeft heel wat informatie over autisme en werk, waarbij vaak wordt herhaald dat werk staat of valt met het al dan niet hebben van natuurlijke steunstructuren, zoals familie, vrienden en collega’s. Als die er onvoldoende zijn, is het belangrijk waar nodig professionele ondersteuning in te schakelen.
9. Ervaringsuitwisseling en bondgenotenwerking: Het delen van ervaringen en het opbouwen van netwerken met andere betrokkenen op de werkvloer kan volgens de Vlaamse Vereniging Autisme ondersteuning bieden en oplossingen bieden voor gemeenschappelijke uitdagingen.
10. Gelijke Behandeling en Inclusiviteit: Het project “Autisme Werkt” van de Vrije Universiteit Amsterdam streeft naar het bevorderen van duurzame arbeidsparticipatie van mensen met autisme. Dit project benadrukt het belang van diversiteit en inclusie op de werkvloer en het belang van het behouden van talent en het voorkomen van uitval of verzuim.Het bevorderen van een inclusieve werkcultuur waarin werknemers met autisme eerlijk en gelijkwaardig behandeld worden, is essentieel voor hun succes en welzijn op de werkvloer. Gebrek aan kennis over autisme bij werkgevers en collega’s kan ook volgens Sterkmakers in Autisme leiden tot problemen. Training en bewustwording zijn belangrijk om een neuro-inclusieve werkomgeving te creëren. Deze punten benadrukken het belang van persoonlijke ontwikkeling, communicatie en een ondersteunende werkomgeving voor het succesvol integreren van mensen met autisme in de arbeidsmarkt.