Het dilemma van beginnersgeluk: Tussen zegen en vloek … autisme en voorspelbaarheid

Foto van Amy Reed op Unsplash

Alle begin is moeilijk, zeggen ze, maar dat vind ik een enorme veralgemening. Ik geef wel toe dat het niet gemakkelijk is. Ik zou op dit moment bijvoorbeeld dringend moeten beginnen met van alles, wat nu blijft liggen, maar toch lukt het me maar niet. Voorlopig toch. Eenmaal ik bezig ben, lukt het me wel.

Wat ik vaak moeilijker vind, is tedoor te gaan, te schakelen in tempo en dynamiek, vol te houden (tenzij het iets is dat ik echt graag doe). Wellicht nog het moeilijkste vind ik om af te ronden. Terwijl mensen spreken over ‘afronden’, gaat het naar mijn gevoel vaak anders. Bij mij lijkt het vaak meer op een vierkant. Ik rond zelden af, ik ‘kap’ af, of liever: ik wordt ‘afgekapt’. Cut, gedaan. Tijd voor iets anders. Terwijl er nog zoveel gedaan had kunnen worden.

Het moment dat ik met deze tekst begon, dacht ik aan een woord. Beginnersgeluk. Ik herinner me nu, in het begin van de tweede alinea, met wat ik op dat moment bezig was. Als mijn agenda niet te vol staat met activiteiten, hou ik me bezig met oud papier ‘verlezen’. Je zou het ook opruimen kunnen noemen, of alle papier die ik ooit verzameld heb, zoals oude facturen, documenten, aantekeningen, … bekijken of het weg mag, en of het nog gedigitaliseerd moet worden.

En toen las ik een woord zoals beginnersgeluk. Meteen schoot er van alles door me heen. Herinneringen, linken met teksten, verwensingen. Beginnersgeluk ervaar ik dubbel. In sommige gevallen was dat goed begin er toch maar beter niet geweest, denk ik. Of het riep in elk geval verwachtingen op die later heel anders uitdraaiden. Beginnersgeluk leidde tot leergeld, en vaak een grillig parcours, waar ik allerlei wielrennerstermen voor zou kunnen gebruiken.

Meestal gebruik ik de term om de verwachtingen die anderen hebben te minderen. Want vooraleer ik aan iets begin heb ik toch vooral de neiging om grondig te analyseer voordat ik iets nieuws probeer. Ik bereken mijn kansen, en vooral mijn kosten. De baten komen dan wel later, als een soort troostprijs. Toch ben ik sinds enkele jaren meer overgegaan van ‘kostenberekening’ naar ‘batenbewustzijn’. Bewust worden van wat er goed gaat, zelfs als er leergeld aan te pas komt.

Soms vrees ik beginnersgeluk. Zoals in een spelletje meteen winnen. Dat onverwachte succes roept meteen allerlei gevoelens op. Voor mij kan zoiets verwarrend en overweldigend zijn. Ik hou meer van de kleine – dan van de grote dagen. Het geeft een vals gevoel van zekerheid, terwijl ik liever iets gedetailleerd begrijp en plan. En dan heb je ook nog het beginnersgeluk als nieuwkomer. Voor iemand die zo worstelt met ongeschreven sociale regels, kan zoiets zowel een zegen als een vloek zijn. De druk om consistent te presteren zonder precies te weten hoe ik dat eerste succes behaalde, vind ik zeer onaangenaam.

Er bestaan veel verklaringen over waarom beginnersgeluk voorkomt. Voor de een is het puur toeval, een ander vind ik net beredeneerd prutsen, nog anderen zien het als een gevolg van onconventionele benaderingen die na lange tijd vruchten afleveren. Wat er ook van zij, ik heb elke dag wel het gevoel dat ik opnieuw begin, en verder blijf aanmodderen en morsen. Daar hou ik nog het meest van, en volgens mijn liefste ben ik meesterlijk in morsen. Ook tussen ons is het elke dag opnieuw beginnen, en dat vind ik prima.

Om af te sluiten is veel van deze blog beginnersgeluk geweest. Of misschien moet het nog komen, wie weet. In elk geval vind ik het intrigerend. Ik wens iedereen die dit leest in elk geval veel beginnersgeluk toe met alles waar h/zij/hun in wil beginnen. Schrik niet als de eerste poging onverwacht veelbelovend is. Het kan zomaar gebeuren, ook al is het natuurlijk even belangrijk te vertrouwen in je eigen aanmodderende kwaliteiten, om het te verprutsen en daaruit dan weer iets nieuws te maken.