8 sociale euvels in mijn dagelijks leven … autisme en sociale omgang
- Communicatie begrijpen: Soms hoor ik iets zonder het volledig te verstaan of begrijpen. Soms hoor ik iets en versta ik iets volstrekt anders. Het kost me tijd om te checken wat ik heb gehoord, wat het betekent, of het een reactie vereist, of die reactie tegenreacties kan oproepen, en welke reactie dan passend zou zijn. Meestal is de kans om te reageren dan allang vervlogen. Het kan dat ik ermee bezig blijf, of er pas over begin als het volgens anderen al onmogelijk lang voorbij is. Mijn tip: Neem de tijd om informatie te verwerken. Vraag om verduidelijking als je iets niet begrijpt en geef jezelf toestemming om na te denken voordat je reageert.
- Imitatie: Ik imiteer nauwkeurig mensen om me heen om veroordeling te vermijden en sociaal geaccepteerd te worden. Dit leidt niet tot verlies van mezelf of uitputting als ik dit beperk tot noodzakelijke situaties en een comfortzone heb waar ik mezelf kan zijn, zoals een eigen ruimte. Het stoort me soms dat het zo negatief wordt afgeschilderd, terwijl het, net zoals veel in leven, indien met mate gebruikt, kan bijdragen tot het leven. Mijn tip:Beperk imitatie tot noodzakelijke situaties en creëer een veilige ruimte waar je jezelf kunt zijn. Plan regelmatig tijd voor jezelf om op te laden.
- Stresscompensatie: Ik compenseer overspanning regelmatig met bepaalde voedingsmiddelen of gewoontes, soms gezond en soms schadelijk voor de gezondheid. Onze samenleving heeft een enorme aanbod van manieren om stress te compenseren, van sociale contacten tot middelen zoals alcohol, kalmeermiddelen, suikerrijke dranken of vet- en zoutrijke voeding. Ik streef naar een evenwichtige combinatie van maatschappelijk geaccepteerde middelen, routines en afzondering. Mijn tip: Zoek naar gezonde manieren om stress te verminderen, zoals meditatie, lichaamsbeweging of hobby’s. Beperk het gebruik van schadelijke middelen en zoek professionele hulp als dat nodig is.
- Initiatief nemen: Ik krijg soms opmerkingen omdat ik geen vragen stel of geen initiatief neem tot sociale contacten, veronderstellend dat anderen wel aangeven wat ze nodig hebben of willen laten weten. Ik vraag zelden iemand hoe het gaat als ik die persoon niet vaak ontmoet. Meestal neem ik pas initiatief als ik me welkom voel, en het noodzakelijk is. Mijn tip: Check af en toe met een dagelijkse of wekelijkse check-in bij een collega, vriend of familielid met een kort “Hoe gaat het met je?” of “Wat houdt je momenteel bezig?”, zonder veel te verwachten. Consistentie en het stellen van open vragen kunnen helpen om relaties te versterken en initiatief te tonen in sociale contacten.
- Nieuwe sociale situaties: In nieuwe sociale situaties blijf ik vaak in de buurt van bekende mensen waarbij ik me comfortabel voel. Soms schaam ik me daarvoor omdat ik hen daardoor denk te belasten. Tegenwoordig groet ik hen eerst en ga ik dan elders zitten of staan om hen niet te hinderen. Mijn tip: Stel jezelf in nieuwe sociale situaties het doel om minstens één nieuw persoon te ontmoeten en een gesprek aan te knopen, waarna je weer terug kunt keren naar je bekende contacten voor comfort en ondersteuning.
- Vluchtheuvels: Toiletten, tuinen en terrassen zijn mijn favoriete toevluchtsoorden tijdens overweldigende sociale situaties waarin zintuiglijke overprikkeling, onvoorspelbaarheid en ongemakkelijke communicatie me een gevoel van intense eenzaamheid geven. Mijn tip: Gebruik rustige plekken als tijdelijke toevluchtsoorden om jezelf te kalmeren en te heroriënteren tijdens overweldigende sociale situaties.
- Sociale fouten: Weken na een voorval kan ik plots een ‘sociale fout’ opmerken in mijn herinnering en blijf ik daar tijdelijk intensief mee bezig. Dit kan me afleiden tijdens gesprekken of taken. Soms besef ik nooit waarom ik een sociale fout heb gemaakt en mijn gezelschap heb beledigd. Mijn tip: Probeer jezelf te herinneren dat iedereen sociale fouten maakt en richt je aandacht op het leren en groeien van de ervaring in plaats van je intensief bezig te houden met het voorval.
- Sociale uitputting: Na een avond sociaal omgaan met mensen ben ik vaak uitgeput, ook al vond ik het op dat moment leuk. Ik ben me ervan bewust dat ik geen opeenvolgende sociale evenementen moet plannen, omdat ik de impact vaak pas besef als ze voorbij zijn. Ik probeer sociale activiteiten zo te plannen dat er genoeg tijd is om nadien te herstellen. Mijn tip: Plan voldoende rusttijd in na sociale activiteiten om te herstellen en voorkom opeenvolgende sociale evenementen om oververmoeidheid te vermijden.
Tistje 
hallo Sam,
Wat een mooi en indrukwekkend artikel, met erg fijne en leerzame tips. En ook erg herkenbaar voor mezelf.
Zelf vind ik sociale omgang ook zeer complex. In het verleden deed ik lange tijd steeds verkrampt en geforceerd mijn best om me continu aan te passen. Oa dmv mezelf te maskeren en me meegaand op te stellen (door pleasegedrag te vertonen etc). Daardoor was ik een versie die ik eigenlijk helemaal niet was. Ik verloochende mezelf en anderen hiermee. En daar heb ik het lange tijd wel erg moeilijk mee gehad. Tegenwoordig probeer ik wel authentieker en ook eerlijker te zijn. Echt makkelijk vind ik dit echter niet. Ben vaak wel huiverig voor vervelende reacties van anderen, zoals boosheid, teleurstellingen etc. Ik kan veel last hebben van onzekerheid en ben vaak wel op mijn hoede voor bepaalde personen. Vooral personen waarmee ik niet echt een goede klik heb en die vervelende opmerkingen kunnen plaatsen oid. Ik ben nogal (sfeer)gevoelig en vind het nogal lastig om me te kunnen verbinden met mensen. Met veel mensen gaat dit echter ook juist wel weer goed. Toch kan ik wel eenkennig zijn en dit kan me ook weer veel onzekerheid geven. In het verleden heb ik sommige mensen helaas ook verkeerd ingeschat. En diegenen te dichtbij laten komen en vaak over mijn grenzen laten gaan. Ik was daar in het verleden niet alert en adequaat genoeg in. Heb me wat dat betreft wel lange tijd erg kwetsbaar gevoeld. En nog steeds heb ik wel erg last van bepaalde onzekerheden op sociaal vlak. Grenzen aangeven gaat nog steeds wel moeizaam. En in het andere geval lijken grenzen soms net muren te zijn bij mij. Is dit voor jou eigenlijk zoal herkenbaar? Ben hier ook wel benieuwd naar.
Met vriendelijke groet,
Jeroen Huizenga
LikeLike