Tien zegswijzen die ik vaak letterlijk interpreteer … autisme en taal

- De knoop doorhakken: een beslissing nemen of het oplossen van een probleem, wat ik soms interpreteer als het doorhakken, met een bijl, van een gigantische fysieke vissersknoop. Voorbeelden van een knoop doorhakken: een carrièrekeuze maken na lang nadenken, na lang wikken en wegen toch verhuizen, na veel nadenken je relatie beëindigen.
- Een oogje in het zeil houden: waakzaam zijn of opletten, interpreteer ik soms als door het zeil over zee uitkijken. Bijvoorbeeld: kinderen in de gaten houden terwijl ze spelen, beveiligingspersoneel bij concerten of sportwedstrijden, een bouwopzichter die ervoor zorgt dat de werklieden de veiligheidsvoorschriften naleven.
- Met beide voeten op de grond staan: realistisch en praktisch zijn, interpreteer ik soms als blootvoets grond raken. Bijvoorbeeld realistische doelen stellen (specifiek, meetbaar, aanvaardbaar, realistisch, binnen de tijd doenbaar), een nuchtere kijk op je huishoudbudget hebben, en beslissingen nemen op basis van objectieve informatie en logische redenering in plaats van op basis van emoties.
- De druppel die de emmer doet overlopen: de situatie wordt te veel en leidt tot actie, wat ik soms interpreteer als een volle emmer water onder een druppelende kraan die met een enkele druppel overloopt waardoor er water op de grond valt. Bijvoorbeeld: de extra taak die de overspannen werknemer doet ontploffen, de echtelijke ruzie te veel die de vrouw besluit te vertrekken, een onverwachte rekening die iemand ertoe doet besluiten om budgetbegeleiding te vragen.
- Een steekje los hebben: vreemd, buitengewoon, abnormaal of eigenaardig zijn, wat ik soms versta als iemand met een losse steek in zijn kledij, die dringend naar een kleermaker moet om dat kledingstuk te herstellen. Voorbeelden van ‘een steekje los hebben’ zijn: Iemand wiens huis van kelder tot zolder vol staat met lege flessen cola, Iemand die steeds weer verhuisd vanwege de overtuiging dat boven of naast hem steeds indianen BBQ’en, of iemand die elke nacht om precies 3:33 ’s nachts in een tien minuten lange luide schaterlach schiet.
- De koe bij de horens vatten: direct handelen of een probleem terstond aanpakken, versta ik soms alsof iemand van een koe die in de nabijheid staat de hoorns vastgrijpt. Bijvoorbeeld: meteen beginnen aan de klus om de kamer te verven, zich meteen inschrijven voor een vorming valpreventie na gevallen te zijn, meteen beginnen met een budget na weer eens de rekening in het rood te zien.
- Met de billen bloot gaan: eerlijk en open zijn over iets, wat ik vaak voor me zie als iemand die zijn of haar broek of rok laat zakken en publiek halfnaakt gaat. Bijvoorbeeld: iemand die een volledige bekentenis aflegt van diefstal, iemand die erkent een fout te hebben gemaakt op de werkvloer en de schuld op zich neemt, iemand die zonder terughoudendheid spreekt over diens trauma bij een therapeut.
- Een appeltje voor de dorst bewaren: geld of bezittingen sparen voor slechter dagen of voor de toekomst, versta ik soms als een (vaak groene) appel ergens hebben liggen of bij zich dragen voor het moment dat die persoon dorst krijgt. Voorbeelden van een appeltje voor de dorst zijn: sparen voor noodgevallen (medische kosten, herstellingen aan je woning of onverwachte werkloosheid), pensioenplanning en financiële buffers in je budget voorzien (als je een onderneming hebt).
- Het hoofd boven water houden: financieel stabiel blijven of net overleven, versta ik soms als iemand die tot net boven zijn schouders in het water zit of ligt, en alleen nog kan ademen. Niet te verwarren met het spreekwoord dat het water tot aan je lippen komt, dan kan je ook nog ademen, maar je nek, oorlelletjes en kin zijn al behoorlijk nat. Voorbeelden van het hoofd boven water houden zijn: ondanks financiële tegenslag toch je vaste kosten proberen te betalen, ondanks een gezinsdrama toch erin slagen om je werk goed blijven doen.
- Tussen de regels door lezen: interpreteren wat er bedoeld wordt, de verborgen betekenissen, onderliggende bedoelingen, emoties of signalen. Daar kan ik meestal niets van maken omdat er tussen de regels meestal wit staat, en dus niets dat leesbaar is voor mensen die gewoon zijn om zwart of andere kleuren op wit te lezen. Voorbeelden van tussen de regels door lezen zijn: “Ik ben blij dat je kon langskomen maar ik begrijp dat je het druk hebt” (teleurstelling dat degene die langskomt niet vaker tijd kan doorbrengen) en “Ik hoop dat iedereen op tijd kan zijn, zoals gewoonlijk” (boosheid of frustratie omdat veel mensen te laat komen).