‘Zoeken autistische mensen vooral naar zekerheid of avontuur?’ … autisme en ontdekken

Volgens Kaia, een lezeres van deze blog, is een van de meest ergerlijke stereotypes over autisme dat autistische mensen vooral naar zekerheid zouden op zoek zijn, en avontuur zouden schuwen. “Ik vind het beledigend om te horen dat autisten eerder gewoontedieren zouden zijn, en zich vasthangen aan zekerheid. Als autistische vrouw hou ik ervan op trektocht te gaan, en nieuwe grenzen te ontdekken. Ik ben enorm sociaal en hou er niet van hetzelfde te doen. Wat vind jij ervan: zoeken autistische mensen vooral naar zekerheid of toch eerder avontuur?”
Volgens mij hoef jij je, net als ik, helemaal niets aan te trekken van stereotypes, en zijn er veel betere dingen om je aan te ergeren. Zolang jij je door je irritatie aan het stereotype niet dwangmatig denkt te moeten vasthangen aan avontuur.
Wat betreft jouw vraag, denk ik dat de meeste mensen, of ze nu autistisch zijn of niet, neigen ertoe om een evenwicht te zoeken tussen veiligheid en avontuur. Zelf heb ik de neiging meer naar zekerheid te zoeken, omdat ik graag overzicht en structuur heb en wil weten waar ik aan toe ben, omdat ik minder goed om kan met vormen van onzekerheid.
Toch zou ik dit niet alleen aan mijn autisme toeschrijven, en zeker niet willen veralgemenen tot alle autistische mensen. Daarnaast zijn er vanzelfsprekend ook mensen die zonder enige autistische trekken op het eerste gezicht meer geneigd zijn tot zekerheid dan tot avontuurlijk leven.
Volgens mij heeft het zoeken naar veiligheid of avontuur immers ook te maken met persoonlijkheid, veerkracht, intelligentie, levenservaringen, culturele achtergrond en de levensomstandigheden van het moment. Als iemand sterk open staat voor nieuwe ervaringen, zal die persoon wellicht meer geneigd zijn het avontuur op te zoeken dan iemand die daarvoor minder voor open staat. Avontuur hoeft daarom niet noodzakelijk ‘erop uit trekken’ zijn.
Hoewel ik niet zozeer geneigd ben om avontuurlijk te leven, ervaar ik elke dag dat mijn leven een en al avontuur is. Vandaar dat ik zelden kijk naar spannende televisie of film, of een spannend boek leest. Ik hoef maar rond mij te kijken, en ik ervaar suspense te over.
Wat avontuur betekent, kan natuurlijk verschillen van persoon tot persoon, en dus ook van autist tot autist. Voor mij kan avontuur veel verschillende betekenissen hebben.
Voor mij betekent avontuur zowel geconfronteerd worden met plotse afwijkingen van routies of nieuwe situaties of ontmoetingen, nieuwe gebieden ontdekken in mijn interesses, in sociale situaties terechtkomen waarin ik het mysterie van ongeschreven regels kan ontcijferen, en, niet het in minst, opgaan in de rijke fantasiewereld en diepe overpeinzingen over abstracte ideeën. Avontuur kan daarnaast ook te maken hebben met reizen of vrijwilligerswerk.
Terwijl de wereld een en al avontuur is, vind ik het een grotere uitdaging om zekerheid te vinden. Vaste routines kunnen aanhouden, zekerheid kunnen vinden in bekende omgevingen, duidelijke en expliciete communicatie vinden, voorspelbaarheid vinden in sociale contacten en de zekerheid ervaren van mensen met expertise, daarbij vergeleken is de ontdekking van het warm water een wandeling in het park. Er zijn wel wat zekerheden, zoals dat alles voorlopig is, dat er ooit een einde aan komt, dat verwarring blijvend is en begrip zeldzaam, maar verder overheerst onzekerheid in mijn leven.
Vandaar dat ik eerder op zoek ga naar zekerheid, dan naar avontuur. Om te weten te komen hoe dat zit bij andere autistische mensen of mensen in het algemeen, zal ik overlaten aan jouw avontuurlijke inborst.