Af en toe krijg ik de vraag, zoals van Eva, moeder van Tom, haar zoon met autisme, of ik haar kan vertellen wat ze zich mag voorstellen bij een inleefsessie autisme. Ze twijfelt of ze met het oudercomité van de lagere school waar Tom school loopt zo’n inleefsessie te organiseren. Toch weet ze niet of dit echt een goed idee is. Ik twijfel of de ouders en leerkrachten die het zullen volgen een beter, meer genuanceerd beeld, van autisme zullen krijgen. Ik las dat jij een van de co-begeleiders bent van zo’n inleefsessie, en dat geeft me wat vertrouwen, maar zou me kunnen vertellen wat dit ongeveer inhoudt, zonder alles te verklappen.

Er bestaan verschillende ‘inleefsessies’ of initiatieven die de richting van een inleef ingaan, georganiseerd door zowel hulpverlenersorganisaties als de ouder-en familievereniging. Ik zal het in deze blog hebben over de inleefsessies over autisme die zowel online als op locatie georganiseerd worden door de Vlaamse Vereniging Autisme. Voornamelijk omdat het de enige is waar ik ervaring mee heb, als deelnemer en als co-begeleider, als ervaringsdeskundige.

Deze sessies zijn bedoeld om mensen zonder autisme een beter inzicht te geven in hoe personen met autisme de wereld ervaren. Deelnemers krijgen concrete opdrachten om zich te kunnen inleven in het ‘autistisch denken en voelen’. De ervaringen worden aangevuld met echte verhalen van mensen met autisme. De inleefsessies variëren afhankelijk van of ze online of op locatie worden gehouden en welke personen de sessies begeleiden.

Marc Peeters , een volwassene met autisme die de inleefsessies ontwikkeldn heeft, beschreef onlangs in een online artikel van een Limburgse internetkrant, naar aanleiding van een sessie bij de Kristelijke Werknemersbeweging, hoe zo’n inleefsessie concreet verloopt.

‘In groepjes van 5 à 6 mensen krijgen de deelnemers enkele grote oefeningen.
In een eerste oefening wordt geprobeerd de mensen op allerlei zintuigen te over – of onderprikkelen. Want iemand met autisme krijgt snel te veel (of net te weinig) prikkels, omdat de hersenen anders zijn afgesteld dan bij ‘gewone’ mensen. Bepaalde geluiden, een rinkelende telefoon, verkeer van buiten of pratende kinderen of collega’s kunnen bij hen ongewild tot een grote stressbron leiden die concentratieproblemen kan veroorzaken, of tot irritatie of zelfs een woede-uitbarsting kan leiden. Belangrijk is dus te weten komen hoe dat voelt, overprikkeld zijn.
In een kaartspel doen ze daarna een inleefoefening. Bij sommige mensen zijn de sociale regels van dat spel niet gekend, waardoor ze gefrustreerd raken van ‘wat doe ik hier verkeerd?’. Nog een gekende eigenschap van mensen met autisme die veel sociale regels in de maatschappij niet kennen of begrijpen.
Nog een oefening is speelgoed dat op de tafels ligt. Dat ligt daar te liggen, en deelnemers hebben hierover een verwachting. Wat gaat er met dat speelgoed gebeuren? Maar er gebeurt helemaal niets mee. Een niet ingeloste verwachting dus, die ook tot behoorlijk wat frustratie kan leiden, en niet alleen bij mensen met autisme.
De deelnemers krijgen bij elke oefening natuurlijk de nodige duiding, om alles beter te begrijpen. Ze hebben zo een betere kijk kunnen krijgen op de wereld van het autisme, om zo de mensen met autisme beter te leren begrijpen.

Het doel van deze sessies is niet om een perfecte simulatie van autisme te bieden, wat onmogelijk zou zijn, maar eerder om bewustzijn en begrip te vergroten. De kritieken zoals beperkte accuraatheid, uiteenlopende ervaringen, risico op stereotypering en beperkt inzicht in niet-verbale autistische personen, zijn bekend bij de organisatoren, en worden zoveel als mogelijk meegenomen.

De inleefsessies worden meestal georganiseerd op scholen, werkplekken, gezondheids- en sociale zorginstellingen, of andere organisaties of initiatieven die in hun werking te maken hebben met autistische mensen. Voor meer informatie kun je de website van de Vlaamse Vereniging Autisme bezoeken: Vlaamse Vereniging Autisme.