Een rood bolletje kleuren met pen en papier, zo eenvoudig als dat … autisme en verkiezingen

Vandaag ga ik, samen met mijn liefste, alweer voor de achtste keer stemmen. Elke verkiezingsdag koester ik als een stralende en warme ervaring. Sinds ik stemgerechtigd ben, is er veel veranderd. En dan bedoel ik niet alleen de opkomst van sociale media, stemwijzers en andere invloeden die er vroeger niet waren. Nee, vroeger bracht ik mijn stem elektronisch uit, maar nu, na mijn verhuizing naar een dorp waar de moderne tijden wat langzamer lijken te gaan, gebruik ik weer pen en papier.
In dit afgelegen stukje wereld is er weinig aandacht van de buitenwereld. Hier komen geen televisieploegen of bekende persoonlijkheden naar het stembureau om hun stem uit te brengen. De media tonen geen interesse in wat er hier gebeurt. Ondanks de stemplicht is de opkomst hier erg laag. Zelfs in het gebouw waar ik verblijf, is er bijna geen animo om te stemmen. Alleen een oudere, kansarme vrouw, die fervent liberaal is, vertrekt enthousiast met haar rollator naar het stembureau. Ze houdt haar oproepingsbrief stevig vast en heeft de afgelopen weken iedereen aangemoedigd om hun burgerplicht te vervullen, maar tot nu toe zonder veel succes.
Bij aankomst in het stembureau hoef ik dit keer dan ook niet lang te wachten. Ik stem voor Europa, de Vlaamse regering en de nationale regering, drie grote formulieren. Met mijn korte armen is het een uitdaging om binnen de lijntjes te kleuren, maar als perfectionist doe ik mijn best. Er is een aangepast stemhokje, maar niemand heeft gedacht aan het formaat van de formulieren.
In de stemhokjes om mij heen hoor ik mensen zachtjes praten. Ze stralen twijfel uit over de betekenis van hun stem en ondanks alle stemtesten, verkiezingsdrukwerk en politieke debatten worstelen ze nog steeds met het vinden van de juiste match met hun waarden. Enkelen uiten hun mening over democratie door te schrijven of tekenen op de formulieren. Anderen, die een volmacht hebben, zijn langer bezig.
Wat altijd hetzelfde blijft, is het constante gezeur dat stemmen geen zin heeft. Het is verbazingwekkend dat zo weinig mensen nog openstaan voor de symbolische, historische en maatschappelijke waarde ervan. Kiezen brengt altijd risico’s met zich mee, maar zelfs als je verliest, is dat nog niet per se slecht. Voor mij is het al een overwinning dat ik mijn stem heb uitgebracht. Het is beter dan apathisch, onverschillig, sarcastisch of cynisch te zijn. Dat zou betekenen dat ik mezelf verloren heb.
Onze stempas hangt al een tijdje met een magneet op de koelkast. Dit jaar kregen we er twee: eentje via de post en een andere via het ‘burgerprofiel’, een kluis met officiële documenten. Op de achterkant van de stembrief staan verplichtingen en rechten in kleine lettertjes. Het doet me denken aan de neveneffecten beschreven in de als in de bijsluiter van medicatie.
Net als vorige jaren vindt het stemmen plaats in een omgebouwde gymzaal of polyvalente ruimte. Op dit moment is het nog rustig, maar later zal het hier benauwd worden. Mijn hart gaat uit naar de voorzitter en bijzitters, die hier voor een habbekrats zes uur moeten zitten, en de tellers, die naar een telbureau in een grotere stad moeten. Buiten staan bloemenverkopers te leuren met pioenen, het is vandaag per slot van rekening ook vaderdag. ‘Geef na je stem een bloem aan vader’, staat er op een groot bord. Onder het grote bord zie ik mijn liefste wachten. Zij heeft net ook haar stem uitgebracht, in het stembureau naast het mijne.
Na het uitbrengen van mijn stem besluit ik om voorlopig niet naar mijn vader te gaan, maar om samen met mijn geliefde terug naar huis te keren. Ik kies ervoor om de verkiezingsuitslagen niet te volgen; de resultaten boeien me niet echt. Ik laat de dramatiek en opgeblazen emoties aan me voorbijgaan. Politiek en sport lijken veel op elkaar: ze trekken zeurders aan, brengen ervaringen van winst en verlies met zich mee, en zorgen voor een stortvloed aan cijfers, complot- en fraudetheorieën, en simplificaties. Gelukkig bestaat mijn leven uit meer dan alleen sport en politiek, zoals lezen, muziek en andere waardevolle bezigheden.
Elke stemdag laat me nadenken over de diepere impact van onze stemmen. Het is ongelooflijk hoe onze individuele stemmen de toekomst van beleidsbeslissingen en de samenleving kunnen vormen. Ook al lijkt de invloed van één stem misschien klein, het is de gezamenlijke kracht van al deze stemmen die echte verandering kan bewerkstelligen. Dit besef vervult me met hoop en herinnert me eraan dat deelname aan het democratisch proces een manier is om onze stem te laten horen en bij te dragen aan een betere toekomst. In een wereld waar apathie en onverschilligheid op de loer liggen, is het juist nu van essentieel belang om te blijven geloven in de waarde en kracht van elke individuele stem.