Over autisme, geluk en welbevinden …
Ik weet niet waarom het zo lang heeft geduurd vooraleer we zijn gaan nadenken over autisme en welbevinden. De enige reden die mij te binnen schiet, is dat autisme zo complex en moeilijk verstaanbaar is. Het heeft zestig jaar geduurd vooraleer we er enige notie van hadden, en nog steeds is niet alles helemaal duidelijk. Maar we hebben die tijd misschien nodig gehad om met oplossingen te komen die passen bij het denken van mensen met autisme.
Wat ouders kunnen doen om het welbevinden van hun kinderen te verbeteren, is te kijken naar wat hun kind wel kan, naar sterktes, passies, interesses. Wat ik vaak zie gebeuren is dat ouders, eens er een diagnose is gesteld, alleen nog kijken naar die diagnose. Ouders gaan vanaf dan, begrijpelijk uiteraard, vaak focussen op de nood aan ondersteuning en hoe daar iets op te vinden. Toch is autisme maar één van de vele labels die een kind krijgt in zijn leven. Als hun kind bijvoorbeeld voetbalt, en het is een voetballer, dan is dat ook een label. En zo zijn er nog een heleboel. Ik raad hen aan: maak ook eens een lijst van al die andere labels, van wat jouw kind graag doet, wat goed gaat.
Strategieën die ik dan weer in scholen gebruik, is leerkrachten dwingen stil te staan bij wat goed gaat, waar leerlingen plezier bij beleven. Dat moet ik wel, want ik merk dat leerkrachten in het persoonlijk dossier van een leerling bij de diagnose vooral een waslijst aan problemen noteren. Ik vraag hen dan een even dik dossier te maken met wat goed gaat, wanneer een kind niet gestresseerd is, wanneer er geen storend gedrag was, wanneer een kind meer open en sociaal was. Dat is een echte ommezwaai in hun denken, maar eens dat is gebeurd, zie je dat alle andere strategieën beter werken.
Over geluk en welbevinden zijn er veel boeken geschreven, maar wat ik mis, zijn boeken die rekening houden met het autistisch denken, en die zijn er niet vaak. Wat ik vooral aanraadt: kijk vooral naar boeken over welbevinden, geluk en welzijn, en vertaal die vanuit jouw aanvoelen, jouw kennis van autisme naar een autismevriendelijk aanpak naar welbevinden.
Peter Vermeulen (Autisme Centraal) in een interview over autisme en welbevinden, dat plaats vond op de Good Autism Practice Conference on Autism, happiness and wellbeing op 14 November 2014 in Birmingham (UK). Meer op de website www.bild.org.uk/gap2014