#2 aanvoelen en ontrafelen van onlogische regels … 10 verwarrende sterktes van autistische mensen
Of ze nu geschreven of ongeschreven zijn, duidelijk of onduidelijk verwoord, gefluisterd of geschreeuwd zijn, sommige regels zijn onzinnig, en veel autistische mensen voelen dat meteen aan. Of het nu gaat om bizarre sociale hiërarchie, ongeschreven conventies die moeten doorgaan voor ‘beleefdheid’ of etiquette, of de vele taboes die er nog bestaan … onze samenleving staat bol van diverse vormen van onzinnige regels.
Toch gaat elke autistische persoon daar op zijn of haar eigen manier mee om. Er zijn beslist mensen met autisme die ze volgen zoals ze gesteld zijn, zeer letterlijk en/of zeer loyaal. Sommige autistische mensen vechten ze aan in naam van wat zij als rechtvaardig, eerlijk en waar zien. Anderen saboteren ze, of maken de regels belachelijk.
Nog andere autisten laten ze links liggen, of haken schouderophalend af. En er zijn ook autistische mensen die voortdurend vragen stellen over die regels, maar dan met de goede bedoeling ze zo getrouw mogelijk te volgen.
In elke context kan dat andere, en vaak (zowel voor de omgeving als voor de personen met autisme zelf) onvoorspelbare gevolgen hebben, die soms leiden tot wrijvingen, ergernis, conflicten of (verbaal en fysiek) geweld.
Tistje 
Aanvoelen dat iets onlogisch is. De termen “Aanvoelen” en “Onlogisch” in 1 zin maakt het al een interessant stelling om over na te denken.
Rationeel denken en gevoelens en emoties worden wel eens als 2 afzonderlijke en zelfs tegenovergestelde dingen bekeken. Maar dat is 1 van de vele vormen van zwart wit denken die het menselijk brein hanteert om de te complexe realiteit te vereenvoudigen en aan te kunnen. In de praktijk zijn die 2 onlosmakelijk met elkaar verbonden. Onze gevoelens en emoties sturen onze gedachten en onze gedachten creëren dan weer nieuwe gevoelens en emoties.
Deze stelling zegt dus eigenlijk ook dat doordat autisten meer denken, ze ook meer voelen! En als ik denk aan wat ik in het boek “Autisme en het voorspellende brein” van Peter Vermeulen gelezen hebt, dan ben ik er ook van overtuigd dat dat klopt. Het autistische brein ziet meer voorspellingsfouten, gaat daardoor meer nadenken en zowel die voorspellingsfouten op zich als dat meer nadenken als gevolg daarvan, zorgen voor meer emoties.
Wij, autisten, lijken dus in de ogen van anderen dikwijls veel te rationeel ingesteld. Maar ik denk dat we eigenlijk in de eerste plaats emotioneler zijn (en daardoor ook dikwijls overprikkeld en/of gestresseerd) en daardoor meer behoefte hebben om over alles meer na te denken om alles een plaats te kunnen geven.
Voelen wij, autisten, onlogische regels meer aan?
Ja, omdat we alles minder vanzelfsprekend vinden en sneller door dubbelzinnigheden of onduidelijkheden getriggerd worden denken we meer na over alles. En als je over iets meer nadenkt kun je en zal je ook meer ontdekken. Neurotypische mensen laten zich wat dat betreft gemakkelijker leiden door bevestigingsvooroordelen denk ik. Vooroordeel: Als er niemand anders een probleem mee heeft (of ze niemand zien die er een probleem mee heeft), zal er wel geen probleem zijn en hoeft men er niet over na te denken. En telkens wanneer iemand de regel toepast zonder morren wordt dat vooroordeel bevestigd.
Zijn wij, autisten, beter in het aanvoelen en ontrafelen van onlogische regels?
Nee, want ik denk dat als neurotypische mensen over diezelfde regels even hard zouden gaan nadenken, ze even goed zouden aanvoelen en ontrafelen wat onlogisch is.
Is het een sterkte?
Dat hangt er van af hoe je het bekijkt.
Ik denk dat het zeker een toegevoegde waarde heeft. In onze moderne “democratische” maatschappij draait de democratie om de belangen van de meerderheid en worden problemen van mensen die in de minderheid zijn niet altijd gezien. Mensen met autisme zullen door over alles na te denken ontdekken waar er problemen zitten die de meerderheid niet opmerkt, problemen voor minderheden, ook voor andere minderheden dan autisten zelf. In die zin is het een sterkte.
Maar tegelijkertijd is het ook een zware last die zo zwaar kan wegen dat het dagelijks leven bemoeilijkt wordt en men minder sterk staat in het leven. En van uit dat perspectief bekeken is het echt geen sterkte.
Elke medaille heeft een keerzijde en bij deze is dat duidelijk het geval. Het is goed om naar sterktes op zoek te gaan als tegengewicht voor moeilijkheden en zwaktes omdat dat helpt om het een plaats te geven. Maar dan is het wel belangrijk om niet te vergeten dat daar een moeilijkheid of een zwakte mee verbonden is, anders vergeet je grenzen en kun je daar in euforie keihard tegen aan lopen. Echt begrip (van de autist voor zichzelf of van anderen voor autisten) vereist dat men zich bewust blijft van beide kanten van de medaille.
LikeLike
Je mening alleen geven als daartoe gevraagd wordt , lijkt mij eerder een cultureel gebonden sociale code dan logisch gedrag, een soort camouvlage om problemen te voorkomen.
LikeLike
Misschien irriteerde hij zich zodanig aan de tafel dat hij, ondanks aangeleerd om beleefd te blijven, het na lange tijd onderdrukken toch kwijt moest omdat het anders hem verhinderde om de rest van het gesprek nog te volgen. Ik weet niet hoe hij zelf dat ervoer, maar het lijkt eerder logisch om je mening te geven als daartoe gevraagd wordt, al is dat uitgesteld.
LikeLike
Ik heb ja ingevuld. met een aanvullende vraag m.b.t. autistische drang, en of daar een autistisch logica aan ten grondslag ligt:
In de ‘Taboe’ documentaire van de vrt, waarin een groep autisten gevolgd werd (met hun toestemming), had Philip Goebels een gesprek met een man aan tafel, die spontaan opmerkte dat de tafel lelijk is. Goebels vroeg de man waarom hij dat opeens riep, waarop de man liet weten dat hij voelde dat hij dat echt moest zeggen. Het zou frustraties (mijn interpretatie) opleveren als hij zijn mond zou houden.
Zou het voor deze man logisch zijn om zijn mening te geven als hij dat intern voelt ?
LikeGeliked door 1 persoon