Los van de accentverschillen hebben de drie kinderartsen, Hans Asperger, Georg Frankl en Leo Kanner, iets belangrijks gemeen: hun holistische blik. Vooral Asperger en Kanner kijken steeds naar de hele mens, naar het intellect, en de emoties, maar ook naar de verhouding tot anderen. Volgens hen zijn deze onderdelen bij hun patiënten uit balans en niet goed afgestemd.

Deze holistische benadering heeft mij geholpen om mezelf te begrijpen. Als het denken overheerst en losstaat van het gevoel, snap je beter dat je je kunt verliezen in abstracte theorieën en tegelijkertijd slecht voor jezelf zorgt. Dat je pas om twee uur ’s middags beseft dat je nog niet hebt ontbeten. En dat je je lichaam zo slecht aanvoelt. En: als je zo in beslag wordt genomen door jezelf, snap je ook dat je daardoor minder oog hebt voor anderen.

Het manco van de huidige psychologische theorieën is dat ze inzoomen op afzonderlijke beperkingen. Dat mensen met autisme moeite hebben met de hogere cognitieve functies zoals zelfbeheersing en plannen. Dat ze zich moeilijk kunnen voorstellen dat anderen ook een innerlijk leven hebben. Of dat ze alleen details zien en niet het grote geheel. Het zal voor de ene opgaan en voor de andere niet. Ik heb zelf helemaal geen oog voor detail en kan me goed verplaatsen in anderen. De meeste mensen met autisme die ik ken, kunnen dan ook weinig met deze theorieën.

Frederik Boven, filosoof en psycholoog, gepromoveerd op de geschiedenis van autisme, directeur Autisme Digitaal, in de Nederlandse krant Trouw van 17 maart 2022. Zijn publicatie ‘Solitary Persons? The conceptualisation of autism as a contact disorder by Frankl, Asperger and Kanner’ is te koop als paperback en e-book bij Eburon Academic Publishers.