7 paradoxen in mijn autistisch leven … autisme en dagelijks leven

Het lijkt soms of heel wat (maar lang niet alle) autistisch mensen die ik lees of hoor zekerder van hun stuk, weten wat er wringt in hun leven, er zelfs de oplossing op weten en die luidop laten weten. Ik vind het steeds minder erg om niet te weten waar ik naartoe ga, tenzij dan in de volgende week, die zorgvuldig gepland is. Toch ervaar ik in mijn dagelijks een zevental paradoxen die vaak terugkeren. Het zijn schijnbare tegenstrijdigheden waar ik regelmatig op bots bij beslissingen, keuzes of inplannen van activiteiten. Ik probeer er mijn evenwicht in te vinden, maar dat lukt me zeker niet altijd.

  1. Terwijl ik een verlangen naar voorspelbaarheid heb, ervaar ik ook vaak een verlangen naar avontuur. Ik heb graag voorspelbaarheid en routines. Ze geven mij een gevoel van comfort, veiligheid en stabiliteit. Toch zijn er momenten waarop ik flexibel en spontaan wil zijn, en verlang naar nieuwe ervaringen en (een beetje) avontuur. Dat noem ik wel eens mijn avontuurlijk voorspelbare streven.
  2. Terwijl ik het moeilijk vind om sociaal initiatief te nemen en met andere mensen contact te maken, ervaar ik ook regelmatig een verlangen naar sociale contacten en vriendschapsbanden. Hoewel ik het lastig vind om sociale contacten te begrijpen en ermee om te gaan, zou ik tegelijk ook vriendschap ervaren en het gezelschap van mensen met wie ik een echte connectie kan maken.
  3. Terwijl ik graag opga in mijn interesses en passies, wil ik er ook regelmatig aan ontsnappen. Ik heb intense interesses en activiteiten waar ik graag heel geconcentreerd mee bezig ben, geweldig in kan opgaan en waarin ik af en toe uitblink. Toch verlang ik vaak ook naar activiteiten die me niet volledig opslokken of overweldigen, en bezigheden waardoor mijn geest niet zo snel vermoeid en uitgeput raakt.
  4. Terwijl ik graag alles zelf doe, onafhankelijk denk en zo zelfstandig mogelijk mijn leven leidt, heb ik regelmatig behoefte aan hulp en ondersteuning die mee denkt naar oplossingen en me af en toe ook concreet helpt met de dagelijkse uitdagingen die onder andere voortkomen uit mijn autisme.
  5. Terwijl ik veel waarde hecht aan mijn eigen manier van denken en alleen zijn, en moeite ervaar met inzicht in ongeschreven sociale regels, wil ik me ook graag afstemmen op anderen, en de sociale normen en verwachtingen respecteren om me beter te kunnen samen leven. Concreet bedoel ik daarmee dat ik mij, ondanks mijn beperkingen op sociaal vlak, in bepaalde mate toch graag aanpas om te luisteren naar anderen, met anderen betere samen te leven of samen te werken.
  6. Terwijl ik gevoelig ben voor bepaalde zintuiglijke prikkels, heb ik ook regelmatig een verlangen naar gezellige drukte, sociale contacten, bij de groep te zijn en op de ‘plaatsen die ertoe doen’ aanwezig te zijn, hoewel ik weet dat ik dat nadien bekoop met vermoeidheid en pijn. Bij familiebijeenkomsten wil ik graag deelnemen aan de gezelligheid, interactie en het delen van momenten, maar ben ik me bewust dat ik door de drukte en de gesprekken een hele tijd nadien (enkele dagen tot een week) weinig meer zal kunnen doen. Ook voel ik me aangetrokken tot de levendigheid van drukke plaatsen en in contact komen met nieuwe mensen (die bijvoorbeeld mijn interesses delen), maar besef ik tegelijk dat ik nadien vermoeidheid en pijn zal ervaren.
  7. Terwijl ik een sterke behoefte heb om mezelf uit te drukken, mijn gedachten en gevoelens te delen en gehoord te worden, wil ik me ook verborgen houden en niet te veel opvallen. Ik wil me dan verschuilen en weg blijven van de aandacht, omdat ik vind dat ik er niet in slaag mezelf om te laten zien zoals ik wil en mezelf uit te drukken op de door mij gewenste manier. Daarom twijfel ik vaak om mee te gaan op feestjes of andere groepsactiviteiten, om op vergaderingen mijn standpunt en ideeën te uiten, online te kiezen voor een foto of eerder een anoniem profiel of mijn creatief werk aan anderen te tonen.

In mijn autistisch leven draait volgens mij veel rond het vinden van een kwetsbaar evenwicht tussen schijnbare tegenstrijdigheden, tussen beperkingen en de ambitie me daar niet mee te vereenzelvigen. Dat lukt mij natuurlijk alleen omdat ik me kan terugtrekken in mijn eigen ruimte, en me veilig kan voelen thuis, bij mijn liefste en onze kat. Helaas hebben veel autistische mensen (nog) niet de vrijheid om een goed evenwicht te vinden tussen hun beperkingen, hun ambities en de aanpassingen en het begrip van de omgeving waarin ze leven.