‘Wat is het moeilijkste doel dat je jezelf ooit hebt gesteld?’ … autisme en doelen

Dagelijkse schrijfopdracht
Wat is het moeilijkste persoonlijke doel dat je jezelf ooit hebt gesteld?

Het beantwoorden van deze vraag komt in elk geval aardig in de buurt van een van de moeilijkste doelen die ik mezelf ooit heb gesteld. Er lijkt een verwachting aan vast te hangen dat ik weet welke doelen ik me ooit heb gesteld, en dat ik de gradatie van moeite van elk van die doelen weet in te schatten of me herinner. Er zijn behoorlijk wat moeilijke doelen geweest in mijn leven. Had je me gevraagd naar het gemakkelijkste doel dat ik me ooit had gesteld, dan zou ik het daar ook niet zo eenvoudig mee gehad hadden, maar het waren er zeker minder dan moeilijke doelen.

Ik zou op die vraag alvast niet kunnen antwoorden met de dooddoener ‘dat is zo persoonlijk’. Nee, er zijn moeilijke doelen genoeg die ik me gesteld heb. Het zou een doel geweest kunnen zijn op vlak van sociale vaardigheden of op vlak van relaties. Ik zou een doel dat ik me ooit stelde op het gebied van omgaan met zintuiglijke prikkels kunnen kiezen. Of een doel in verband met het bereiken van een bepaald aspect van zelfstandig leven, of een of andere dagelijkse levensvaardigheid aan te leren of zo dicht mogelijk te bereiken. Ik zou het kunnen hebben over het doel om een bepaalde bloedwaarde te bereiken, een bepaalde bloeddruk of hartslag of een bepaald meetwaarde op de weegschaal, maar of dat behoort tot de moeilijkste doelen, weet ik niet goed. Ik denk ook terug aan de moeilijke doelen die ik mezelf gesteld heb op weg naar beroepsmatig leven, mobieler worden of ergens ter plekke geraken.

Natuurlijk zou ik het veel abstracter kunnen interpreteren, als de vraag naar een hoger doel die ik me ooit zou gesteld kunnen hebben, te groeien als mens, als burger, als zoon, als student, als persoon met een handicap, als autistisch mens, als medewerker, als vrijwilliger, als bloedgever, als cliënt, als patiënt … en ga zomaar door. Maar al die doelen herinner ik me niet meer, laat staan dat ik weet of ze moeilijk waren of niet. Elk doel is op zich al een uitdaging, vind ik, omdat het sowieso al niet meevalt een doel te formuleren dat zinvol en haalbaar is, specifiek past bij de context en verder bouwt op wat ik al heb gerealiseerd, in de lijn ligt van mijn persoonlijke groei en zou kunnen leiden tot een zeker succes.

Het moeilijkste doel dat ik me ooit heb gesteld is, denk ik, mijn grenzen op een positieve manier te hanteren. Als ik de SMART-techniek op dit doel toepas, komt dat ongeveer hierop neer:

Binnen drie maanden wordt ik beter in het identificeren en communiceren van mijn persoonlijke en professionele grenzen om stress en overprikkeling te minimaliseren. Daarom wil ik het aantal keren dat ik me overweldigd voel door sociale interacties of werkverplichtingen met 50% verminderen binnen de komende drie maanden. Daarom zorg ik ervoor dat ik meer tijd doorbreng bij mensen die mijn grenzen respecteren en minder tijd doorbreng met mensen die dat niet doen. Als die laatste personen er vragen bij stellen, zal ik antwoorden dat ik beperkt of niet aanwezig kan zijn in sociale situaties en op evenementen die teveel energie kosten om nadien nog mijn andere verplichtingen aan te kunnen en tijd te maken voor wie ik graag heb en wat ik graag doe. Als ze dat niet begrijpen, zal ik mij niet verder verantwoorden. Ik plan bovendien wekelijks een moment om mijn agenda te evalueren en activiteiten te schrappen of te verplaatsen als het te veel wordt, om zo overprikkeling te vermijden. Ik breng dit voornemen ook ter sprake op de volgende consultaties van mijn hulpverleners en coach.

Ik probeer mijn grenzen niet te motiveren of ‘te bewaken’, hoewel er op een bepaald moment toch enige strijdvaardigheid aan te pas zal komen. Met hand en tand zou ik mijn doelen willen bereiken, maar zowel op vlak handen (twee linkerhanden) en tanden zou dat weinig uithalen. Grenzen vind ik het moeilijkste. Ik ben me vaak te weinig bewust van de mijne, en de confrontatie met de grenzen van de ander is vaak heftig. Mijn belangrijkste doel is dus om grenzen, in alle mogelijke betekenissen, niet als iets afschrikwekkends te zien, angstaanjagend, maar als iets dat positief is, en dat tot iets leidt. Hoewel ik nog lang niet zo ver ben.