Van wilde welzijnswerker naar specialist … de evolutie van mensen met autisme
Over de evolutie van autisme, en de rol van autisme in de evolutie van mensen tot nu toe, is er al wat, zinnigs en onzinnigs, geschreven. Volgens de ene gaat het al zo lang mee als de mens zelf, volgens een ander is het een teken des tijds of een neveneffect van een of ander tekort op niveau van de groep of samenleving.
In een artikel dat vandaag in Knack Magazine is verschenen, wordt gesteld dat autisme al heel lang meegaat en een bepaald doel heeft (gehad). In de evolutie van de mens ziet de journalist een voorname rode draad: die van onbeschaafde wildebras naar gedomesticeerd zacht, fijn en speels dier.
Met andere woorden: de meeste mensen zouden in de loop der tijd ontwikkeld zijn van barbaar tot huisdier. Een dier dat vooral hecht aan zijn of haar (t)huis. Een hok om te wonen, en spullen veilig weg te kunnen beschermen. Om ze niet kwijt te raken terwijl ze gaan werken voor of jagen op nieuwe spullen. Of terwijl ze erover praten met anderen, en die spullen vergelijken. Wie nu nog geen huis heeft, bouwt er zich geen meer. Wie nu alleen is, zal het nog blijven. Om maar eens de woorden van de dichter aan te halen.
Mensen met autisme hebben dat niet, stelt het artikel. Zeker de mannen met autisme zijn minder ‘gedomesticeerd’ dan de meeste andere mensen. Niet dat ze barbaren zijn, verre van, maar met toch net iets meer kans op agressie en niet bepaald watjes. Of vrouwen met autisme ook ontsnapt zijn aan de ontwikkeling tot huisdier komt helaas niet aan bod in het artikel. De bronnen van de journalist zijn dan ook beperkt tot twee Amerikaanse tijdschriften (Psychology Today en Time and Mind)
Dat mannen – en vermoedelijk ook vrouwen – met autisme minder ‘gedomesticeerd’ zijn, zou volgens de journalist ertoe geleid hebben dat ze minder goed functioneren in onze huidige hypersociale maatschappij. Een samenleving waarin concrete en virtuele huiselijkheid centraal lijkt te staan.
Toch betekent die ruwe bolster van mannen met autisme volgens de journalist niet dat ze niet gerespecteerd worden. Integendeel zelfs. De mensheid zou zich vanaf zo’n 100.000 jaar geleden respectvol beginnen opstellen tegenover mensen die op een of andere manier afweken. Wat er voorheen met mensen gebeurde die op een of andere manier ‘anders’ waren, staat niet vermeld. Misschien werden ze voordien opgegeten, in lava gebakken of geofferd aan Dino’s … ik krijg al meteen Ice Age-visioenen.
In elk geval zouden ‘normale’ mensen al een hele tijd geleden begonnen zijn met een aanzet tot inclusief leven en de focus op talenten van mensen met onder andere autisme. De journalist geeft ook een aantal voorbeelden van deze talenten: ‘uitzonderlijke geheugencapaciteiten, groter inzicht in het gedrag van dieren, speciale zintuiglijke capaciteiten’.
Het zijn deze talenten die volgens de journalist ervoor gezorgd hebben dat mensen met autisme in de loop der tijd het welzijn van rondtrekkende niet-autisten serieus verbeterd hebben. Het is in een latere fase, toen er nederzettingen ontstonden, niet uitgesloten, stelt het artikel tot slot, dat mensen met autisme mee de ontwikkeling van het concept ‘deskundige’ aanstuurden, en zo de noodzakelijke structuren om te groeien mee gingen ontwikkelen.
Toegegeven, ik moest bij het lezen van het artikel af en toe mijn wenkbrauwen fronsen. Zowel de theorie van de ‘domesticatie’ van mensen als de positieve perceptie van anders-zijn in een veel vroeger stadium van de beschavingsgeschiedenis, kan ik moeilijk volgen.
Wellicht interpreteer ik de huiselijkheid te letterlijk, want ik ben redelijk huiselijk, kom niet zo vaak naar buiten. Van verminderde agressie enerzijds en tolerantie anderzijds heb ik ook niet zo veel gemerkt bij mensen in het algemeen. Of dat aan mijn te grote hersenmassa ligt – die is effectief groter gemeten dan gemiddeld – of aan de tijdsdruk in het schrijven van een artikel over autisme, dat laat ik voorzichtigheidshalve in het midden.
Geïnspireerd door De evolutie van autisme uit Knack Magazine van 15 februari 2017 (online verschenen op 14 februari 2017).
Tistje 
Dag Sam, natuurlijk trek ik het op flessen. Dat is inderdaad een manier om duidelijk mijn punt te stellen.
Dat ik mijn diagnose (na toch wel enkele jaren bij tijds al voor de vraag gestaan te hebben of wat ze vertelden over autisme nu wel of niet op mij te betrekken was) er gekomen is na een crash op het werk, gewoon omdat ik collega’s bleef wijzen op wat niet werkte, en eens te veel iets te fel gereageerd heb, zal er ook wel iets mee te maken hebben.
Ervaringen die mensen met werk mij doorgegeven hebben in PASS-groepen, maakten mij duidelijk dat je Auten op het werk niet altijd de beste weg is op erkenning. Ik had het al gedaan toen ik dat hoorde. Ik zal zien hoe het uitdraait.
Ik weet dat er mensen zijn waar ik me goed bij voel. Ikzelf heb mezelf veel te weinig weten verkopen, en moeten zien dat een ander zich verkocht met wat hij van mij hoorde. Fier dat ik was dat ik gelijk kreeg :-).
Misschien zonder ervoor beloond te worden, zelfs dat een ander ervoor beloond werd.
Vind ik dat erg? Neen. Vind ik dat jammer? Misschien wel, maar misschien ook niet: ik ben wie en wat ik ben. Uiteindelijk weet ik wat ik wel voor mij gepresteerd heb. Maar ik voel me wel “puur” en “onvervalst”. En er zijn zeker mensen die dat appreciëren. Ik weet dat er nog meer kunnen bijkomen!
Om in het thema te blijven: uiteindelijk is elk tevreden in zijn eigen grot, heeft elk zijn eigen silexbijl gemaakt. En draait hij zich in zijn zelf gelooide velletje van de beer die hij er zelf mee gedood heeft.
LikeGeliked door 1 persoon
Beste Geert, het zijn wellicht ook uw (minder positieve) ervaringen met mensen van een bepaalde inslag die maken dat u het scherper stelt (om vooral duidelijk over te komen wellicht). Er zijn inderdaad mensen die staan tegenover autisme op een manier die u beschrijft, maar ik heb er gelukkig ook al veel andere mogen ervaren. Er is binnen de groep mensen met autisme ook zodanig veel variatie dat ik Temple Grandin’s bewering over de oertijd (dat autisten het wiel uitvonden terwijl de rest zat te kletsen bij de grot) intussen sterk relativeer. Op een verhoogje plaatsen is volgens mij zeker niet beter dan in een reservaat of instelling, het is misschien zelfs van hetzelfde genre.
LikeLike
Beste Sam,
Het zal inderdaad mijn autisme zijn dat ik de normale ontwikkelde en beschaafde mens shockeer, maar dit artikel is toch wel typerend.
Door op die wijze over ons te denken, gaat men ervan uit dat autisten eerder in een instelling horen of in het beste geval in een reservaat en vergeet men dat zonder autisten de zogenaamde normalen nu nog steeds hun mammoet naar hun hol zouden slepen. 🙂
Deze holbewoner gaat nu zijn pootje lukken.
LikeLike
@Geert: Ja, dat is inderdaad heel scherp gesteld 🙂 en als autisme los van context en nuance zou zijn, dan kan je uw uitleg als autistisch zien. De tegenstelling tussen beschaafd en wild zag ik inderdaad ook, dus in die zin is het artikel niet zo positief voor mensen met autisme. Ik vind de theorie (zie bv het Engelstalige artikel in Psychology Today waar ik naartoe heb gelinkt) dan ook bedenkelijk. Het neigt toch sterk naar het beeld van ‘de autist als onbezoedelde natuurmens’. Nu ben ik wel behoorlijk graag in de natuur maar geen holbewoner 😉
LikeLike
Mag ik het “autistisch” uitleggen?
Volgens dit artikel is verschil tussen autisten en normaal ontwikkelde mensen, tussen achterlijken en beschaafden dus, gewoonweg “recht voor de raap” of “achterbaks”.
Op een andere vlak : een autist zal misschien zijn stem verheffen (dat is niet respectvol , maar niemand gaat er aan dood), een normale ontwikkelde en beschaafde mens zegt niets en steekt een dolk in uw rug. Daar heeft niemand niets van gemerkt, behalve dan dat er geen probleem meer is, want er wordt niet meer over gesproken.
Heel autistisch uitgelegd, zoals het niet gezegd mag worden.
LikeLike