‘Moeilijk om te bepalen wat bij mijn autisme hoort’ … autisme en identiteit

Je zal het bij mij niet snel merken, maar bij iedere autist is dat weer anders. Het is moeilijk om te bepalen wat bij mijn autisme hoort. Ik heb bepaalde interesses waar ik erg in opga, zoals sterrenkunde. Het belangrijkste kenmerk is dat ik snel overprikkeld raak, dus ik ga nooit naar festivals. Ik hou van reizen, maar doe dat liever alleen dan met vrienden, omdat ik dan de regie heb. Ik kan goed communiceren met mijn man, met wie ik dertien jaar samen ben. Maar ik kan soms moeilijk mijn eigen lichaam aanvoelen en weet dan niet wat ik precies ervaar en fijn vind.
Ivan Henczyk (36), autistische lhbti’er, in De Volkskrant van 5 augustus 2021
Ik ga in dit geval inderdaad erg kort door de bocht. Meestal probeer ik de dingen genuanceerder te bekijken. Daarom wil ik toch even mijn redenering verduidelijken.
Of iets met je autisme te maken heeft of niet kan een rol spelen in die zin dat je iets kunt uitleggen aan anderen en kans hebt op meer begrip wanneer je het vanuit autisme kunt verklaren. Maar als je eerlijk zegt ergens een probleem mee te hebben, zou echt begrip geen verantwoording nodig mogen hebben. En op het niveau van de maatschappij en ondersteuning geldt dat ook: wie echt steun nodig heeft zou die moeten krijgen. Wat de achterliggende oorzaak is zou bijzaak moeten zijn. Anders is de maatschappij onrechtvaardig. Maar dat is uiteraard in een ideale wereld en onze wereld is niet ideaal en vraagt voortdurend verantwoording en uitleg en oordeelt, zeker wanneer je steun zoekt.
Maar eigenlijk maakt het zelfs in die echte, niet ideale, wereld niet uit wat bij je autisme hoort en wat niet. Wat uit maakt is wat je aan de hand van je autisme of om even wat kunt uitgelegd en verantwoord krijgen zodat de maatschappij het aanvaard. En dat betekent dat indien je daar op focust, je toch weer veel energie gaat stoppen in je aan te passen aan maatschappij terwijl je die energie hard nodig hebt om jezelf beter te leren kennen en je beste zelf te worden. Je gaat als je niet goed oplet je diagnose laten bepalen wie je bent in plaats van jezelf te zijn.
Wanneer men pas een diagnose kreeg, kan het ook een schuldgevoel wegnemen wanneer je kunt zeggen dat iets bij je autisme hoort. Maar dat is een vals schuldgevoel. Die diagnose is volgens mij veel nuttiger wanneer je ze gebuikt om meer over je zelf te leren door te luisteren naar, te lezen over en te leren uit ervaringen van anderen met gelijkaardige problemen en wetenschappers die die problemen bestudeerd hebben en daaraan dingen van jezelf te herkennen. Voor jezelf weten dat je je best doet is een veel betere verdediging tegen dat schuldgevoel want dat is geen passieve maar een actieve verdediging, een soort tegenaanval.
LikeGeliked door 1 persoon
Zijn er dan onbelangrijke details? 😉 Ik volg je redenering, maar het staat het hoogst op de agenda van zowel al wie pas een diagnose heeft en twijfelt, als voor ziekteverzekeraars die een therapie liever niet uitbetalen.
LikeGeliked door 1 persoon
Soms is wat we als een probleem zien eigenlijk niet echt een probleem.
“Wat hoort bij mijn autisme en wat niet?” is zo een probleemstelling. Het doet er niet echt toe. Wie ben ik en wat zijn de moeilijkheden en de mogelijkheden in mijn leven. En hoe ga ik daar best mee om. Dat is waar het om gaat. Of iets bij mijn autisme hoort of niet, is een onbelangrijk detail. Een detail van het soort details waar we ons best niet in verliezen. Want het is een manier om naar ons zelf te kijken die de focus weg leidt van wat wel belangrijk is en wat wel verschil maakt: leren je beste zelf te zijn, wie of wat dat ook is.
LikeGeliked door 1 persoon