‘Kan ik verpleegkundige worden met autisme’ … autisme en werk
Hoewel het logisch lijkt dat de meeste, zeg maar (bijna) alle beroepen, mogelijk zijn als je autistisch bent, zijn er nog steeds mensen die een sterk afgelijnd lijstje van ‘autistische beroepen’ hebben. Zo getuigt lezeres Lize, pas gestart in een opleiding verpleegkunde, dat haar mentor haar vertelde dat ze het niet gemakkelijk zou hebben, en de markt eigenlijk niet open staat voor autistische verpleegkundigen. Ze vraagt zich dan ook af of er echt wel verpleegkundigen met autisme zijn.
Zelf ben ik weliswaar geen verpleegkundige, maar toevallig verscheen er onlangs een artikel in De Verpleegkundige, een tijdschrift voor verpleegkunde, met een interview met Ilse Noens, professor Gezins – en Orthopedagogiek aan de KU Leuven, rond neurodiversiteit en neurodivergente professionals in de verpleegkunde.
Het artikel geeft vijf redenen waarom gelijke kansen niet enkel voor mensen met een andere etnische afkomst, seksuele oriëntatie en gender, maar ook voor mensen van wie het brein anders werkt. Overigens, schrijft de auteur van het artikel, denkt iedereen anders, werkt elk brein anders, komen prikkels verschillend binnen en ervaren we onze omgeving elk op onze eigen manier.
Neurodivergent houdt in dat hersenen verschillend (divergent) zijn van het gemiddelde, dat neurotypisch wordt genoemd. Neurodivergent stamt uit de filosofie dat medische classificaties er minder toe doen dan de kwaliteiten en talenten en de diversiteit van hersenwerking. Toch wordt er nog vaak gediscussieerd welke ‘stoornissen’ er ‘neurodivergent’ zouden zijn. Meestal zijn dat autisme, adhd, add, dyslexie, dyscalculie, dyspraxie. Soms worden ook bipolariteit, hoogbegaafdheid en hoogsensitiviteit genoemd. Af en toe worden ook het psychotisch spectrum en sommige persoonlijkheidsstoornissen zoals ocd erbij gerekend.
Een eerste reden is dat ongeveer 15% van de collega’s verpleegkundigen neurodivergent zou zijn. Een aantal studies geven aan dat neurodivergente mensen meer dan gedacht werken in de gezondheids – en sociale sector, als hulpverlener en verzorgende. Het zouden dan vooral vrouwen zijn met autisme of ad(h)d die een grotere sociale motivatie hebben. Ze willen er sociaal graag bijhoren en kiezen vaker voor beroepen als sociaal werker of verpleegkundige. De kans dat je een neurodivergente verpleegkundige aan je ziekenhuisbed ontmoet is groter dan veel mensen denken.
Een tweede reden die in het artikel wordt genoemd, is dat neurodivergente mensen vaak oplossingen kunnen vinden die de hele werkomgeving ten goede komen. Neurodivergente collega’s hebben het vaak moeilijker met tijdsbeheer, sociale verwachtingen, communicatie, overprikkeling of teveel routinematig werk. Sommige neurodivergente mensen vinden daar hun eigen oplossing voor, die uiteindelijk ook blijkt te werken voor sommige neurotypische mensen. Zo werken sommigen met een afvinklijstje op een muur en een stilteplek, waar uiteindelijk ook iedereen komt om af en toe uit te blazen. Ook tijdig pauzeren in een vergadering of tijdens de werkdag, een schriftelijk overzicht van dagtaken ophangen en bij de start van een vergadering doel en inhoud concreet maken, kunnen iedereen ten goede komen.
Een derde reden is dat neurodivergente mensen het team zouden versterken. Behalve de persoonlijke sterktes, hebben sommige neurodivergente mensen specifieke kwaliteiten. Zo denkt de ene goed buiten de hokjes, heeft de andere een scherp oog voor detail, en is nog een ander sterk in hyperfocus, waardoor ze sterk betrokken zijn bij een onderwerp of activiteit. Zulke werknemers vullen neurotypische collega’s aan die sommige dingen niet meer zien, of veel meer bezig zijn met groepsdynamiek. Sommige neurodivergente collega’s verdiepen zich dan weer liever in hun vakgebied dan na het werk te socializen. Ze denken daarbij zowel aan hun patiënten, zichzelf als hun collega’s. Ook al hebben die laatste het daar misschien wat moeilijker mee.
Een vierde reden dat neurodivergente mensen nodig zijn, ook en vooral in de verpleegkunde, is dat het beter is voor de patiënten. Er zijn immers ook heel wat patiënten met een atypisch brein, die door overprikkeling of voortdurend overspoeld te zijn door mondelinge informatie angstig of geïrriteerd worden. Sommige patiënten hebben bijvoorbeeld graag een overzichtje van wat ze mogen verwachten tijdens een onderzoek, terwijl andere verpleegkundigen daar minder snel aan denken.
Een vijfde en laatstgenoemde reden is dat neurodivergente collega’s snelle creatieve oplossingen bedenken waar anderen blijven hangen in wat altijd al gewerkt heeft. Sommigen onder hen zijn sterk in crisissituaties en overzien van wat het probleem precies is, los van allerlei sociale etiquette. Het is belangrijk, besluit professor Noens, dat teams van verpleegkundigen zo divers mogelijk samengesteld kunnen worden. Want, zo besluit ze, ‘een divers team, waarin ook neurodiversiteit zijn plek heeft, komt altijd tot rijkere oplossingen.’
‘Meer neurodiversiteit in het team? Vijf argumenten pro’ is verschenen in De Verpleegkundige, 29 september 2022, op Nursing.be
Tistje 
ik ben 21 jaar verpleegkundige geweest, nu zit ik bijna twee jaar in een burn out. ik ben er 45 en weet nu ook 2 jaar dat ik ass heb. al heel mijn leven was er iets waar ik mijn vinger niet op kon leggen maar wist niet wat. mijn zoon is bijna 11 en hij kreeg de diagnose een jaar ervoor. had ik het geweten dan had ik geen verpleging gestudeerd. nu mag ik het niet meer doen van de psychiater, huisarts en psychotherapeut en eigenlijk heb ik er ook een hele grote degou aan overgehouden. het enige wat ik mis zijn de bewoners. nu sta ik in twijfel of ik me ga bijscholen of een hele rustige job zal zoeken, want nu sta ik heel erg op mijn rust en no stress!!!
LikeLike
Super! 👍🏻
LikeLike
Mijn zoon heeft ASS en ADD en met een gespreid leerplan Hogeschool gevolgd voor MLT ( medisch laboratorium technoloog) diploma bachelor gehaald en reeds bij diverse labo’s in West-Vlaanderen gewerkt. Helaas is de praktijk anders dan de theorie, in 1 labo-kliniek hebben ze hem zelfs gediscrimineerd vanwege zijn ASS.
Het is een moeilijke weg om af te leggen, momenteel werkt hij in een veterinair labo, 4/5 de en is zijn contract terug voor 3 maanden verlengd. Ze zijn op de hoogte van zijn ASS en ADD en geven hem kansen om te werken aan gemaakte fouten ( door verstrooidheid en of vergeetachtigheid).
Het is zwaar als je hooggeschoold bent, maar zoals ik hem ken wil hij niet opgeven, hij rijdt dan ook naar zijn werk 16 km met de fiets en terug 16 km en dit in barre weersomstandigheden omdat leren autorijden te veel prikkels geeft en openbaar vervoer ook. Uiteraard sta ik klaar om te helpen als hij er nood aan heeft. Mijn boodschap naar jullie toe, blijf geloven dat je meer kan dat je denkt te kunnen,’ proberen is leren.’ Tientje
LikeGeliked door 1 persoon
Aan je diploma geraken is een andere klus . Veel (te veel) leerkrachten hun oordeel is al vooraf bepaald. Het zijn vaak zelf de grootste hokjes denkers en zadelen zo ( ongewild) de studenten met ass op met extra twijfel en stress zodat ze in hun bijzijn ondermaats presteren. Kan dit artikel niet gepubliceerd voor alle mensen die verpleegkundigen opleiden?
LikeLike
Dat is terug een kwalijk vooroordeel en nog maar eens een bewijs dat heel wat mensen zonder autisme in de zorg mensen met autisme niet naar waarde schatten, niet in een hiërarchische relatie, of onder peers, zelfs niet in een verzorgende/patiënt relatie.
Wat trouwens de reden is dat de meeste therapieën slagen ONDANKS ipv dankzij de zorgverlener.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik blijf het raar vinden dat zoiets zou kunnen. Zelf ben ik 15 jaar actief als verpleegkundige en kan me niet voorstellen dat een autistische collega bij ons zou werken. Je moet toch razend snel kunnen inspelen op veranderingen, super empathisch zijn op onverwachte momenten en een juiste balans hebben tussen emotioneel en rationeel. Dat lijken me toch allemaal zaken die moeilijk te rijmen vallen met een autistische aandoening. Er zijn toch zoveel andere mooie dingen die autistische mensen met talent kunnen doen in het leven, waarom dan net kiezen voor iets waar je beperkingen het moeilijk maken? Enfin, dat is toch mijn idee, ik spreek alleen vanuit mijn eigen ervaringen en expertise.
LikeLike
Doen wat je graag wilt doen!
Ik ben zelf arts (33j) en heb mijn ASS diagnose 3 jaar geleden gekregen. Toen kreeg ik de opmerking om eventueel te switchen naar radioloog bijvoorbeeld omdat ik dan niet met veel patiënten in contact zou komen (en dus niet sociaal moest zijn). Het tegenovergestelde van wat ik zelf wou en ik heb er dan ook niet naar geluisterd :).
Heb vooral vertrouwen in jezelf!
Liefs,
Valerie
LikeGeliked door 1 persoon
Ik ben verpleegkundige, met een late diagnose ASS (53 jaar).
Ik kan heel veel betekenen voor individuele patiënten, persoonlijke aandacht en aanvoelen waar de behoeften van de patiënt liggen.
Zodra het druk wordt met meerdere patiënten, op zaal bijvoorbeeld, dan wordt het lastig. Door in mijn professionele ‘rol’ als verpleegkundige te blijven red ik het vaak wel.
Wanneer er ook nog veel drukte is van collega’s, bijvoorbeeld in de pauzes of in overleg-momenten, dan loop ik helemaal vast. Dan kan ik mij niet verschuilen achter mijn professionele masker.
LikeGeliked door 1 persoon
Volgens mij kan het zeker om als autistisch persoon in de zorg te werken. En het is absoluut goed om neurodivergente mensen te hebben in deze beroepen. Maar je moet je bewust zijn van de risico’s en/of valkuilen, zoals een aantal hierboven ook genoemd zijn: “Neurodivergente collega’s hebben het vaak moeilijker met tijdsbeheer, sociale verwachtingen, communicatie, overprikkeling of teveel routinematig werk.” Best is op voorhand stil te staan bij jouw valkuilen en een werkplek te zoeken die bij jou past of waar ze aanpassingen willen doen (die inderdaad vaak voor velen zinvol zijn).
LikeGeliked door 1 persoon
Ik ben sinds 1985 werkzaam in de verpleging. Twintig jaar daarvan op de Hartcatherisatie, waarom daar zolang. Juist daar werk je heel gestructureerd en protocollair en is ‘out of the box’ denken een toevoeging in het oplossen van situaties. Er is dus wel degelijk een mogelijkheid om met onze autisme in de gezondheidszorg te werken. Kies de plek die bij je past.
Ik zelf weet pas een paar jaar dat ik het heb en mijn voornaamste probleem is de overprikkeling waar ik een weg in het vinden ben.
LikeGeliked door 1 persoon
Hey,
Zelf ben ik verpleegkundige.
Kheb bijna 20 jaar als verpleegkundige gewerkt in het operatiekwartier.
Maar sinds enkele jaren toch moeten minderen en zelfs stoppen…
Mvg Katrijn Asselberg
02/08/1974
Verstuurd vanaf mijn iPad
LikeGeliked door 1 persoon