Als ik een voordracht geeft voor groepen van mensen met autisme, deel ik graag een van mijn favoriete wetenschappelijke artikels, Solitary Mammals Provide an Animal Model for Autism Spectrum Disorders van J.E. Reser van de University of Southern California.

Reser benadrukt in zijn artikel levendig dat neurodiversiteit die te zien is in het dierenrijk. Het is voor mij duidelijk dat de studie van dieren een verhelderend beeld van de menselijke neurodiversiteit kan geven. Bij dieren ontwikkelen de hersenen zich, net zoals bij mensen, met een grote nadruk op sociaal-emotionele of cognitieve verwerking. Een zekere mate van variatie binnen een soort is normaal, maar van soort tot soort zijn de verschillen meer uitgesproken.

Neem de grote katten. Sommige soorten zijn zeer sociaal, andere meer solitair. Leeuwen leven in sociale groepen, terwijl tijgers en luipaarden solitair zijn, behalve tijdens de paartijd. In de wereld van de primaten zijn chimpansees aangepast aan de groep en leven ze in gemeenschappen, terwijl orang-oetans solitair zijn. Wolven leven in roedels. Gestreepte hyena’s leven alleen.

Reser bekeek gegevens uit vele bronnen en ontdekte dat solitaire diersoorten zowel genetische als hormonale overeenkomsten hadden met mensen met autisme. De solitaire dieren produceren oxytocine, een hormoon dat sociaal gedrag beïnvloedt, in een lager tempo dan meer sociale dieren. Zowel autistische individuen als solitaire dieren zijn minder gespannen wanneer ze geïsoleerd zijn dan meer sociale leden van hun soort onder dezelfde omstandigheden.

Als luipaarden of tijgers mensen waren in de familie van grote katten, zouden ze waarschijnlijk de diagnose autisme krijgen vanwege hun eenzelvige gedrag. Zijn ze dan defect? Hebben luipaarden dan een moeilijk verstaanbare aandoening? Welnee, dieren kennen geen diagnoses of classificaties zoals wij.

Temple Grandin, Amerikaanse deskundige in slachterijen voor vee en autistische schrijfster en spreker, in ‘Visual Thinking’ (Penguin, 2022) (Eigen vertaling)