Hoe het me lukt zo positief te blijven, ondanks alles? ‘Hoezo positief’ is mijn eerste reactie op die vraag. Of liever ‘waarom zegt u ‘zo positief”? Dat geeft mij de indruk dat ik overdreven vrolijk ben in vergelijking met wat ik in het leven heb te dragen.

Ooit kreeg ik na een voordracht te horen dat ik op een meer respectvolle en ingetogen wijze over autisme mocht spreken. Dat het om een ernstige aandoening ging. Dat er teveel gelachen werd tijdens mijn uiteenzetting. Toch lag dat volgens meer aan verrukkelijke collectie wijnen & bieren, de onweerstaanbare hapjes en een enthousiast publiek. Bovendien probeer ik niet teveel pathos te steken in wat ik vertel. De vorm mag de inhoud immers niet wegdrukken. Dan blijft er alleen het gevoel over ‘oh, het was erg, maar wat was precies erg?’.

Wat mensen bedoelen met ‘ondanks alles’ interesseert mij vaak meer. Dan lijkt het of ik er wel heel slecht aan toe ben. En op welk vlak dan? Fysiek, psychisch, verstandelijk, sociaal, economisch, cultureel … ? Ondanks wat precies? Nu lijkt het of er erg mee bezig ben, maar eigenlijk is dat niet zo. Want even later komt er wel iemand langs die me vraagt hoe ik dat half uur wel ga vullen. Over iets wat niet aan mij te zien is? Iets waarvan hij niet kan geloven dat ik er ook werkelijk problemen van ondervind. ‘Volgende keer vragen we iemand van de oudervereniging, of een autisme deskundige, die weten tenminste waarover ze spreken’. Op zo’n moment zoek ik de kracht om positief te zijn.

Als ik al positief ben, heeft dat vooral te maken met toevallige ontmoetingen. Met goede mensen, die kennis, ervaringen, wijsheid, houding, technieken, vaardigheden … gedeeld hebben. Het ligt dus maar deels op mijn genen. Ik heb het zeker niet volledig zelf gedaan. Het ligt evenmin in mijn karakter en het is al helemaal geen (levens)keuze. Alles is mij overkomen. Eerder ondanks dan dankzij mezelf. ‘Ondanks alles’ zou ik haast zeggen.

Dat alles toevallig is geweest, geloof ik ook niet. Als ik positief ben, is dat vooral voorbestemd. Dat lot proberen te beheersen is volledig zinloos. Beheersbaarheid is dé grote illusie van deze tijd, schrijft Paul Verhaeghe, psychoanalyticus en hoogleraar aan de Universiteit Gent.

Zelf probeer ik daar zo positief mogelijk te staan. Het enige wat ik doe om dat te blijven zijn, is gematigd pessimistisch te blijven. Mijn leven is erg, het zal nog veel erger worden, ik ben mij bewust van mijn slachtofferschap en probeer daarmee te leven. Het is belangrijk mij te blijven verzetten tegen het lot (in de zin die André Camus beschreef in L’homme révolté) maar intussen maken we het er beste van.

Het is erg, het zal nog veel en veel erger worden in de nabije en verre toekomst, maar intussen kunnen we maar tevreden zijn wat er is. Meer is er immers niet. Tot ik in een andere dimensie mag komen, en daar de eeuwige vrede ontmoeten. Maar dat is, hopelijk, nog een tijdje hiervandaan. Tot dan is er alleen een afwisseling van lijden en lust … en probeer ik zo positief mogelijk te blijven. Ondanks alles.

Project Ananas is een initiatief van Tistje.com waarbij elke maandag een vraag wordt behandeld.  Ananas is een variatie op Ask An Autist en de vrucht waarmee ik me soms associeer. De vragen werden de afgelopen jaren gesteld via mail, facebook of bij voordrachten.

Deze week is de vraag ‘Hoe lukt het jou om zo positief te blijven, ondanks alles? Als ik je blogs lees, straalt daar een vitaliteit uit. Ondanks de mengeling van lijden, boosheid, ambitie, vechtlust … die erin beschreven wordt. Ook bij andere mensen met autisme zie ik dan. Maar ik zou graag weten: hoe doe jij dat toch?’

Heb je nog een vraag die je altijd al hebt willen stellen? Stuur ze naar