Het schooljaar is nog maar een maandje ver, maar dat weerhoudt sommige jongeren er niet van om al te denken aan wat ze later willen worden. Riet (17) mailt me : Ik heb een jonger broertje met autisme. Straks moet ik kiezen wat ik volgend jaar ga studeren en ik zou graag voor autismedeskundige studeren. Zo kan ik mijn broertje beter verstaan en anderen in moeilijke situaties helpen. Heb je tips voor opleidingen of hoe ik dat het best aanpak?

Een goede vraag, Riet, en ik bewonder je initiatief om je vraag op deze blog te stellen. Als je met een broer met autisme opgegroeid bent, heb je zeker al wat ervaring. Misschien heb je ook al andere mensen met autisme (kinderen, jongeren, volwassenen, ouderen) ontmoet, en weet je dat iedere mens met autisme heel anders kan zijn.

Over autisme leren kan mogelijks helpen jouw broer te leren verstaan, maar het kan je ook verwarren. Lang niet alles wat deskundigen of specialisten over autisme zeggen is juist of zinvol. Er wordt ook heel wat nonsense verteld, bijvoorbeeld door mensen die heel ver af staan van het dagelijks leven van mensen met autisme of naar autisme kijken vanuit één invalshoek (bijvoorbeeld alleen vanuit gedrag of vanuit wat anderen storend vinden).

Er zijn heel wat verschillende manieren waarop je mensen met autisme kan leren verstaan of helpen. Dat kan om te beginnen door bij een ouder – en familievereniging regio-avonden bij te wonen, een inleef-moment bij te wonen, te gaan luisteren naar verschillende getuigenissen van ouders of volwassenen met autisme, of een praktische cursus rond autisme, met ouders en mensen met autisme, te volgen. Daar komen dagelijkse situaties aan bod en hoe mensen met ervaring met mensen met autisme oplossingen hebben bedacht om zo goed mogelijk ermee te leven.

Je hoeft dus zeker geen opleiding te volgen als autismedeskundige of hulpverlener als je mensen met autisme wil verstaan of helpen. Meer zelfs, soms hebben mensen met autisme er meer aan dat iemand die bijvoorbeeld voor de klas staat, in de zorgverlening of in het productieproces staat ervaring en kennis heeft over autisme.

Bovendien lijkt het me beter om geen autismedeskundige te willen worden. Die zijn er namelijk al meer dan genoeg, zeker van het zelfverklaarde soort. Mensen die op een goede manier leren kijken en luisteren naar, spreken met, omgaan met mensen met autisme, hen motiveren en stimuleren naar beter leven … die zijn nog maar dun gezaaid.

Mocht je toch als hulpverlener aan de slag willen, dan hangt waar je heen kunt af van wat voor lessen je nu volgt en of je praktisch, theoretisch of meer ervaringsgericht bent ingesteld. Zo kan je in het volwassenenonderwijs terecht, of in een hogeschool voor een sociale opleiding (zoals maatschappelijk assistent, orthopedagoog/opvoeder, ergotherapeut of assistent toegepaste psychologie), of aan de universiteit. Aansluitend kan je dan terecht bij vormingscentra  of hogescholen (zoals Autisme Centraal, Hogeschool PXL, Hogeschool Antwerpen) voor een praktijkopleiding of voor een ‘bachelor na bachelor’-opleiding autismespectrumstoornissen.

Tot slot is omgaan met mensen met autisme een levenslang leerproces, en elke ontmoeting biedt een kans om bij te leren. Je gaat dus zeker en vast een boeiend leven tegemoet als je gebeten bent door de motivatie om samen met mensen met autisme (hoe zich dat ook toont) er een beter leven van te maken.