Een drukke dag op een positieve manier af sluiten is een kunst die ik graag beoefen en mij in probeer te vervolmaken. Net zoals af en toe volledig niets doen, even iets nieuws proberen zonder dat daartoe een aanleiding is, of even onbezonnen en buitenissig uit de bol gaan zonder dat iemand het ziet.

Een goede afsluiting vind ik een van de belangrijkste dingen in mijn leven. Soms is het belangrijker een goede afsluiting te hebben dan tijdens de dag iets te doen wat ik al altijd had willen doen.  

Natuurlijk bereik ik graag doelen, voltooi ik graag taken, zet ik mij graag in voor mensen die mijn talenten waarderen, en breng ik graag tijd door wie ik graag zie of lief vindt. Maar nog belangrijker vind ik een zekere mate van voldoening en tevredenheid, en een goede ‘landing’ te hebben aan het einde van een dag.

Helaas ondervind ik vaak het tegenovergestelde. Zo gebeurt het dat ik tot vlak voor ik ga slapen druk bezig ben. Het komt ook vaak voor dat ik tot een gat in de nacht in mijn hoofd de film van de voorbije dag herbekijk. Met fragmenten waar het verkeerd liep in slow motion, en voorzien van pittige kritische commentaar over mijn sociale vaardigheden. Dat leidt dan tot gevoelens van stress, angst en vermoeidheid, waardoor ik de volgende dag minder wakker ben. Helaas heb ik daarin vaak niet te kiezen. Mijn hoofd blijft immuun voor goede raad uit zelfhulpboeken en lacht luid met de adviezen van slaap – en andere coaches.

Niettemin probeer ik toch mijn dag goed af te sluiten. Ook al mis ik daarin soms de nodige discipline. Twee uur voor verwachte aankomst in dromenland doe ik de schermen uit, kus ik mijn liefste, doe ik raam open, trek mijn pyjama aan, zet smartphone in slaapmodus, zet een glas water op het nachtkastje, doe oordopjes in, gezichtsmasker op, en dan glijdt ik langzaam in bed. In meditatiemodus wachten op de bus naar dromenland. Die blijkt steevast in vertraging.

Om een goede landing te doen vlotten plan ik mijn avond elke dag van tevoren. Ik maak een lijstje van wat ik ga doen en plan hoe ik de laatste uren voor het slapen zal doorbrengen. Ik heb ook enkele regels die ingaan twee uur het slapen: geen gesprekken over moeilijke thema’s, geen maaltijden, geen vergeten lastige mededelingen en vooral geen onverwachte plannen. Mijn slaapkamer kom ik alleen binnen om te slapen, en houd ik rustig, sober en heel goed verlucht. Het enige lichtje dat ik gebruik is een wake-up-light dat de natuurlijke cyclus van de zon volgt. Gelukkig heeft mijn liefste dezelfde regels en heeft ook zij een vast ritueel om goed te landen. We gaan trouwens elk op ons tijdstip slapen, en slapen afzonderlijk.

Het belangrijkste van een goede landing is ontspanning, leerde ik van een specialist in die materie, maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Als het op ontspannen aankomt heb ik geen enkel talent. Toen ik als kind bij een ontspanningstherapeute ging, was het voor haar overduidelijk dat ik het zeer moeilijk had op dat vlak, en het een levenslange opdracht zou zijn om te leren ontspannen.

Tegenwoordig ben ik er nog niet uit hoe de beste manier is om dat te doen. Ook al zijn er heel wat niet-autistische mensen die ik ken, die er ook helemaal niets van bakken. Ik probeer het te doen door ademhalingsoefeningen en enkele minuten in een gemakkelijk leesbaar boek te lezen. Ook kijken naar mijn boekenverzameling van 1500 boeken geeft een rustgevend gevoel. Natuurlijk moet iedereen voor zichzelf uitmaken wat voor hem of haar het meest rustgevend is om in slaap te geraken. Iets waar te weinig tijd wordt aan besteed, vind ik.

Een goede landing helpt mij in elk geval om positief te blijven, ook al leef ik in een buurt waar ik omringd word door ellende die groter is dan de mijne. Dat is misschien wel de perfecte biotoop voor een longitudinaal sociologisch onderzoek van achtergestelde buurten, maar niet echt ideaal voor een goede nacht – en gemoedsrust. Al van jongs af aan bestudeer ik mijn omgeving als een antropoloog en de buurt als een socioloog. De mensen die ik graag heb, bestudeer ik liever niet, uit vrees ze kapot te analyseren.

Ik doe het op verschillende manieren, al naargelang de tijd van het jaar en de stemming waarin ik me bevind. Er is geen vaste tijdsduur voor een goede afsluiting. Dat is afhankelijk van hoe een dag is gegaan en in welke stemming ik ben. Toch merk ik dat ik misschien wat meer tijd nodig heb dan anderen om te ontspannen en me voor te bereiden op de volgende dag.

Sommige mensen lijken zo, in enkele minuten, de knop te kunnen omdraaien van actie naar rust, bij mij duurt dat toch al snel een paar uur. Daardoor kan ik vaak niet op feestjes zijn tot een gat in de nacht, of langer blijven, als ik voor ’s middags uit mijn bed wil zijn. Ik vind het belangrijk om mezelf de tijd te gunnen die ik nodig heb om te ontspannen, mezelf te verzorgen en ervoor te zorgen dat ik de volgende dag weer fris en enigszins energiek kan beginnen. Ook al is dat laatste vaak meer een wensdroom dan een werkelijkheid.