Janina (29) mailt: Onlangs is het homohuwelijk goedgekeurd in Amerika. Ik dacht meteen aan jou. Niet omdat ik denk dat je homo bent, hoor, zoiets wens ik je zeker niet toe. Maar ik dacht aan je vriendin en jij, en misschien hebben jullie plannen om te huwen. En ik vroeg me af: wat vinden jullie van het autihuwelijk, zijn jullie ervoor of ertegen? Ik lees namelijk altijd dat er zoveel ergs gebeurd in huwelijken waar autisme bij betrokken is. Als twee autistische mensen dan trouwen, dat moet dan nog moeilijker zijn, niet?

Om te beginnen zie ik geen reden om een huwelijk tussen twee mensen van hetzelfde geslacht of twee mensen met autisme niet gewoon ‘huwelijk’ te noemen. Het ritueel en de ceremonie wijken volgens mij niet zodanig af dat er een nieuwe term zou nodig zijn. Bovendien moeten mensen die kunnen samen leven maar huwen als ze dat willen.

Zelf ken ik eigenlijk geen huwelijk van mensen met autisme. Dat ligt misschien aan de regel dat de twee partners moeten samen wonen. Of minstens administratief, één bel en één brievenbus hebben.

Over gemengde huwelijken is al meer gekend. Ik kan me voorstellen dat voortdurend samen wonen met een neurotypical niet gemakkelijk is. Zeker als die nog veranderingsgezind is. Maar zelfs dat kan zo georganiseerd worden, en uitgepraat worden. Op voorwaarde dat duidelijk wordt dat het autisme erkend wordt, dat het blijvend is en de partner met autisme al veel verborgen inspanningen doet.

Vanaf dan kan er gedacht worden aan oplossingen om het leven aangenamer te maken voor beiden. Volgens mij gebeuren er ook wel meer erge voorvallen in huwelijken van mensen waar op het eerste gezicht niets mis mee lijkt, maar waar de sfeer erg verziekt is.

Toevallig (of niet) zijn wij twee mensen met autisme, en zijn we verloofd. Samen wonen zien we niet meteen zitten, maar we zijn bijna voortdurend bij elkaar, in elkaars nabijheid. Maakt een relatie tussen twee autistische mensen het moeilijker? Je moet weten, Janina, dat een mens ook nog een karakter, begaafdheid, persoonlijkheid, voorbeelden van relaties thuis en daarbuiten … en heel wat meer heeft. En niet in het minst helpt de liefde ook veel.

Ik denk dat elkaar voldoende ruimte en rust gunnen, in de letterlijke en ook figuurlijke zin, belangrijk is om het niet te laten ontsporen. Dat is wellicht ook zo in huwelijken waar geen (erkend) autisme bij komt kijken, maar de gevolgen van het uitblijven zijn in die situaties net iets minder sterk.

Als we zouden samen wonen, zouden we bijvoorbeeld moeten voorzien in een aparte hobbyruimte voor ons beiden en een eigen slaapkamer. Elke persoon met autisme heeft zo zijn eigen aanpassingen natuurlijk. Bij de ene zal dat zich misschien meer in tijdsbesteding uiten, bij een ander in bewuster omgaan met stresssignalen.

Waarom zouden we in 2015 nog over een autihuwelijk spreken of zouden we bezwaren hebben tegen twee mensen met autisme die in het huwelijksbootje stappen? In staat zijn om de verbintenis af te sluiten is vermoedelijk de enige voorwaarde. Inzicht hebben in het kerkelijk ritueel kan moeilijk als een voorwaarde gelden, want dan zouden er niet veel mensen nog voor de Kerk moeten huwen. . Voor mij heeft het vooral te maken met de motivatie. Waarom wil je het? Hoe stel je het voor? En vooral: wat denk je dat er zal veranderen nadien? Al zou ik die vragen ook graag aan mensen zonder autisme vragen.

Je vraag of ik voor of tegen ben, vind ik lastig om te beantwoorden. Er zijn wellicht mensen met autisme die het beter niet doen, maar dat geld ook voor mensen zonder autisme. Het is vooral een misplaatste vraag, denk ik. Als ik tegen zou zijn, zal ik daarmee niemand tegenhouden. Als ik voor ben, dan is dat misschien nog erger. Want ik ben geen priester of iemands vader of moeder. Niemand zit op mijn toestemming of zegen te wachten. Of op mijn uitspraak: gaat heen, huwt en vermenigvuldigt u. Amen.