Er is weinig dat ik erg vind. Zeker niet als het op de televisie, op de radio of in de krant verschijnt. Laat staan wanneer het op het internet verschijnt.  Toch niet als het over actualiteit gaat. Niet dat ik er onbewogen bij blijf, maar als ik onrustig wordt is het toch eerder van de reactie dan van de actie. Van die laatste heb ik namelijk alleen informatie via beeld, geluid en horen spreken. Ik was er niet bij en waar ik niet bij was, daar kan ik niets mee. Toch niet als het over actualiteit gaat.

Van reacties op wat er gebeurt, om het even op welk vlak in de actualiteit, wordt ik, helaas, wel vaak onrustig. Die reacties kan ik dan ook vaak moeilijk plaatsen. Zoals wanneer er te pas en te onpas over ‘wij’ wordt gesproken zonder duidelijk te maken over wie het nu eigenlijk gaat. Of door te suggereren dat mensen schijnbaar onbewogen blijven of zich niet laten meeslepen niet ‘weldenkend’ zijn of iets mankeren.

Zelf vind ik mensen die met elke ‘nieuwsgolf’ meedeinen, gekluisterd aan televisie of radio, toch op z’n minst een beetje raar. Terwijl het vaak toch te georkestreerd overkomt om echt te zijn. Zoals ik het raar vind dat mensen na zo’n ‘massale bewogenheid’ elkaar toespreken dat wij (alweer die ‘wij’) terug moeten overgaan tot de orde van de dag. In de zin van ‘het is nu wel genoeg geweest, nu doen we weer gewoon door met wat er van ons wordt verwacht’.

Net die orde van de dag vind ik erg. Al wat gebeurt en niet geregistreerd wordt, raakt mij. Een vrouw die een brood steelt in de supermarkt en vervolgens met veel heisa door drie politiemannen in de combi wordt geworpen. Een dakloze die ’s morgens vroeg gebruik maakt van een wachtende trein om er zich in op te warmen en dan met overdreven veel geweld terug op het perron beland.

Zo zijn er elke dag wel tientallen voorvallen tijdens de ‘orde van de dag’ die ik erg vind. Waar politie of formele ordehandhaving in de verste verte niet is te bespeuren. Omdat het tussen verbitterde ouderen, opgefokte medioren, gedesillusioneerde twintigers en hypertrendy tieners gaat misschien? Of omdat het verhaal verwant is aan dat van de kleine Eva uit de Kromme Bijlstraat, ‘de moord op een kind ergens in Antwerpen of Oostende’, zoals de Vlaamse auteur Louis Paul Boon het optekende.

In elk geval lijken daar de regels van de sterkere te gelden. Van gepest op het werk of school of op de tram tot bumperkleven, van supermarktterreur tot negeren van verkeersregels, van verbale agressie en slaan met wandelstokken tot geduw met rollators, van verwaarlozen van verzorgers en verzorgden tot onmenselijke behandeling in diverse voorzieningen van jong tot oud. De terreurdreiging staat daar al een hele tijd op niveau tien, maar speelt blijkbaar niet in de kaart van wie berichtgeving en actualiteit bepaalt.  Daar ben ik eerder gevoelig voor.

Met andere woorden, de actualiteit kan me maar matig interesseren, eerder wel de werkelijkheid van elke dag, de myriade van ‘kleine’ verhalen, waarin elke dag letterlijk en figuurlijk tientallen doden vallen. In alle stilte weliswaar, met hier en daar een net niet hoorbare schreeuw, een weinig mediagenieke aanklacht, of in een stille straat een haast onhoorbare (letterlijke of figuurlijke) ontploffing. Ook beschouwingen die de actualiteit overstijgen interesseren me meer, die de tijd en ruimte waarin ik leef in een ander perspectief plaatsen.

Dat zijn natuurlijk niet alleen verhalen van ellende en ontij. Even goed zijn er elementen in van ontroerende redding, onverwachte medemenselijkheid en opduikende burgerzin. Momenten waarop er ondanks alle sfeerschepping toch menselijkheid doordringt.

Een mooi voorbeeld daarvan op televisie vind ik de reportagereeks die documentairemaakster Lidewij Nuitten brengt op VRT (‘Iedereen Beroemd’, elke maandagavond). Over de inwoners van haar straat, in de Brusselse deelgemeente Schaarbeek. Waar allerlei culturen leven: van West-Vlamingen tot Syriërs,  van jong tot stokoud, van winkeliers tot studenten.

Zoiets raakt mij, en roept herkenning op. Veeleer dan de hyperernstige gezichten, beelden van bewakingscamera’s en bevreemdende discussies over alweer hetzelfde ‘actuele’ thema. Dat dit zoveel ruimte krijgt in de media, dat vind ik pas erg, en zoveel andere verhalen vragen om gezien, gehoord en gelezen te worden. Eerder dan wat enkele vluchtige emoties oproept en weinig goeds brengt.