Onbegrijpelijk mooi, herkenbaar krachtig … autisme en kunst
Het mooie aan beeldende kunst is volgens mij dat het weinig vatbaar is voor woorden. Het is minder vatbaar voor rationaliseren, kan losmaken wat ik erin zie, zodat ik zowel beter mezelf, de omgeving als het kunstwerk zelf leer kennen.
Het laat volgens mij ook toe om los te komen van kaders waar de rest van de wereld die zich aan mij presenteert. Al het absurde, het surrealistische, het vreemde, maar mogelijks ook mooie. Dat is wat beeldende kunst volgens mij vaak herkenbaar en krachtig maakt.
Dat het nieuwe ruimte geeft om te bestaan, zonder ver weg te gaan of terug te moeten keren,. Wat tegelijk ook een ontmoeting is. Een ontmoeting tussen de vorm en het verhaal van de maker (in beelden) en de reactie vanuit ik die als kijker mee beleef of die ik als deelnemer die observeer, door te kijken en te luisteren.
Een verhaal dat ik misschien nog niet eerder kende of als een nieuwe variatie van iets dat al op mijn pad kwam. Waarvan ik misschien nog niet wist dat het in mezelf stak, of een stuk van mezelf of een ander dat in een ander licht komt te staan, en beter behapbaar wordt. Iets dat me verder brengt, iets losmaakt, of me nieuwe ramen toont. Een alternatief voor gesloten deuren.
Soms is beeldende kunst natuurlijk ook gewoon mooi, of aangrijpend lelijk (wat ongetwijfeld ook waardevol is), onbegrijpelijk (of met een bovenlaag die weggegeven wordt), herkenbaar (of een nieuwe kennismaking) en krachtig tegelijk. Zolang het maar geen hapklare monoloog wordt met voor de hand liggende betekenis. Dan is het volgens mij eerder beeld en actualiteit dan kunst.
Een reactie op de stelling in het tijdschrift van Autisme Centraal, ‘Beeldende kunst: onbegrijpelijk, gewoon mooi of niet, of herkenbaar en krachtig?’, dat verschijnt in het volgend nummer.
En voor sommige autisten is het een manier van communiceren die wel verstaan kan worden door de niet-autistische mensen om hen heen….dan is het gebruik van een eigen, persoonlijke beeldtaal een hulpmiddel om in contact te komen/ blijven met de ander.
LikeLike