‘Waarom maken autisten het leven van anderen zuur?’ … autisme en relaties
‘In onze buurt woont een autist die nauwelijks emoties (her)kent en mensen het leven zuur maakt. Kunnen we daar niets aan doen?’, vraagt lezeres Rita. ‘Waarom maken autisten het leven van anderen toch zo moeilijk?’.
Het is een vraag die ik wel vaker krijg. Het is daarbij niet altijd duidelijk om welk gedrag het gaat, en of de persoon in kwestie überhaupt wel autisme heeft, autistisch is. Daarom vind ik het moeilijk om daar iets over te zeggen zonder, zoals Rita, in veralgemening te vervallen.
Het is duidelijk dat de persoon waarover Rita het heeft, gedrag stelt dat op een of andere manier niet bijdraagt tot goede relaties met zijn omgeving, en dat zij daar graag iets aan zou willen doen. Dat autisten in het algemeen het leven van anderen zuur zouden maken, vind ik echter even ongepast als het tegendeel.
Ook als het gaat over emoties, vind ik het ongepast te veralgemenen dat mensen met autisme nauwelijks emoties zouden (her)kennen. Emoties ontcijferen, de juiste betekenis geven en daar ‘gepast’ omgaan vind ik zelf ook moeilijk, maar dat leidt bij mij nog niet tot het leven van anderen zuur maken.
Bovendien is er zelf iets aan willen doen bijlange niet de enige mogelijkheid, misschien zelfs een van de laatste. Er zijn vast mensen die meer kanten van die persoon kennen, of zijn logica, zijn denken kunnen verstaan. Te snel gaan als het gaat over verklaringen en oplossingen is in zo’n geval een valkuil.
Moeilijk verstaanbaar gedrag wordt soms wel heel bizar verklaard. Zo las ik onlangs de verklaring aan de hand van een bekend theologisch geschilpunt dat aangeduid wordt als ‘Supralapsarisme’. Kort samengevat gaat het erover hoe de mens voorkomt in het besluit van Gods verkiezing (predestinatie), is dat in gevallen (infralapsarisme) of in ongevallen (supralapsarisme) staat.
Er zijn voor de mensen in zijn of haar omgeving, hen zo onbevooroordeeld mogelijk benaderen, als de persoon in kwestie contact maak daarop positief reageren, en proberen inzicht te krijgen hoe het gedrag van die persoon tot een bepaalde situatie is geëscaleerd, vind ik belangrijker. Als het leven zuur maken geweld of misdrijven inhoudt, moet je natuurlijk doen wat moet, maar niet op eigen houtje. Soms kan ongevraagd zelf ingrijpen de situatie alleen nog verergeren, of ertoe leiden dat vertrouwen in een oplossing op langere termijn bemoeilijkt wordt.
Dat gezegd zijnde, zijn er heel wat mogelijke verklaringen waarom sommige mensen met autisme het leven van anderen zuur kunnen maken. Veel daarvan heeft te maken met autistisch denken, prikkelverwerking en de mate dat de omgeving mee is in het autistisch denken maar ook de andere aspecten van die persoon. Een stap in de goede richting, vind ik, is aannames, veronderstellingen, verwachtingen die vanzelfsprekend lijken in vraag te stellen, en inlevingsvermogen die je als niet-autistisch mens hebt aan te spreken.
Tistje 
Dat sommige autisten niet om kunnen met hun omgeving, is duidelijk. Dat heeft vaak te maken met hun moeite om in te zien dat ze niet altijd het laatste of hoogste woord hebben. Dat ze niet altijd gelijk kunnen hebben. Ook al hebben ze best wel vaak gelijk (even vaak ook niet natuurlijk), dan nog moet je als autist dat niet willen opeisen. Zeker niet op een manier die erop neer komt dat je een ander het leven zuur maakt. Of boos of agressief worden als je het niet krijgt. Dat is hoe ik erover denk.
Leah, een moeder van drie kinderen, waarvan twee autistisch, een man met een vermoeden van autisme en een vader met autisme die het vertikt het woord uit te spreken
LikeLike
@Rita, niks pot en niks ketel. Jij hebt de vaardigheden niet om met hem/haar om te gaan. Punt. Stop met excuses te zoeken, jij bent het die niet de resultaten ziet die je wilt zien, niet de andere.
LikeLike
@Sabrina: de pot verwijt de ketel dat zij zwart ziet, is in dit geval de nagel op de kop. Typisch autistisch: een ander met de vinger wijzen en dan zelf hard wegrennen.
@Sam: ik ben ontroerd over het antwoord dat ik van jou kreeg, en hoe je mij hebt doen inzien dat ‘helpen’ veel invullingen kan hebben.
@Sandra: kan ik met jou in contact komen via Sam? Laat iets weten.
LikeLike
Moet zeggen dat de verdediging van de mensen met autisme bijzonder zwak is. Letterlijk “Hoe weet jij dat hij/zij autisme heeft?”, kan je gemakkelijk weerleggen door de vraag om te draaien, hoe weten ze zelf dat de andere persoon niet zeker weet dat hij/zij autisme heeft in de eerste plaats?
Wat betreft Rita, ze heeft zelf duidelijk geen goede sociale vaardigheden want ze kan de persoon met autisme niet aan haar kant krijgen. Dat ze daar maar eerst aan werkt ipv te roddelen achter iemand zijn/haar rug.
LikeLike
@Dina
Heb jij ervaring met het samen leven met een man/vrouw met autisme? Of ben je al eens in een partnergroep geweest? Dan zou je weten wat ik bedoel. Misschien ben je zelf autistisch en verdedig je gewoon je eigen soort zonder je in te leven in de hel die wij doormaken. Of heb je een zwak begaafd ‘volwassen’ autistisch kind dat nu en dan je inboedel kapot gooit en jou of je buren bedreigt of in het midden van de nacht luid verkondigt ‘ik ga van het dak springen?’ Nou, ik weet wel wat autisme inhoudt hoor, reken maar, en dat is toch heel anders dan in al die boekjes over hoe sterk autisten wel zijn, en hoe slim en gevoelig ze wel zijn.
LikeLike
@Sandra.
Hoe weet jij zo zeker dat die zuurmakers autisten zijn ? Hebben ze een ster op hun kleren, met ” autist” erop geborduurd ?
Er lopen zoveel karaktergestoorden – zoals jij ze noemt – rond en dat zijn echt niet alleen maar autisten hoor.
Je weet duidelijk niet waar je het over hebt, ook al denk je zelf van wel.
Ik zou eerst maar eens proberen erachter te komen wat autisme nou eigenlijk inhoudt, voor hier allerlei rare dingen roept.
LikeLike
Alweer een sterk stukje tekst ! Als autisten in één iets uitblinken is het toch wel het leven zuur maken van andere mensen. Misschien zijn alleen hun neefjes, de narcisten, daar nog beter in. Zijn die ook karaktergestoord? Ik weet het niet, maar ik stel het alleen maar vast.
Zeker mannen met autisme tussen 40 en 60 jaar met teveel ego kunnen je bloed van onder je nagels halen. Dat heb ik meer dan eens ervaren in mijn functie als werkleider maar ook privé. Wellicht doen autistische vrouwen daar niet voor onder, maar zijn ze subtieler en daardoor misschien wel wreder.
Hoeveel bloggers en lobbygroepen ook het tegendeel mogen beweren, autisten getuigen in het echte leven toch zeker niet van empathie, of van aanvoelen wanneer iemand pijn of verdriet heeft.
Maar ja, dat mag je tegenwoordig niet meer zeggen hé. Net zoals je niet mag zeggen dat een autist niets weet van liefde of van auto rijden.
LikeLike
In contact komen kan via text makkelijker zijn voor de autist. Dus misschien een brief met de dingen die hinderlijk zijn. Mogelijk beseft hij het niet. Maar dan moeten het ook daadwerkelijk overtredingen zijn, en of dat zo is kan eerst je bevragen bij de wijkagent.
Bij ons in de gemeente mag je bv gras maaien op zondag sinds een aantal jaren, elders is dit mogelijk verboden. Dus daarom de wijkagent checken die kent de plaatselijke regels. Dat de autist niet stopt met dingen die helemaal niet verboden zijn.
LikeGeliked door 1 persoon
Zoals vroeger reeds aangehaald : karakter en autisme zijn twee verschillende zaken. Je kan de vraag natuurlijk omkeren en vragen waarom men het mensen met autisme zo moeilijk maakt. Elkaar aanvaarden zoals men is is niet gemakkelijk zo te zien.
LikeLike