Behalve door de spannende plots en de mooie plaatjes van duister Kopenhagen zijn we gebiologeerd door de sterke Scandinavische vrouwenrollen. Ze zijn een beetje nors en workaholic in onze ogen en nu ja, een beetje slonzig of zelfs ‘autistisch’. Denk aan de schapenwollen truien dragende Sarah Lund (The Killing), die haar werk voor alles plaatst; aan de barse Saga Norén (The Bridge) die graag meteen ter zake komt (‘wil je seks?’) en aan de biseksuele hackster Lis Salander uit de Milleniumtrilogie van Stieg Larsson (Mannen die vrouwen haten).

Maar als het woord ‘autistisch’ opduikt in de kop van een door een man geschreven artikel over sterke Scandinavische tv-vrouwen in NRC Handelsblad – ‘De Deense vrouw is een autistische man’ – ergert mij dat weer. Hoezo is ‘sterk’ en ‘gefocust op je werk’ ‘autistisch’ (lees: ‘contactgestoord’ en ‘abnormaal’)? Het is misschien on-Nederlands als de deeltijdvrouw je norm bepaalt, maar ‘gestoord’? Lis Salander bestempelen als ‘niet normaal’ of ‘autistisch’ zegt meer iets over deze Nederlander en zijn vrouwbeeld en laat vooral zien hoe weinig we nog gewend zijn buiten de stereotiepe man-vrouwhokjes te denken.

Stine Jensen, filosofe, in ‘Licht op het Noorden: Stine Jensen in Scandinavië’ (Ambo/Anthos, oktober 2013)