Wellicht omdat het bestaan van een fotografisch geheugen niet erg wetenschappelijk onderbouwd is, ben ik geneigd mijn gave met het begrip ‘hypermnesie’ te beschrijven.

Het is iets waar ik tot op heden slechts terloops melding van heb gemaakt, gewoon omdat het een bescheiden rol in mijn leven speelt. Het is een kunstje, zoals een ander leuk kan jongleren of schilderen.

Ik ben geen wonderkind, maar ik kon makkelijk leren. Het was gewoon heel handig. Bij het mondeling examen Nederlands, toen ik vooral magisch-realistische romans op mijn boekenlijst had gezet, kreeg ik een vraag over De trap van steen en wolken van Johan Daisne en dan bladerde ik in mijn hoofd naar pagina eenentachtig en daar had ik het antwoord: Schwesterlein.

Ik ben geen autist als Raymond Babbitt die door Dustin Hoffman gespeeld werd in Rain Man. Dat karakter is gebaseerd op ene Kim Peek, die een complete bibliotheek in zijn hoofd had met sportuitslagen, castlijsten van speelfilms, de juiste dag bij een willekeurige geboortedatum, alle toneelstukken van Shakespeare, landkaarten en wat al niet. Bij hem vergeleken was ik een kleuter. Ik heb, al toen ik op de universiteit zat, mezelf ook geleerd mijn geheugen weer te wissen.

Ik heb een jaartje rechten doorlopen, maar ik weet niks meer over arbeids – en bestuursrecht. Eenmaal afgestudeerd in de medicijnen kwam mijn herinnervermogen me nauwelijks van pas. Wel wist ik, als ik eenmaal een plattegrond bestudeerd had, feilloos de juiste route te vinden en ik kon ook goed menukaarten onthouden, zodat ik menig ober in verwarring bracht door te vragen naar een gerecht dat al jaren niet meer bereid werd.

Van echte, intense hypermnesie kun je goed gek worden. Er is een casestudie over een Rus, Solomon Shereshevsky, die bij ieder woord een plaatje zag, maar dus ook bij een hele zin getrakteerd werd op een doorgeslagen diashow.

Ik heb wel de manier dat ik alles lees wat mij passeert – firmanamen op vrachtwagens, borden langs de voetbalvelden, affiches in abri’s – maar dat sla ik godzijdank niet op. Althans, niet bewust. Maar het kan mij overkomen dat ik een poster zie over bijvoorbeeld een balletvoorstelling en dan denk: verrek, die danste Het Zwanenmeer een paar geleden ook al.

Ik heb voor de lol eens de volledige dichtbundel Van de afgrond en de luchtmens van Lucebert uit mijn hoofd geleerd en dat op een voordrachtavond van de sociëteit compleet en feilloos gereciteerd. Mijn dochters vonden het aanvankelijk ook wel leuk als ik mijn kunstje vertoonde, maar later niet meer.

Bert van der Veer in ‘Het verloren manuscript’ (Uitgeverij Marmer, februari 2013)