1. Zie je date als een mens die je graag wil leren kennen.
   Ieder van ons heeft andere gevoeligheden. Een mens met autisme is toch vooral een mens, met autisme. Hang tijdens je date niet de psychiater of pedagoog uit. Probeer hem of haar dus nergens toe te dwingen, te confronteren met theorieën of wat je denkt te weten over autisme.
2. Hoe onzeker of zenuwachtig je ook bent tijdens de date, probeer geen autistenmopjes te maken.
   De meeste zijn gekend, of onverstaanbaar. Wees gewoon eerlijk als je onzeker of zenuwachtig bent, en niet goed weet wat te doen of te zeggen. Humor kan je al snel hoog in onze ‘idioten’-top doen klimmen.
3. Verwacht geen spontaneïteit of gekke initiatieven tijdens de date.
   Straal dat ook niet uit. Wees eerder goed georganiseerd en galant.
4. Even vooraf binnen springen, thuis of op het werk, zonder de ander daarvan op de hoogte te brengen, is geen goed idee.
   Tenzij je natuurlijk een koude douche wenst.
5. Prik met je date een dag en uur af in de nabije toekomst.
   Doe op op een duidelijke manier, schriftelijk of via mail. Dat laat enige voorbereiding toe. Probeer niet te ver in de toekomst af te spreken. Tegen dan kan de angst zo groot geworden zijn, dat je date het afzegt of doodziek is van de stress.
6. Hou je aan de afspraken, haal het vooral niet in je hoofd om nadien zomaar op eigen initiatief het uur en de plaats van de afspraak te veranderen.
   Je kan ervan uit gaan dat er een gedetailleerd plan is, met alternatieve wegen. Inclusief natuurrampen en terroristische aanslagen.
7. In je hippe lievelingskroeg zit waarschijnlijk meer luidruchtig volk dan de meeste mensen met autisme in de laatste tien jaar ooit vrijwillig hebben ontmoet.
   Als rendez-vous plek is dat dus meestal niet zo’n goed idee. Ook een concert of een danstent kan je het best schrappen als je echt aan een date denkt. Tenzij je gewoon gezelschap zoekt.. We zouden elkaar door het lawaai trouwens ook niet verstaan. Ik zou hoofdpijn krijgen en onuitstaanbaar worden. Of zonder iets te zeggen weggaan.
8. Een over – of onderprikkelde man of vrouw met autisme ontmoet je het liefst op je date.
   Probeer er dus rekening mee te houden. Het is wat overmoedig te denken dat je daarmee wel om zal kunnen. Ook al vind je jezelf sterk in de schoenen staan, ervaring hebben met ‘moeilijke mensen’ en voldoende meeleven hebben. Weet ook dat jij het niet zal veranderen, niet bij de volgende date en zeker niet op de lange baan.
9. Tijdens een date of een eerste afspraakje is het geen goed idee meteen je vrienden (of je ouders) voor te stellen.
   Zeker niet als je ze allemaal ineens wil voorstellen. Dat loopt zeker op een sisser uit. Let ook op hoe je je date noemt. Mensen met autisme zijn meestal wat gevoeliger voor woorden of terminologie.
10. Stel iets voor dat de meeste mensen ‘saai’ zouden vinden.
    Met een stukje wandeling, iets dat met je interesse heeft te maken. Beter nog: vraag op voorhand wat de andere interesseert of vraag suggesties. Maak het dus niet extra spannend voor je eerste afspraakje.
11. Als je date vaak vraagt wat je zonet hebt gezegd, betekent dat doorgaans niet dat hij of zij je niet gehoord hebben.
    Het geeft aan dat je onduidelijk was. Probeer dat te snel af zijn, maar onderschat de andere ook niet.
12. Het is geen goed idee om een date met autisme bij je afspraakje tijdens een gesprek aan te raken.
    Ook al zou je dat doen om hem of haar gerust te stellen. Dat schept meestal eerder afstand dan het je dichterbij brengt.
13. Evenmin is het een aanrader om iets te zeggen en iets anders te bedoelen.
    Je kan het de ander dan ook niet kwalijk nemen als hij of zij al de tiende keer vraagt wat je nu eigenlijk van hem of haar wil. Subtiele boodschappen verpakken is dan ook niet enkel verloren energie, het roept ook vooral wantrouwen op.
14. Wees zeker dat mensen met autisme niet dom zijn, wel integendeel.
    Hun communicatie en betekenisgeving verloopt vooral anders. Een gesprek voeren en vertrouwen verloopt dus enigszins anders. Het kost bijvoorbeeld meer energie. Sommige mensen stellen meteen vertrouwen, beschaam die dan niet. Sommige mensen houden meer afstand, ga daar dan mee om. Geef eerlijke, directe antwoorden en hou er geen verborgen agenda op na. Doe je dat wel, dan kunnen heel wat mensen met autisme wel eens sneller onraad ruiken dan je denkt, en is het gedaan. Ook als je iets onzinnigs vertelt op een vlak waar iemand met autisme gepassioneerd door is, kan het wel eens een vermoeiend afspraakje worden.
15. Iets subtiel of niet-verbaal proberen duidelijk te maken, kan je beter laten.
    In de meeste gevallen komt het niet of anders dan verwacht binnen. Vermoei je dus ook niet van alles te zoeken in wat de andere bedoelt. Zeker niet als je hem of haar nog niet lang kent.
16. Stel gerust vragen aan je date, over alles wat je onzeker of nieuwsgierig maakt. Met enige tussenpozen en liefst open vragen.
    Heb je een lijst mee met al wat je wil weten? Laat die maar thuis. De kans bestaat dat je date er een hekel aan heeft of niet wil vergeleken worden met de hoofdfiguur in de boeken van Graeme Simsion.
17. Zou je na het afspraakje nog graag eens afspreken, dan kan je gerust op een gelijkaardig moment of op dezelfde plaats doen.
    Dat kan de negatieve spanning verminderen en ruimte maken voor meer interesse. Het kan bij sommige mensen ook een positieve invloed hebben op de romantische beleving.
18. Mensen met autisme kunnen van alles tot een ritueel maken. Maaltijden, series, huiswerk, woordgrapjes, dates … Het kan dus zijn dat ook jouw date een ritueel wordt.  Wees duidelijk als je dat liever niet wil.
19. Het is volledig normaal dat je date met autisme zich toespitst op een of ander gebied en daar goed in worden.
    Dat betekent nog niet dat hij of zij een savant is en je met iemand hebt te maken waarmee je later op televisie zal verschijnen. Het is mogelijks een passie, of eventueel een preoccupatie. Maar als je goed in de smaak valt, wordt je ooit nog zijn of haar liefste preoccupatie.
20. Je hebt met een autist(e) of iemand met autisme afgesproken. Je hebt deze lijst van buiten geleerd en denkt nu dat je perfect voorbereid bent. Vergeet het maar.
    Er zijn helemaal geen doorsnee mensen met autisme, net zomin als perfecte dates.  Er zijn mensen met autisme voor wie deze lijst waardeloos of zelfs beledigend is. Mensen met autisme zijn zo divers als de anderen. Ja, daarin verschillen we eigenlijk niet zoveel van anderen en zijn we zelfs redelijk normaal. We vullen veel gewoon anders. Een laatste en de voornaamste raad is : ga daar mee om, of ga voor een ander.

Af en toe mailt er echter een man of vrouw die me vraagt naar tips in het daten met iemand waarbij ze autisme veronderstellen. Of ze vermelden in hun mail dat iemand uit de kring van hun date hen al heeft gezegd: pas op, hij/zij heeft autisme. Nochtans is lang niet iedereen zo gelukkig met stoornisgericht daten. Dus komt hun vraag hierop neer:  hoe kan ik mijn steentje bijdragen om die andere, ongeacht of het iets wordt, toch een aangename ervaring te bezorgen? Hoe kan ik hem of haar leren kennen en zelf niet verzeilen in een of andere crisissituatie? Een perfecte date bestaat natuurlijk niet, evenmin als een autist(e). Toch probeer in boven vernoemde 20 tips onzekere neurotypicals enigszins op weg te helpen. Naar een date die aangenaam is voor beiden, en mogelijks ook naar meer, een vriendschap of een dieper vertrouwen.

Elke twintigste van de maand breng ik een lijst met een aantal tips over een bepaald thema in het leven  Deze eerste keer een lijst met 20 tips voor mensen zonder autisme die onzeker zijn in het daten van iemand waarbij ze weten of vermoeden dat hij/zij autisme heeft.  De lijst is losjes geïnspireerd door de lijst ’48 Tipps für ein perfektes Date mit einem Autisten oder einer Autistin’ van Marlies Hübner.