‘Op mijn manier’, zo luidt de titel van de lang verwachte opvolger van ‘Van een andere planeet’. Zestien jaar geleden was dat een van de eerste Nederlandstalige boeken geschreven door een ervaringsdeskundige vrouw met autisme. In die tijd was dat nog zeldzaam. Nog steeds is dat boek van Dominique Dumortier, de schrijfster, goed leesbaar, en staat het ook bij ons in de boekenkast.

De schrijfster zelf is zestien jaar later natuurlijk een ander mens, een andere vrouw. Ze heeft, net als iedereen, een heleboel levenservaringen bij, en is verder ontwikkeld. Zo is ze moeder geworden (twee dochters en een sterrenkind), heeft ze levensplannen uitgewerkt en losgelaten, en heeft ze tal van vormingen en voordrachten rond autisme gegeven. Ook al is haar kijk veranderd, ze blijft de wereld op haar eigen manier benaderen en handelt vanuit die manier. Veel meer dan de mensen om haar heen, zo blijkt uit het boek, blijft ze bij die eigen manier.

Haar boek is vlot geschreven en bestaat uit een aantal clusters van korte en kortere stukjes. Het is dus mogelijk om het boek op elk moment op te nemen en terug weg te leggen. Zonder later het gevoel te hebben dat je veel moet hernemen om weer mee te kunnen. De keerzijde daarvan is dan weer dat er, op de titel na, geen rode draad doorheen het boek loopt. Dat doet geen afbreuk aan het boek, maar het in één of twee zinnen samenvatten is een onbegonnen zaak.

Er zijn immers zoveel thema’s die aangeraakt worden, van omgaan met een diagnose tot de waarheid spreken als beperking, van vermoeidheid herkennen tot jezelf in je agenda een plaats geven, van structuur in de sociale omgang tot hoe bewuster te leven. Er zijn af en toe zinnen die eruit springen zoals ‘autisme is een fysieke beperking’, of ‘ik vind het jammer dat mensen met autisme niet geboren zijn met een paars hoofd met gele bollen’.  Het kan soms wel wat overdonderend overkomen, al staat niets je in de weg om dit boek op je eigen tempo te lezen.

‘Op mijn manier’ is op z’n zachtst gezegd een aanrader. Het is realistisch en zeer eerlijk geschreven, duidelijk en zeer concreet. Dominique gaat in haar boek ook genuanceerd te werken, ze maakt een mooie evenwichtsoefening tussen uitersten, en maakt duidelijk dat autisme geen lachertje maar ook geen tranendal.

Haar boek bevat ook heel wat praktische inspiratie, die vanzelfsprekend niet iedereen zal aanspreken, maar daar lijkt ze zich goed van bewust. Dominique is zich ook bewust dat heel haar functioneren doorspekt is met autisme, maar ze is in de loop der jaren niet meer bezig met vergelijken tussen mensen met en zonder autisme. “Het belangrijkste is om met zichzelf om te kunnen gaan’ schrijft ze ergens in het boek. Op zijn of haar eigen manier. De een al meer dan de andere.

‘Op mijn manier: (over)leven met autisme’  van Dominique Dumortier is uitgegeven bij Paris Books (verschijnt in oktober 2018). Ook te bestellen bij vzw Autisme van binnenuit, de vzw van Dominique, met mogelijkheid tot een persoonlijke opdracht.