Het leven is voor wie snel of slim is. Tenminste, dat is een van die levenslessen die ik heb meegekregen tijdens de 25 jaar dat ik een of andere opleiding volgde.  Wie snel is, die is er als een van de eersten bij om de beste graantjes mee te pikken. En wie niet snel is, moet wel slim zijn. Anders was je een vogel voor de kat, of voedsel voor wie een trapje hoger in de voedselketen stond. 

Voor mijn achttiende werd dat geïllustreerd met stukjes documentaire van Jacques Cousteau en David Attenborough, en enkele minder bekende namen die graag lieten zien hoe dieren elkaar verscheurden of elkaars gedrag van in de wieg imiteerden om te overleven. Later werden het gevalstudies en ethische of filosofische vraagstukken die moesten aantonen hoe mensen die snel of slim waren dat omzetten in de praktijk, in hun eigen leven of hun beroepsleven, in de opvoeding van hun kinderen, in de hulpverlening aan mensen met bepaalde noden, of in hun partnerrelatie.

Zoveel jaar later, op een dag waarop een ongenietbaar koude wind waait, aan de supermarkt staat veiligheidspersoneel dat koppels laat weten dat je vandaag slechts alleen mag winkelen. Het was voorspeld door virologen, maar mijn liefste en ik dachten dat het nog wel een dagje zou duren. Niettemin hakt mijn liefste de knop sneller door dan ik, en verkondigt ze: ik ga binnen, jij blijft buiten. En zo geschiedt het: ik blijf buiten, op de parking, wachten. Op veilige afstand, met onze felblauwe trolley, op een plekje waar het niet al te koud is en ik kan zien als mijn liefste eraan komt met een boordevolle winkelkar.

Plots wenkt een vrouw van onze leeftijd mij. Ik herken haar, want ze stond net achter ons in de lange rij wachtenden. Veel te dicht en zonder mond of neusbedekking,  zoals de meeste mensen. Ik blijf op veilige afstand van haar, ruim twee meter, staan. Ze roept me dat ik me niet zo snel mag laten afschepen. ‘Je moet meer haar op je tanden groeien, jongen’.

Ik moet even nadenken wat dat ook alweer betekent. Ik versta het natuurlijk, maar eerst verschijnt het beeld van een tuintje haar op mijn gebit in mijn gedachten. Ik weet zeker dat dit niet is wat ze bedoelt. Ik veronderstel dan maar dat ze mij oproept om assertiever te zijn. Die oproep heb ik al heel mijn leven gekregen, maar na heel wat trainingen en workshops assertiviteit weet ik dat ik niet in de wieg ben gelegd om assertief te zijn.  Soms ben ik wel eens gevat, maar dat is dan in een opwelling, en komt het beledigend of net onbedoeld grappig over. 

De vrouw in de rij buiten aan de supermarkt lijkt mij aan te porren om de veiligheidsbediende aan de deur ervan te overtuigen dat de regel niet op mij van toepassing is. Zodat ik toch naar binnen kan. Ik roep haar toe dat ik dat niet wil. ‘De regels zijn voor iedereen’ voeg ik eraan toe. Dat lijkt ze erg grappig te vinden want haar gezicht verandert in een gerimpelde zakdoek. ‘Soms moet je een stout zijn’ roept ze terug. ‘Ander geraak je nergens’. Waarschijnlijk ben ik volgens haar nergens geraakt.

Natuurlijk denkt er geen haar op mijn hoofd aan om te proberen binnen te geraken. Zo’n hondenweer is het nu ook weer niet, en als ik een supermarkt of andere winkel kan mijden doe ik dat heel graag. Wie gaat er immers voor zijn of haar plezier nu winkelen in een supermarkt? Ik kan het mij in elk geval nauwelijks voorstellen. 

Het enige dat me zou kunnen motiveren om tegen mijn principes in toch te proberen binnen te geraken is dat mijn liefste zich heeft opgeofferd te winkelen toen ik nog het denken was hoe ik de situatie moest inschatten. ‘Te laat, ik heb het al gedaan’ is dan ook een veelgehoorde uitspraak bij ons thuis, en die komt bijna altijd van mijn liefste. Als er iets moet gepland en opgevolgd worden, met aanhoudende concentratie en uitgewerkte gedachten, ben ik dan weer beter. Zo vullen we elkaar heel goed aan. Tenzij er iets plots gebeurd, dat schijnbaar eenvoudig is, en toch redelijk uitgedacht moet worden. In dat geval mag je een mooi stukje chaos verwachten, die we beiden met humor doormaken.

Intussen is mijn liefste alweer aan de kassa, zie ik. Veel sneller dan ik had verwacht, maar dat verbaast me niet. Sinds gisteren mogen we maar dertig minuten winkelen, en mijn liefste lukt het om in die tijd haar boodschappenlijstje af te werken (en geen schade aan te richten in de supermarkt).  Ze doet er meestal net iets minder dan een kwartier over, van ingang tot uitgang. Dat vind ik bijzonder knap, ik doe er met hetzelfde boodschappenlijstje ruim een half uur over. Het helpt je winkeltijd natuurlijk wel flink omlaag als de supermarkt intussen half leeg is gekocht door hamsteraars die zich op toiletpapier, pizza’s, aardbeienjam, chips en vissalade hebben gestort. Als wij iets hamsteren is het meestal stappen, gezonde zeelucht en porties kleine geluksmomentjes. 

Even later staat ze buiten, en na het overladen van de winkelkar in de trolley (die niet in de supermarkt mag) kunnen we naar huis. Onderweg praten we over hoe nonchalant of weinig begripvol mensen omgaan met Covid-19. Het lijkt haast of het niet meer bestaat, op enkele gesloten winkels en eetgelegenheden na. Op sociale media zijn er misschien wel enkele mensen die overdrijven, maar verder lijkt bijna iedereen druk bezig om regels of maatregelen te omzeilen of het tegenovergestelde te doen. ‘Waarschijnlijk gaan het nieuwe jaar in met een volledige lockdown’ hoor ik een aantal voorbijgangers tegen elkaar zeggen. ‘Het zal alvast niet aan ons liggen. Misschien is het wel goed dat er wat minder mensen zijn, de beschaving heeft daar alleen maar deugd van.’