‘Welk plan viel onlangs in diggelen en hoe ging je daar mee om?’ … autisme en planning

Autistische mensen, schrijft Lise, een opvoedster-in-spé, die te horen krijgen of merken dat hun planning niet verloopt zoals ze het in hun hoofd hebben, zouden het daar moeilijk mee hebben, en bepaald ‘lastig’, onhandelbaar of agressief gedrag stellen. Ze is benieuwd welk plan onlangs bij mij in diggelen viel en hoe ik daarmee om ging.
Een voorbereid mens is er twee waard, hoor ik wel eens, maar zoals ik het ervaar klopt dat niet. Onvoorbereid voel ik me weliswaar zeer onzeker, maar een verkeerde voorbereiding of een planning die door iemand anders is opgemaakt, of waar ik geen zeg in heb, geeft me een even slecht gevoel. Ik maak zelf ook heel wat plannen die gewoon niet levensvatbaar zijn, dus het gebeurt wel eens dat er eentje in diggelen valt. Soms zelfs nog voor ik de voorbereiding concreet heb gemaakt. Het zou erg zijn, vind ik, mocht ik willen of veronderstellen dat elk bedacht of gemaakt plan volledig zou lukken.
Het meest recent was ik van plan naar een workshop met autistische mensen (bij Sterkmakers) te gaan. Ik was goed voorbereid, en ik keek er naar uit, maar helaas werd ik in de dagen ervoor stilaan maar zeker ziek. Ik heb de dag zelf mijn lichaam nog proberen om te praten, maar het lukte niet. Ik heb uiteraard iedereen die het moest weten verwittigd van mijn afwezigheid, en kreeg een lieve reactie terug.
Als zo’n plan in duigen valt, ben ik meestal erg kwaad en verdrietig. Ik huil een potje, sla een paar speciaal daarvoor gekochte boeken tegen de muur van mijn bureau kapot, vloek eens heel hard en ga dan een wandeling aan zee maken. Voor sommige mensen kan dit gedrag moeilijk te plaatsen zijn, of kinderachtig overkomen, voor anderen eerder logisch en begrijpelijk. Ik heb intussen heel wat ervaring met plannen die niet zijn doorgegaan, dus ik heb al veel kunnen oefenen.
In het meest recent geval heb ik weliswaar iets anders gedaan dan wat ik normaal gezien doe.. Ik had niet de energie om boeken tegen de muur te gooien en kon amper op mijn benen staan. Ik ben in bed gekropen en heb de hele dag liggen rillen. Dat was, zei mijn vrouw me, de beste manier om zo snel mogelijk beter te worden. De planning voor de volgende vier dagen mocht ik ook vergeten. Vroeger zou ik daar nog eens extra ziek van zijn geworden, tegenwoordig kan ik dat al een beetje relativeren.