Emma, lezeres van deze blog en gezinsbegeleider-in-spé, vraagt me of ik een idee heb welke conflicten het meest voorkomen tussen koppels waarbij er autisme betrokken is, en eventueel autistische koppels. Dat kan ik uiteraard niet veralgemenen, omdat ik geen zicht heb op alle koppels waarbij er autisme betrokken is, laat staan autistische koppels. Trouw aan de opzet van deze blog, kan ik wel vanuit mijn eigen ervaring en kennis enkele conflicten benoemen waarvan ik vermoed of al heb ervaren dat ze vaker voorkomen. Met dat voorbehoud dat deze niet veralgemeend mogen worden tot alle autistische of neurodivergente koppels.

Een eerste conflict gaat volgens over verschillende communicatiestijlen die zowel neurodivergente als autistische koppels aanhouden. Anders dan sommige (autistische) mensen geloven, denk ik niet dat koppels waarbij beide partners autisme hebben beter met elkaar kunnen communiceren, of minder wrijvingen of conflicten zouden hebben. Ik heb alvast de ervaring dat mijn vrouw en ik, beiden autistisch op een andere manier, het even moeilijk of gemakkelijk hebben als andere koppels om elkaar te begrijpen en te communiceren. Daaruit vloeien soms misverstanden voort, maar die praten we dan uit, of die worden uitgepraat bij onze autismecoach of onze psychiater.

Net zoals bij andere koppels hebben wij het als autistisch koppel soms moeilijk om elkaars en onze eigen emoties te herkennen, te begrijpen en te reguleren, wat soms leidt tot misverstanden en conflicten. We proberen daarop in te spelen door de nadruk te leggen op de verwoording van emoties, of er bij elkaar naar te vragen als we merken dat er iets niet loopt zoals anders. We nemen ook afstand van elkaar als de ander dat vraagt, en even zijn of haar emoties op een rijtje wil zetten.

Als autistisch koppel hebben we verschillende gevoeligheden voor zintuiglijke prikkels. We hebben elk een ander zintuiglijk profiel. Terwijl mijn liefste veeleer last heeft van aanraking en smaak, heb ik meer last van licht, geluid en proprioceptie. Mijn liefste is ook eerder overprikkeld dan ik. Als ik daar om een of andere reden vergeet rekening mee te houden of dat niet meteen oppik, kan dat leiden tot conflicten.

Net als andere koppels hebben wij als autistisch koppel verschillende interesses, zij het dat deze een iets grotere rol spelen in ons leven. Het is belangrijk voor ons om ruimte te hebben voor onze interesses, en dat in onze eigen ruimte te doen. Vandaar dat we regelmatig tijd alleen doorbrengen, en dan terug in de gemeenschappelijke ruimte ons aanpassen aan elkaars interesses, of een compromis proberen te vinden. Als we teveel tijd met elkaar doorbrengen en weinig tijd voor onze eigen interesses kunnen maken, kan dat wel eens leiden tot conflicten.

Net als veel andere autistische mensen hebben wij behoefte aan structuur en routines, maar die vullen we als autistisch koppel, als twee verschillende autistische mensen, anders in. Die verschillende structuur kan wel eens botsen. Zo heeft mijn liefste vooral oog voor ruimtelijke structuur en ik heb het meer voor tijdsstructuur. Daarnaast heeft zij iets anders routines dan ik, wat niet altijd goed loopt als we teveel op elkaars lip zitten. We proberen wel zoveel mogelijk rekening te houden bij de organisatie van dagelijkse taken, ook gebruikt mijn liefste daar geen visualisatie voor en ik wel. Dat kan wel eens tot misverstanden leiden als het gaat om inkopen doen, budget bijhouden, de kat verzorgen en dergelijke praktische taken die verdeeld worden.

Op vlak van ondersteuning hebben wij als autistisch koppel op veel gebieden dezelfde ideeën over de soorten begeleiding, hulpverlening en zorg die we nodig hebben of willen, maar niet altijd over de frequentie ervan. Wij gaan steeds samen met de autismecoach, de kinesist en de psychiater, terwijl we afzonderlijk gaan naar de huisarts en andere specialisten. Tocch ‘vergeet’ mijn liefste wel eens afspraken te maken, en moet ik haar daaraan herinneren. Mijn liefste werkt ook eerder ‘curatief’ (als het probleem zich al een tijdje stelt) terwijl ik eerder ‘preventief’ (voordat het probleem zich aandient). Dat kan wel eens tot wrijvingen zorgen.

Een van de meest belangrijke aspecten van een relatie is intimiteit en seksualiteit. Dat is niet anders in onze autistische relatie. Wij hebben niet echt conflicten over hoe vaak we seks hebben, hoe we seks hebben en hoe comfortabel we ons voelen in onze seksuele relatie, maar wel over de zintuiglijke aspecten, hoe we onze seksualiteit plannen en waar we onze seksualiteit beleven (thuis of buitenshuis). In elk geval is intimiteit bij ons veel breder dan seksualiteit, en daarin verschilt onze beleving wellicht van andere, minder autistisch relaties.

Tot slot gaat het bij ons als autistisch koppel vaak over wisselende verwachtingen over sociale contacten, bezoeken aan familie en vrienden, en welke plechtigheden we al dan niet zullen bijwonen, en hoe lang we er zullen blijven. Het kost ons beiden veel energie om om het even welke sociale bijeenkomst bij te wonen, maar aangezien mijn liefste daarnaast ook nog werkt in de ‘sociale sector’, is ze minder geneigd na haar werk ook nog sociaal te zijn. Daarom ga ik vaak alleen, en dat kan wel eens, nadien, tot conflicten zorgen.