Sommige mensen zijn prat op hun titel, en houden zich er levenslang aan. Anderen zijn niet voor één gat te vangen. En dan is er Landschip. Uitgever, schrijver, schilder, schipper, tekenaar, conceptualist, … vergeet het maar, het allemaal schiet schromelijk tekort.

Het beste kan je gewoon een Landschip aan je muur hangen, de kamer leegmaken (op een stoel na), ernaar kijken en wachten tot het vocht komt. Of een van de boeken lezen die onder andere zijn naam dragen. Dubbelklik: autisme bevraagd en beschreven (als rechterhand van niet-autist Loes Modderman) en De Onzichtbare Autist (als illustrator en uitgever).

Of dit interview lezen. Of dat van een goede prijs-kwaliteitsverhouding getuigt, zoals Landschip die toeschrijft aan autisten, daar mag u zelf over oordelen. Zolang u er maar geen titel op plakt.

Hoe zou je jezelf beschrijven voor iemand die je niet kent, en dat graag wil weten?

Ik ben een verdwaalde toerist in de mensenwereld. Van begin af, en nog steeds.

Je schrijft, tekent, maakt af en toe iets rond autisme. Hoe ben je zelf bij autisme betrokken en welke rol speelt dit in je leven?

Mijn betrokkenheid bij autisme is heel direct: ik ben zelf een autist, en minstens de helft van de mensen waarmee ik van nabij omga zijn dat ook. Autisme is niet een factor in de rand van mijn leven, het bepaalt m’n existentie.

Stel dat ik je als persoon met autisme vraag wat je mij vanuit jouw ervaring met autisme zou willen meegeven, als raad of tips om mijn leven aangenamer te maken, wat zou je me dan zeggen?

Ik zou zeggen: probeer vooral niet niet-autistisch te zijn, want dat maakt misschien wel je omgeving tevreden maar jezelf fundamenteel ongelukkig.

Af en toe worden er tentoonstellingen van werken van mensen met autisme (in de zogenaamde ‘outsider art’ of art brut) gehouden. Er zijn daarnaast ook kunstenaars aan wie autisme wordt toegeschreven (al dan niet postuum). Hoe zie jij de relatie tussen autisme en kunst?

Ik ben een tegenstander van het concept “outsider art”, omdat het een paternalistisch concept is. Wat iemand creëert is kunst of geen kunst. Het is goed of slecht, iemands eventuele handicap vind ik daarbij allerminst relevant. de termen Art Brut en Outsider Art reduceren kunstevenementen die in dat licht staan onvermijdelijk tot een soort aapjes kijken.

Mochten mijn schoenen toevallig gemaakt zijn in een fabriek waar mensen met een psychische stoornis of een fysieke of mentale handicap werken, dan noem ik die schoenen geen outsiderschoenen. Het zijn schoenen, mooie, lelijke, hele degelijke of regelrechte brol. Maar geen chaussures brut.

Hoe zie jij de toekomst tegemoet van (mensen met) autisme in de samenleving, op vlak van acceptatie, ondersteuning, … ? Eerder positief, of eerder negatief? Wat is voor jou een grote wens voor de toekomst?

Vanwege mijn leeftijd heb ik zelf niet veel toekomstplannen of wensen over ( “Don’t worry about the future, you don’t have any”, vind ik wat dat betreft een mooie quote). Maar voor anderen hoop ik het beste: dat autisme begrepen wordt, niet geminimaliseerd door uitgangspunten als “het is geen handicap maar een bijzondere kwaliteit” (want da’s niet zelden een handige redenering om geen hulp te moeten bieden), en ik hoop dat men eindelijk eens ophoudt met het propageren van therapieën om autisten zo on-autistisch mogelijk te leren functioneren.

Maar… optimistisch ben ik niet, alles draait om meedraaien in het economisch systeem, die druk neemt niet af. De kwaliteit van een mensenleven hangt uitsluitend af van het vermogen om geld te verdienen. Dat is de meedogenloze realiteit. Wie beweert dat geld ook niet alles is heeft zelf vast wel een dak boven het hoofd en elke dag iets te eten.