Gisteravond maakte ik een ontspannende wandeling over het verlaten landgoed, gelegen niet ver van mijn huis. Dit landgoed, ooit een schenking aan de overheid door de familie van een overleden baron, is tegenwoordig omringd door borden die waarschuwen voor ‘verboden toegang’, ‘mogelijke giftige stoffen’ en ‘gevaar voor onontplofte munitie’. In onze streek hechten we echter niet al te veel geloof aan deze waarschuwingen. Een van mijn buren vertelde me onlangs dat als er echt gevaarlijk materiaal lag, de overheid dit niet zo duidelijk zou aanduiden. Hij verdween snel op zijn Vespa, plastic zakken van de Lidl en Aldi tussen zijn benen, op weg naar zijn nachtdienst in de fabriek, voordat ik hem kon vragen waar hij deze wijsheid vandaan haalde.

Intussen wandelt bijna iedereen vrijelijk over dit landgoed. Deze zomer werden er zelfs evenementen georganiseerd, variërend van speurtochten tot dansfeesten en openluchtvoordrachten voor actieve ouderen. Voor zover ik weet, is niemand vergiftigd of geëxplodeerd. Terwijl ik daar rondliep, maakte ik me eerder zorgen over prikkend onkruid en jongeren die, verzonken in hun eigen wereld, per ongeluk tegen me aan zouden kunnen botsen. Slechts één gebouw staat nog overeind, waarvan de muren bedekt zijn met graffiti.

Af en toe blijf ik staan om naar de boodschappen op de muren te kijken. Het verbaast me telkens weer hoe filosofisch sommige graffitikunstenaars zijn. Het is niet alleen een uitlaatklep voor frustratie; soms zijn het ontroerende uitingen van liefdesverdriet, schadenfreude, saudade of weltschmerz.

En toen viel mijn oog op een zin: “te midden van de moeilijkheid ligt de mogelijkheid.” Het maakt me niet uit wie deze zin heeft geschreven of gezegd, of het nu van Albert Einstein of Steve Jobs komt, of van een eenzame moeder die het dagelijks op een briefje in de broodtrommel van haar te vroeg gestorven zoon stopt, om het de volgende dag aan de vogels te geven.

“Te midden van de moeilijkheid ligt de mogelijkheid.” Deze zin treft mij door zoveel diepte en betekenis, en dat maakt het juist zo fascinerend. Het kan voor iedereen iets anders betekenen. Voor mij gaat het onder andere over doorzettingsvermogen zonder jezelf uit te putten, over groeien en ontwikkelen op je eigen, soms onverwachte manier. Het kan betekenen dat je trouw blijft aan jezelf, zelfs als anderen je anders willen zien, en dat je leert waar je het beste je energie in kunt steken. Ja, autisme brengt uitdagingen met zich mee, momenten waarop je je beperkt kunt voelen, en soms zelfs momenten van lijden.

Maar voor mij betekent deze zin ook dat zelfs de meest moeilijke situaties kansen bieden voor verandering. Het is een signaal om ‘op toegestane wijze om te keren’, zoals de GPS soms zegt. Ook al lijkt het soms alsof mijn persoonlijke ‘kaart’ geen ‘zone’ heeft waar ik me in kan bewegen. Meestal is de reden dat die zone niet in kaart is gebracht om ons aan te moedigen anders te denken, nieuwe benaderingen te verkennen. Deze zin benadrukt voor mij vooral het belang van blijven zoeken naar oplossingen, zelfs als de situatie ontmoedigend lijkt.

Net zoals ik op het landgoed van de baron voortdurend mijn weg zoek in het invallende duister, te midden van honden- en mensenpoep, tussen netels en prikkeldraad, tussen vrijende koppeltjes en copulerende dieren, te midden van uitdagingen. Ik probeer vooral te onthouden, net zoals de liefde van anderen, dat er altijd kansen zijn, waar en hoe dan ook. Soms vergeet ik dat wel eens, maar wanneer ik zo’n zin tegenkom, weet ik weer dat zelfs in de meest uitdagende tijden er altijd een mogelijkheid is om te evolueren, te vernieuwen en te slagen op mijn eigen unieke manier.