De uitspraak “Autisme: boeiend maar vermoeiend”, verschenen in 2008 op deze blog, vat treffend de paradoxale aard van autisme samen. Hoewel de exacte herkomst onduidelijk is – met mogelijke auteurs als Peter Vermeulen, Annelies Spek, Martine Delfos, Uta Frith, Cis Schiltmans en Lorna Wing – vat de uitspraak treffend de meervoudigheid van autisme en de gevarieerde ervaringen van mensen met autisme samen.

Variaties op de uitspraak

De kernboodschap van “boeiend maar vermoeiend” inspireerde diverse variaties, elk met subtiele nuances:

Elke variatie reflecteert nuances in de autistische ervaring.

Ervaringsdeskundige mening

Als ervaringswerker autisme waardeer ik de erkenning van autisme als bron van unieke perspectieven en creatieve denkprocessen. Tegelijkertijd ervaar ik ook de uitdagingen, zoals sensorische overprikkeling en sociale interactie. De uitspraak bevestigt de complexiteit van autisme, maar vereist verdere verdieping om recht te doen aan de diversiteit van individuele ervaringen van autistische mensen.

Het boeiende aspect van autisme

De unieke manier waarop autistische mensen de wereld waarnemen en interpreteren, leidt tot gedetailleerde interesses, diepe focus en originele denkwijzen. Dit perspectief kan leiden tot vrij ongewone, innovatieve oplossingen en creatieve manieren om nieuwe wegen en oplossingen te vinden, die vanuit neurotypisch perspectief vaak verrassend, ongewoon en soms zelfs onmogelijk te bedenken of ervaren zouden zijn. In persoonlijke anekdotes en ervaringen met andere autistische mensen hoor ik vaak dat deze interesses en focus ons leven niet alleen verrijken maar ook belangrijke bijdragen kunnen leveren aan de samenleving, bijvoorbeeld in wetenschap, kunst, taal, communicatie, handwerk, creatief leven en technologie.

Het vermoeiende aspect van autisme

De constante noodzaak om zich aan te passen aan een neurotypische wereld kan leiden tot overprikkeling, stress en uitputting door overanalyseren en voordenken. De energie die het kost om door ‘vanzelfsprekende’ sociale situaties te navigeren, te communiceren op manieren die niet natuurlijk aanvoelen, en het beheersen van sensorische gevoeligheden leidt voor veel mensen met autisme vaak tot (over)vermoeidheid en stress. De erkenning van en het begrip voor deze vermoeidheid en wat niet vanzelfsprekend is, moet een cruciaal deel zijn van discussies over autisme en beleidsvorming.

Een breder perspectief

De kritiek op de uitspraak “boeiend maar vermoeiend” benadrukt terecht de diversiteit binnen het autismespectrum. Wat voor de ene persoon boeiend is, kan voor een ander uitputtend zijn. Een persoonlijke benadering, gericht op zowel talenten als uitdagingen, is essentieel.

Ter afronding

De uitspraak “Autisme: boeiend maar vermoeiend” vat treffend de meervoudigheid van autisme samen. Toch is het belangrijk bewust te blijven van de complexiteit en diversiteit binnen het autismespectrum. We moeten blijven streven naar een genuanceerd begrip van autisme, recht doende aan de unieke ervaringen van ieder individu.