‘Ben je altijd al autistisch geweest?’ … autisme en beeldvorming

Chantal, een bezoeker van mijn blog, mailde me met een vraag. Ze verontschuldigde zich, omdat ze had gelezen dat deze vraag vaak wordt vermeld bij ‘vragen die je absoluut niet mag stellen aan autistische mensen’. Toch wilde ze graag weten hoe ik erover denk. Haar korte mail eindigde met de opmerking: ‘Toch wil ik graag weten hoe je erover denkt.’

Verschillende Antwoorden

Er zijn veel antwoorden mogelijk op deze vraag, waaronder een eenvoudige ‘ja’ of ‘nee’. Maar daarmee kom je volgens mij niet veel verder. Ik zou kunnen uitleggen dat autisme een ontwikkelingskwestie is, die verandert met de ontwikkeling, en beïnvloedt hoe ik de wereld waarneem en met anderen omga. Ook zou ik kunnen beschrijven hoe autisme zich op verschillende manieren in mijn leven heeft gemanifesteerd, met zowel uitdagingen als voordelen die zijn geëvolueerd in de loop van mijn leven.

Open en Eerlijk Antwoord

Wat ik in elk geval wil doen, is een open en eerlijke reactie geven. Voor mij is het oké als je deze vraag stelt. Ik zie twee belangrijke kanten aan deze vraag. Enerzijds ben ik altijd al autistisch geweest, maar anderzijds ben ik niet altijd autistisch geweest. Dat klinkt misschien als een politicus, maar ik antwoord eerlijk vanuit mijn ervaring, niet om iets te omzeilen.

Altijd Autistisch

Ik ben altijd al autistisch geweest omdat autisme aangeboren is en een leven lang meegaat. Autisme heeft een biologische grondslag, het is iets waarmee ik ben geboren. Het is een kwestie van hersenstructuur en -functie die autistisch denken bepalen. Mijn autisme is niet ontstaan als gevolg van een trauma, ingreep, medicatie, teveel televisie kijken of gamen, chemische stoffen, of een complot om de wereld autistischer te maken.

Diagnose en Bewustwording

Hoewel mijn denken, ervaringen en gedrag er altijd al waren, heeft het lang geduurd voordat ik een diagnose kreeg en het gezien werd als autistisch denken. Het heeft nog langer geduurd voordat ik er bewust mee begon om te gaan.

Persoonlijke Ervaring

De manier waarop mensen binnen de autismegemeenschap hun autisme beschouwen, verschilt sterk. Zelf zie ik mijn autisme als een van de vele aspecten van mijn identiteit, met zowel uitdagingen als sterke punten. Voor anderen is autisme een identiteit, terwijl sommigen het zien als een vorm van lijden die hun geluk bemoeilijkt. En dan zijn er ook nog veel autistische mensen die er geen betekenis aan geven. Voor mij is autisme geen voorbijgaande fase of iets wat zich heeft ontwikkeld.

Altijd Autistisch?

Maar ben ik altijd al autistisch geweest? Nee, in de zin dat ik niet altijd heb geweten dat ik autistisch was. In mijn vroege jeugd wist ik het niet, en ook in het dagelijks leven sta ik er zelden bij stil. Pas na mijn diagnose begon ik bewust te erkennen dat ik autistisch was. Zonder die diagnose zou ik het zelf niet geloofd hebben, omdat er zoveel aandoeningen zijn die raken aan autisme. In die zin kan ik dus zeggen: nee, ik ben niet altijd autistisch geweest. In sommige situaties ervaar ik mezelf niet als autistisch, zoals wanneer ik samen met mijn lief op stap ga. Dan ben ik gewoon mezelf, los van enige medische of psychologische classificatie.

Conclusie

Om af te ronden: ik ben altijd al autistisch geweest, maar ook weer niet: mijn bewustzijn van mijn autisme is een deel van mijn zelfontdekkingsproces en persoonlijke groei. Dit proces gaat nog steeds door, en in die zin moet ik misschien nog echt autistisch worden.