Af en toe zijn er mensen die mij vragen of ik geen lijstje heb met praktische tips en hulpmiddelen om met dagelijkse uitdagingen, zoals organisatie, plannen en tijdsmanagement, om te gaan, zoals die wel eens gepost worden door andere autistische mensen op hun social media-account. Net zoals dat het geval is bij de lijstjes van andere autistische mensen, werken deze tien tips natuurlijk in de eerste plaats bij mij, en mogelijks niet bij jou, of zelfs bij niemand.

1. Gebruik een planner of agenda om afspraken en taken te noteren en bij te houden. Het voordeel daarvan voor mij is dat er daardoor ruimte vrijkomt in mijn hoofd en dat ik minder de kans heb iets te vergeten. Als ik natuurlijk niet vergeet de afspraken in te schrijven, of de agenda niet ergens laat liggen of kwijt raak.
2. Maak to-do lijstjes om te helpen bij het prioriteren en organiseren van taken. Dit helpt bij om overzicht te krijgen, maar ook om angst en spanning te minderen omdat ik een illusie van overzicht krijg. Het vermindert ook de kans op overprikkeling. Voorwaarde is natuurlijk wel dat ik geen duizend-en-één to-do-lijstjes maak, en het goed noteer wat ik moet doen. Ik vind het ook belonend om te zien wat ik al gedaan heb.
3. Gebruik visuele hulpmiddelen, zoals kleurcodering of pictogrammen, om taken en informatie gemakkelijker te begrijpen en te onthouden. Naast visuele hulpmiddelen kunnen ook auditieve of tactiele hulpmiddelen helpen. Zelf gebruik ik kleurcodes op mijn weekplanning, maar mijn liefste wil daar helemaal niet van weten, niet van kleur en niet van planningen. Zij gebruikt haar hoofd om die planning te maken, maar vergeet helaas wel eens om die te communiceren. Het voordeel van hulpmiddelen is dat het minder tijd vergt om die aan andere mensen te geven.
4. Maak gebruik van timers en herinneringen om op tijd te komen voor afspraken en om taken bij te houden. Hoewel ik veel moeite heb met het inschatten van de tijd, heb ik evenveel moeite met het gebruik van timers en herinneringen, omdat ik die vergeet in te stellen of ik er niet op let als ik zo opgeslorpt ben met wat ik doe. Toch helpen ze als ik ze gebruik, en me eraan hou. Het is ook de kunst, heb ik ervaren, de tijdslimiet niet te strikt of onrealistisch in te stellen.
5. Stel realistische doelen en verdeel taken in kleinere stappen om overweldiging te voorkomen. Als een realistisch doel past bij mijn individuele mogelijkheden en mij helpt in mijn ambities op lange termijn, dan ben ik helaas niet zo goed in dit soort dingen. Ik probeer mijn doelen daarom eerder beperkt te houden, en beetje bij beetje ernaar toe te werken, eerder dan de lat te hoog te leggen. Om ze te realiseren, probeer ik ook te oefenen in onbereikbaar zijn, dat helpt om doelen te realiseren. Helaas leg ik mijn doelen veel te hoog, omdat ik niet zo goed aanvoel waar het midden ligt tussen uitdagend, overweldigend en onrealistisch laag. Die wijsheid komt, voor zover ik dat heb ervaren, niet met de jaren, integendeel.
6. Zoek naar technologische hulpmiddelen, zoals apps en software, die kunnen helpen bij organisatie en planning. In mijn leven heb ik heel wat hulpmiddelen, al dan niet technologisch, maar ik gebruik graag software om mij door het leven voort te duwen of trekken. Dat gaat van sporthorloges tot wake-up-lights en tal van andere slaap – en dagactiviteiten software. Uiteraard zijn er ook autistische mensen die daar de diarree van krijgen., terwijl anderen er nog net iets dwangmatiger dan ik mee omgaan.
7. Maak gebruik van rustige ruimtes of noise-cancelling koptelefoons om te helpen bij concentratie en het verminderen van overprikkeling. Bij gebrek aan rustige ruimtes in mijn woning, op straat of elders in het dorp waar ik woon, maak ik gebruik van oordopjes of koptelefoons, maar met mate, want ik heb ervaren dat mezelf voorbereiden en voorspelbaarheid en overzicht maximaliseren beter werkt dan onderdrukken of vermijden van prikkels, zintuigelijke of sociale.
8. Neem regelmatig pauzes om te ontspannen en overprikkeling te voorkomen. Deze tip vind ik de op een na belangrijkste, maar tevens ook moeilijkste. Ik neem mij vaak voor pauzes te maken, maar door mijn maniakaal plichtsbewustzijn lukt het mij amper. Zo probeer ik elke middag hoogstens een half uurtje met mijn ogen toe op bed te liggen. Als me dat lukt, geeft dat een positief effect. Helaas komt er meestal iets tussen. In elk geval: pauzes zijn het belangrijkste in het leven! (tenzij je ze gebruikt om iets ‘leuks’ of ‘zinvols’ te doen).
9. Zoek ondersteuning en begeleiding van een coach of therapeut gespecialiseerd in autisme en timemanagement. Dat kan ik natuurlijk alleen maar aanraden, hoewel een coach in een druk tijdsschema krijgen ook niet meteen een makkie is.
10. Wees vriendelijk en geduldig met jezelf, en wees bereid om aanpassingen te maken die passen bij jouw individuele behoeften en uitdagingen. Dit is volgens mij de belangrijkste tip. Ik zou het woord ‘mildheid’ niet gebruiken, omdat dit me meteen naar de badkamer doet rennen, maar probeer jezelf niet van ’s morgens tot ’s avonds af te ranselen om toch iets gedaan te krijgen, zoals veel mensen doen. Als er niets afgewerkt is, als je huis er niet bij ligt zoals het interieur in Homes & Gardens of Avenue, dan ben je niet noodzakelijk slecht bezig maar misschien gewoon heel druk bezig met andere prioriteiten die op dat moment absoluut belangrijker zijn voor jou.

Deze tips en hulpmiddelen kunnen helpen bij het omgaan met dagelijkse uitdagingen en het verbeteren van organisatie, planning en timemanagement. Het is belangrijk om te onthouden dat iedereen anders is en dat wat voor de een werkt, niet noodzakelijk voor de ander werkt. Het vinden van de juiste strategieën en hulpmiddelen kan tijd en experimentatie vergen, dus probeer niet ontmoedigd te zijn als iets niet meteen werkt en blijf zoeken naar wat voor jou het beste werkt.