Oog voor ogen … autisme en fascinaties

Foto van Marina Vitale op Unsplash

Van alle lichaamsdelen zouden ogen, na het hart, het meest in trek zijn bij kunstenaars. Dat stond toch in de krant van gisteren. Een bijschildklier komt zelden voor in een lied, stond er. Een linkervoet wordt zelden alleen geschilderd of gebeeldhouwd. Geslachtsdelen en erogene zones vind je wel eens in een beeldentuin, maar weke delen of pakweg het strottenhoofd zijn bij kunstenaars blijkbaar niet geliefd als inspiratiebron. De blindedarm zou volgens een recente peiling zelfs in geen enkel recent kunstwerk aan bod komen.

Ik hou al heel lang van ogen. Dat wordt soms wel eens op hoongelach onthaald. Als man ben ik al een paar keer van oneerlijkheid beticht als ik zeg dat ik iemands ogen bewonder. Nee, kreeg ik dan te horen, je kan mannen in drie categorieën opdelen: de benen -, borsten – of billen mannen. Dat vond ik belachelijk. Het klinkt niet alleen als een vleeskeuring, maar ik hou van combinaties van innerlijk en uiterlijk. En van buiten vind ik ogen het meest esthetisch.  

Het probleem met ogen is alleen dat ze mij zo weinig zeggen. Ik lees soms dat autistisch mensen zich aanleren om in plaats van naar de ogen naar een andere punt in het gezicht van een ander kijken. Soms doe ik dat ook, maar als de kleur en vorm mij fascineren kan ik erin blijven kijken. Ik kan er alleen geen betekenis in vinden. Ik heb alleen oog voor de schoonheid ervan. Terwijl ik ontelbare keren te horen heb gekregen dat ik in de ogen moet kijken om te zien wat iemand bedoelt. Voor mij is niets minder waar.

Naar het schijnt zouden autistische mensen iets meer oogafwijkingen hebben dan anderen. Zelf heb ik alvast een hele reeks oogafwijkingen, en kosten mijn glazen een veelvoud van de montuur van de bril die ik al van mijn drie jaar af draag. Ik zou me mijn leven niet kunnen voorstellen zonder (verduisterende) bril. Ik zet ze alleen af om te slapen. Gelukkig is mijn zicht er de laatste tien jaar op verbeterd. Zo was ik vroeger op één oog bijna blind, en nu zou ik daar perfect mee kunnen zien. Of dat iets te maken heeft met de overheid die oogartsen steeds strenger controleert, weet ik niet. Als het zo doorgaat, word ik rond mijn pensioenleeftijd vast helderziend, grap ik soms.

De voornaamste afwijking in mijn ogen is, volgens mij, dat ik ze er niet toe kan brengen te liegen. De beroemde uitspraak van “The eyes, chico. They never lie” gaat voor mij, jammer genoeg, wel op. Jammer genoeg, omdat ik wel liever zou hebben dat ik minder verklappende ogen zou hebben. Een zonnebril helpt soms, maar is niet altijd even handig. Gelukkig is mijn zicht er de laatste tien jaar op verbeterd. Zo was ik vroeger op één oog bijna blind, en nu zou ik daar perfect mee kunnen zien. Of dat iets te maken heeft met de overheid die oogartsen steeds strenger controleert, weet ik niet. Als het zo doorgaat, word ik rond mijn pensioenleeftijd vast helderziend, grap ik soms.

Tot slot gebeurt het ook dat mensen in mijn ogen kijken als ik hen voor het eerst heb gezegd dat ik autisme heb of autistisch ben. Naar het schijnt zou je immers ‘iets’ van autisme aan de ogen. Een naar binnen gerichte blik, ook wel eens ‘lege blik’ genoemd. Het zou een uiterlijk teken zijn dat autistische mensen geen oog hebben voor het innerlijke van de ander, maar alleen voor details. Dat vind ik eerder bedenkelijk en een teken van ziende blind zijn of mogelijks ook contextblind zijn voor wat autisme echt betekent. Dan nog liever iemand die zegt dat h/zij door de ogen van een autist wil kijken. Dan wel figuurlijk liefst, ik hou mijn ogen nog graag zo lang ik leef.

1 Comment »

Geef een reactie

Gelieve met een van deze methodes in te loggen om je reactie te plaatsen:

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.