Wat voor mens bent u eigenlijk? Het komt wel eens voor dat lezers die vraag mailen. Niettegenstaande mijn hele blog gewijd is aan die vraag, kan ik daar niet op antwoorden. Voor mij lijkt het vanzelfsprekend dat je zelf niet kan zeggen wie je bent, hoogstens wie je was (voor zover je herinnering je niet voor schut zet) en mogelijks wie je graag zou zijn (voor zover je verbeelding niet met je voeten speelt).

Op school leerde ik namelijk dat we zijn wie we zijn in de blik van anderen. ‘Als je iemand je vraagt wie je bent, moet je die vraag meteen terugwerpen en vragen wie hij of zij denkt dat jij bent. In de blik die je teruggeworpen wordt, zie je wie je bent’. Of dat kreeg ik toch te horen. Jezelf vinden doe je dus niet door diep in jezelf te duiken. Of dat ook zo is, laat ik nu maar even in het midden.

Nochtans is een van mijn favoriete guilty pleasures lijstjes over ‘jezelf vinden’ invullen. Het liefst offline maar af en toe ook online. Al blijf ik me daarbij bewust van de risico’s die ik neem. Zeker als er een mailadres wordt gevraagd of persoonlijke gegevens zoals uit welk land ik kom, met welk gender ik me associeer en hoe oud ik me voel.  Doorgaans vul ik daar een willekeurig land (bv Nederland), een willekeurige gender (‘man’) en willekeurige leeftijd (25) in. Het mailadres dat ik gebruik is (uiteraard) een wegwerpmail, en verder zet ik ook de VPN aan op Japan. Waterdicht is het niet, maar toch al beter dan zomaar je persoonlijke gegevens prijs geven.

Een van de miljoenen lijstjes op het internet om te weten ‘wie je bent’ (of net niet bent), is de Mentality-test van het Nederlandse Motivaction. Dat Amsterdams marktonderzoeksbureau lijkt dol op hokjes en categorieën. Ze hebben na een of ander onderzoek de Nederlandse bevolking vakkundig ingedeeld in een aantal categorieën.

De Moderne Burger komt het vaakst voor. Hij of zij is statusgevoelig, plant het leven zorgvuldig, is toekomstgericht en streeft naar financiële zekerheid. De Traditionele Burgerij (plichtsgetrouw, maatschappelijk betrokken en aandacht voor gezin) en de Opwaarts Mobielen (materialistisch, gericht op carrière en presteren) nemen in Nederland met respectievelijk 16 procent en 13 procent de tweede en derde plek in.

Afhankelijk van de antwoorden die je geeft op best wel interessante vragen, wordt je ingedeeld bij één van de voornoemde groepen. Zo’n test is natuurlijk puur om de lol, en zegt hoe dan ook niets. Toch zijn de vragen best wel doordenkers als je wil nadenken over je plaats in de samenleving, hoewel jammer genoeg in het Engels opgesteld.

Vooraf dacht ik gewoon een brave burger te zijn, mogelijks georiënteerd op (postmodern) gemak en in het ergste geval een nieuw-conservatief. Des te groter was mijn verrassing nadat ik de test toegestuurd kreeg op een van mijn schuil mailadressen.

Daaruit bleek dat ik eerder kritisch stond tegenover maatschappelijke structuren, steeds uit mijn comfortzone kwam en opkwam voor een betere sociale en ecologische omgeving. Meer nog, er stond dat ik een constructief kritische en creatieve frisdenker was. Verantwoordelijk en invoelend leven, stond er, zou voor mij erg belangrijk zijn, evenals een helder sociaal en ethisch bewustzijn. Mijn leven zou in het teken staan van zo weinig mogelijk schade aan het milieu en maximale bijdrage tot het maatschappelijk welbevinden. Tot slot zou ik bovengemiddelde interesse tonen in diverse kunst – en cultuurvormen, en een niet-traditioneel gezinsleven leiden waarbij man en vrouw evenwaardig zijn. Meer zelfs, ik werd in het hokje ‘post-materialist’ geduwd.

Huh? Wie? Ikke? Ik zag mezelf vooraf eerder als plichtsgetrouw, fier op tradities en gehecht aan consumptie, meer doorsnee dan de meeste mensen die op televisie komen. Het is al geleden van de laatste testen bij een persoonlijkheidspsycholoog dat ik zo verrast was.

Nu ja, het streelt wel je ego als je dure woorden als post-materialist, frisdenker en kritisch constructief op je bord krijgt. Dat klinkt behoorlijk verlicht, en enigszins troostend. Wie Of mijn gedrag zich daardoor zal laten veranderen? Mocht dat zo eenvoudig zijn, dan zou ik mij de hele dag door bezig houden met dergelijke vragenlijstjes in te vullen. Helaas is daar geen tijd voor, en moet ik terug aan de slag. Nog een fijne dag !