Een wankel evenwicht … autisme en omgaan met geld
Elk einde van de maand trek, naar goede gewoonte, ik een lijn. Een lange lijn. Zo lang als het wit blad reikt, het blad dat op dat moment voor me op tafel ligt. Vervolgens trek ik er nog een, haaks op de vorige. Boven de kruising van die twee lijnen schrijf ik de maand en het jaar en vervolgens aan de rechterzijde ‘uitgaven’ en aan de linkerzijde ‘inkomsten’.
De hele maand heb ik geprobeerd een evenwicht te bereiken, tussen beide zijden. Het is weliswaar maar één van de vele voortdurende evenwichtsoefeningen, maar toch een belangrijke.
Andere evenwichten die ik probeer te behouden zijn onder andere die tussen binnen en buiten, tussen energiegevend en energieverslindend, tussen isoleren en ventileren en tussen implosie en explosie.
Of van die evenwichten ben ik me toch enigszins bewust. Er zijn wellicht nog vele andere onbewuste, evenwichten die mijn leven mee vorm geven. Het zijn allemaal wankele evenwichten. Wellicht is heel mijn leven, mijn wereld in wankele vorm. Ik voel me niet te beroerd om dat te bekennen.
Eens de twee lijnen zijn getrokken, komt het digitale werk eraan. Ik neem mijn tablet en log me in op mijn bank app, uitgerust met budgetsoftware. Enkele vingerbewegingen en ik zie in een grafiek van welke categorieën wat is binnen gekomen, in groene kleur, en wat is buiten gegaan, in rode kleur. Maar ik ben van de oude stempel, en schrijf met sierlijke pen de getallen over in balansvorm. Misschien zit mijn boekhoudersopleiding daar wel voor iets tussen.
In haar meest recente boek, The A tot Z of ASDs: Aunt Aspie’s Guide to Life, wijdt Rudi Simone, schrijfster met autisme, enkele pagina’s over geld en autisme.
Mensen, met of zonder autisme, schrijft ze, vallen in een of meerdere van deze categorieën als het om hun relatie met geld gaat: 1. We verstaan er niets van (niets van de waarde of de noodzaak of hoe ermee om te gaan), 2. We kennen er iets van maar eigenlijk heel weinig, omdat we geen gevoel hebben voor geldzaken, 3. We zijn goed in het budgetteren en op orde houden van onze huishoudelijke geldzaken, 4. We zijn obsessief bezig met onze geldzaken en letten enorm op wat we verdienen en/of uitgeven.
Simone raadt mensen met autisme aan om grip te krijgen op hun geldzaken, van bewust te zijn wat ze verdienen en uitgeven tot bewust omgaan met inkomsten en uitgaven. Mensen met autisme zijn pragmatisch op heel wat vlakken, maar als op het liefde, carrière maken en omgaan met geld aankomt zijn autisten vooral sterk in ‘magisch denken’. Kortom, er loopt veel mis op die vlakken, of we laten het aan anderen over.
Er zelf mee bezig zijn heeft volgens haar niets dan voordelen. Het maakt je bewust van waar je meer geld aan uit geeft dan je denkt, het verlaagt de stress in je leven en het helpt om ‘domme uitgaven’ (aanmaningen, dubbele aankopen) te verhelpen. Dat hoeft niet moeilijk te zijn, besluit ze, “Schrijf het neer op papier. Hoeveel heb je, hoeveel moet je uitgeven en hoeveel blijft er over?”.
Om op het einde van de maand net zoals ik een balans te tekenen. Om tekorten of overschotten naar de volgende maand over te dragen. Om te zien welke bezuinigingen en welke investeringen er nodig zijn, welke buffers aangelegd moeten worden, welke schulden afgelost en welke voorafbetalingen geregeld. Alles wat in huis staat gaat ooit immers stuk en tegen die tijd moet er voldoende gespaard zijn om het te vervangen (of herstellen).
Het doel van dat omgaan met je geld is volgens Rudi Simone steeds hetzelfde, hoe je ook werkt of betaald wordt: voor jezelf en je dierbaren kunnen zorgen en de stress naar beneden helpen.
Wie in een gezin is opgegroeid waar er steeds over geldzorgen werd gesproken, zoals mezelf, zal dat misschien niet graag doen. Zo iemand heeft het gevoel: het heeft al genoeg mijn leven verpest. Helaas gebeurt dan het tegenovergestelde bij de eerste grote tegenslag (ziekte, ongeval, ontslag).
Simone ziet mensen met autisme dan ook vaak ofwel zeer krenterig zijn (en zichzelf van alles ontzeggen, ook zichzelf terugtrekken en isoleren) ofwel zeer vrijgevig zijn ( of te dure voeding kopen, onnodige giften zich laten verleiden door gladjanussen) zonder zich bewust te zijn dat geld op kan geraken. Al zijn er natuurlijk ook mensen die het prima redden, benadrukt ze.
Al loopt het natuurlijk niet altijd zo vlot als ik het zou willen, het belangrijkste is streven naar het evenwicht. Zodat het einde van de maand niet met een rood cijfer eindigt. Dat geeft des te meer voldoening, ook al is het wat cijferen als je geen getallenwonder bent.
Tistje 
Ik heb niks met geld, heb er echt een hardgrondige weerstand tegen maar besef met mijn verstand wel dat het belangrijk is en beheerd cq. beheerst moet worden. Ik gebruik daarvoor het programma AFAS Personal. Sinds ik dat programma heb houd ik alles bij. Bij voorgaande pogingen, op allerlei manieren, verwaterde en verslonsde het. Er is ook een app.
Je hoeft namelijk niks in te voeren, dat wil zeggen, niks zelf in te typen. Je kunt je bankgegevens op een veilige manier in het programma laden. En die worden dan verwerkt in het programma. Werkt super voor mij want als ik ergens een hekel aan heb dan is het zelf uitgaven en inkomsten op een rijtje zetten. Als ik het weer eens een keer helemaal vergeten ben, krijg ik een mail: ‘dat ze me missen’… En natuurlijk kun je het programma ook helemaal fine-tunen en budgetten aanmaken. Er wordt met duidelijke grafische voorstellingen gewerkt naast de gewone tekst.
Ik vind dat wel lekker, van die programmas die het vervelende werk voor me doen, net zoals machientjes die me helpen. Ik kan het dan wel niet laten om te gaan controleren of het programma wel goed zijn werk heeft gedaan…. controledwang?
LikeGeliked door 1 persoon
@Outsider: Je moet ook niet te hard zijn voor jezelf hé, iemand met je opleiding en werkervaring (welke die ook is) kan evengoed als een ander moeite hebben met budgetteren.
LikeLike
Het is zeker geen obsessief bezig zijn. Als ik meer dan 4 minuten per dag bezig ben dan is het al veel. En meestal doe ik het om de 4 dagen als ik boodschappen heb gedaan. Volgens mij ben ik dan ook veel efficiënter bezig dan wanneer ik iemand zie zwoegen met bonnetjes en afschriften. Zie je, het is jezelf gedrag aanleren, en ik zou dan ook zeggen, zet je autisme in een voordeel om. Maak het regelmaat. En maak jezelf het makkelijk! Ikzelf doe niets met bonnetjes behalve in een doos gooien zodat ik ze heb als ik een garantiebewijs nodig heb of iets wil ruilen. Ik werk alleen vanuit mijn bankrekeningen. Oh, en mijn credit kaart wegdoen is misschien nog wel het beste geweest. Zo krijg je continue meteen een duidelijk overzicht en weet je waar je aan toe bent.
Even over het Nibud en jouw opmerking over levensstandaard. Je ziet een spreekwoordelijke beer op de weg. Het probleem, de beer, is er namelijk niet. Okay, je kan de financiële voorbeelden die het Nibud geeft negeren. Maar al het andere klopt. Want ondanks dat wij een andere levensstandaard hebben, hebben we wel bijna hetzelfde uitgave patroon. De voorbeelden van het Nibud zijn namelijk ook niet van toepassing op mij. Maar de lijstjes waaraan je geld uitgeeft wel. Denk aan woonlasten, water, gas, elektra, verzekeringen, afbetalingen leningen, telefoon en andere abonnementen en ga zo maar door.
Ik ga nu een retorische vraag stellen, in die zin, ik hoef het antwoord niet te weten. Maar weet jij van de voorbeelden die ik hierboven gaf wat je per maand eraan kwijt bent? Als het antwoord nee is, dan heb je geen inzicht in je situatie. En daar begint het bij, inzicht krijgen in je situatie. Want als je nee antwoord dan weet je ook niet wat je elke maand kan sparen/vrij te besteden hebt. En wel grappig dat je over vermageren begint. Vermageren doe je door te diëten juist? Kijk dit filmpje maar eens…
Rond 13.58 komt de clou. Je valt af door de bewustwording van wat je eet tijdens het diëten. En hetzelfde gaat op voor je financiën op orde te houden, het lukt pas als je er bewust van bent.
Maar ik snap eigenlijk niet wat je bedoelt met relativeren van de tips. Er valt volgens mij namelijk niets te relativeren, de getallen waar je mee werkt zijn alles behalve relatief.
En bedankt voor de pluim, echter kan ik hem niet aannemen. Als iemand met mijn opleiding en werkervaring niet kan budgetteren dan zou zo iemand zichzelf diep moeten schamen.
LikeLike
Het NIBUD ken ik, maar dat werkt niet, aangezien ik geen Nederlander ben. Het zou ook weinig zin hebben om te vergelijken omdat de levensstandaard anders ligt. Bovendien is het met hun tips een beetje als met vermageringstips, je moet ze heel sterk relativeren om ze bruikbaar te maken.
En elke dag uitgaven bijwerken … knap dat je dat kan maar dat valt toch al onder obsessief bezig zijn. Zoveel jaar terug, toen ik begon te zoeken naar een systeem, heb ik het wel eens geprobeerd, om de twee dagen. Eerst met tickets en bonnetjes (maar dat is om onnozel van te komen) en dan met mijn bankrekening. Ik was toen meer bezig met mijn budget dan met leven. Niettemin, als het voor jou werkt, is dat natuurlijk een flinke pluim waard.
LikeLike
Kijk op de site van het Nibud voor tips! Wat jij nu doet werkt namelijk niet, het is beter om elke dag je uitgaven bij te werken (Dan wordt je bewuster van je uitgaven). Zo heb ik een excell sheet waarin ik precies zie wat ik nog moet uitgeven en wat binnenkomt. Dit is overigens geen probleem wat autisme specifiek is. Maar dat zal je wel merken als je jezelf inleest op het Nibud. Er zijn ook rekenmodellen die je kunnen helpen met budgetteren.
LikeLike