‘Waarover spreek je als getuige met autisme?’ … autisme en ervaringsdeskundigheid

‘
Onlangs kreeg ik de vraag van Marjan, medewerker van de Vlaamse Vereniging Autisme, hoe ik mij zou voorstellen als spreker, inspirator, ervaringswerker, getuige of hoe het ook heet om ervaringen als persoon met autisme te brengen voor een groep (of, desgewenst, onder vier ogen). In Vlaanderen de term ‘getuige’ in veel gevallen nog in voege, hoewel die term voor sommige mensen verwarrend blijkt. Ze denken dan bijvoorbeeld aan getuigenissen als een verklaring over een persoon of zaak, in het kader van bewijsvoering, of blijk te geven over de ernst van het lijden.
Als ervaringswerker deel ik praktische oplossingen en persoonlijke anekdotes rond leven met autisme als volwassen man met een fysieke handicap en chronische ziekte, in de veertig, als partner van een vrouw met autisme, als (sociaal en economisch) hoger opgeleide ervaringswerker, fervent lezer en wandelaar, mee baasje van een eigenzinnige kat en als schrijver van een blog (Tistje.com) en een boek over positief leven met autisme. Ik probeer het niet succesvoller, beter of mooier voor te stellen dan het is, en ben dus geen motivationeel spreker. Perspectieven die u bij mij niet zal vinden, zijn die van (groot) ouder of hulpverlener, hoewel ik wel iets weet van autismetheorieën.
Als ik spreek over mijn autisme-ervaringen, leg ik de nadruk op ervaringsuitwisseling, en verkies ik vraag en antwoord met mijn ‘publiek’ boven monoloog en het lezen van een voorbereidde tekst. Wat mij daarin aanspreekt, is mee kunnen denken vanuit mijn oplossingen en ervaringen om andere mensen het gevoel te kunnen geven dat ze niet alleen staan of een stapje verder kunnen met inzicht in soms moeilijk verstaanbaar of schijnbaar onlogisch gedrag.
Ik ben graag goed voorbereid en stem graag af over bereikbaarheid en verwachtingen van wie komt luisteren. In mijn achterhoofd, en op mijn tablet, heb ik een overzicht mee met thema’s en anekdotes om op terug te vallen, maar de insteken van wie voor of rond mij zit krijgen voorrang. Ik breng mijn verhaal het liefst al vertellend (bij voorkeur in een ronde op gelijke voet). Hoewel ik ook overweg kan met PowerPoint, verkies ik de verbeelding van mijn toehoorders te prikkelen.
Dat ik een steentje heb kunnen bijdragen of heb kunnen verleggen, en als vrijwilliger (met kostenvergoeding) een opening heb gemaakt en heb mogen luisteren naar verhalen over unieke situaties in leven met (anderen met) autisme, is voor mij de belangrijkste meerwaarde.