Wie Albert voor het eerst ontmoet, merkt dat hij goed bekend is bij de psychotherapeuten van het plaatselijke centrum voor geestelijke gezondheidszorg. Hij is er al geruime tijd in psychotherapie. Albert staat er gekend als een grappige en levendige alleenstaande man van 55 jaar, met een persoonlijkheidsstoornis, die samen voorkomt met een bipolaire stoornis.

Het lukt de meeste mensen om met Albert in contact te komen en een leuk gesprekje aan te gaan. Je moet er dan wel bijnemen dat hij zeer onregelmatig oogcontact maakt, buitengewoon verfijnd en breedvoerig, met lange uitweidingen, spreekt, en dat hij in het bijzonder nauwelijks is tegen te houden als hij over een van zijn bijzondere interesses begint.

Albert is enorm gepassioneerd door geschiedenis, in het bijzonder de Napoleontische oorlogen. Ook van tal van andere historische gebeurtenissen kent hij letterlijk elk detail. Wat Albert vooral fascineert, zijn uniformen. Hij noemt zichzelf dan ook regelmatig een ‘uniformoloog’ of een deskundige in de uniformologie. Dat bezorgt hem in de omgang met geüniformeerde beroepen af en toe moeilijkheden. Zo kan het niet laten mensen aan te spreken op de toestand of de verzorgdheid van hun uniform of hen ongevraagd informatie te geven over de historische evolutie ervan. Ook zijn dagelijks leven lijdt eronder, aangezien hij meer tijd  en geld besteedt aan het onderhoud en de opbouw van zijn eigen verzameling uniformen dan wat anders.

Albert woont alleen, maar heeft recent een flat gevonden in de buurt van die van zijn hoogbejaarde vader. Het lukt hem niet om zelfstandig te wonen. Elke middag bezorgt een gemeentelijke dienst een warme maaltijd, terwijl zijn zus zorgt voor het avondeten. Daarnaast komt er wekelijks een poetshulp over de vloer die zijn huis schoon maakt. Zelf lukt hem dat maar matig tot onvoldoende. Het blijkt al een hele klus voor hem om de poetsvrouw over de vloer te krijgen, en er niet mee in ruzie te komen.

Dat Albert volgens zijn vader en zus nooit ‘een volwaardig leven’ heeft kunnen leiden, heeft volgens zijn vader en zus te maken met complicaties tijdens de geboorte en epilepsie tijdens de kindertijd, waarvoor hij nog steeds medicatie neemt. Enkele jaren geleden werd het vermoeden van autisme geopperd, maar het team van therapeuten dat Albert begeleidde, vond het niet wijs om daarop in te gaan. Het zou volgens hen alleen nog meer psychisch lijden veroorzaken, en bovendien zagen zij zich niet bekwaam om daar iets over te zeggen. Alles bleef dus zoals het was.

Albert is van opleiding Master in Geschiedenis. Toen hij pas afgestudeerd was heeft hij een tijdje als leraar en mediathecaris gewerkt, maar hield dat nooit lang vol. Hij had zowel moeite met autoriteit voor de klas als omgang met mensen die niet hetzelfde enthousiasme over zijn vak deelden. Ook tijdens oudercontacten en klassenraden kwam het geregeld tot verbale en soms lichamelijke conflicten wanneer het belang van zijn vak in vraag werd gesteld.

Albert heeft sinds lange tijd geen vast werk. ’s Zomers is hij wel vaste medewerker bij het Toneel in de Stad, een jaarlijks terugkerend evenement, en springt hij nu en dan in als museumsuppoost en vrijwilliger bij het plaatselijk toneelgezelschap De Volksche Lach. In zijn vrije tijd schrijft hij dikke boeken over historische thema’s van zijn interesse, die hij bijzonder fraai laat inbinden en op zijn boekenplank etaleert. Telkens hij zo’n boek begint, stort hij er zich op als een bezetene, zegt zijn vader, en moet je hem vooral niet storen.

Wie een neus heeft voor dit soort uitgaven, zal toegeven dat het echte meesterwerken zijn, waarvoor Albert duidelijk uitgebreid informatie verzamelt uit verschillende bronnen. Albert is echter geen hamsteraar. Zodra zijn boek op de plank staat, vernietigt hij alle informatie die daartoe heeft geleid, en beschouwt hij dit thema als afgerond. Intussen staan er een zestigtal boeken in zijn boekenrek, maar alleen die van hemzelf.  Zijn meesterwerken houdt hij bovendien voor zichzelf en niemand heeft er toegang toe.

Geïnspireerd door Fusar-Poli, L., Brondino, N., Politi, P. et al. Missed diagnoses and misdiagnoses of adults with autism spectrum disorder. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci (2020). https://doi.org/10.1007/s00406-020-01189-w