Het zal je maar overkomen, dacht ik, toen ik het bericht in mijn mailbox kreeg. Alleen al de kop was veelzeggend: ‘Vrouw (41): Zwaar autistische man achtervolgt mij’. Ik zag de vrouw al lopen, achtervolgd door een obese autistische man, eerst door straten, vervolgens door weiden en dan, door steeds dichter struikgewas, uiteindelijk tot in het donkerste van het bos. Ik zag de afloop al zo voor me. Tot ik even verder las en het om iets heel anders leek te gaan.

Mia maakt een berichtje aan op de tweedehandssite

De vrouw in kwestie, Mia, komt de vorige dag op het onzalige idee gekomen een gameconsole, van haar zoon, op een tweedehandswebsite te koop aan te bieden. Ze staat die dag vroeg op, ontbijt en slaagt er rond een uur of tien in een account te openen, het paswoord ‘Mia41’ te verzinnen, een foto te maken van de console en die op de website te zetten. Dat doet Mia allemaal tussen de telefoontjes op haar werk. Ze sluit de website en denkt: ‘zo, binnen een maand ga ik nog eens kijken of er al interesse is’

Als je al eens zo’n aanbieding op een verkoopsite heeft gepost, weet je al dat zoiets tot van alles kan leiden. Toen wij onze bijvoorbeeld vorige auto aanboden, werd dat een onvoorzien spannend avontuur dat gelukkig goed afliep. We hadden dan ook de fout gemaakt een gsm-nummer te vermelden. Na een tijdje hebben we die afgezet. Geen gebrek aan vraag, maar evenmin gebrek aan kleurrijke potentiële kopers. Van de automaffia tot een lokale consumentenman die zich voordeed als mystery shopper, van een beller met de stem van een oud vrouwtje tot iemand die meteen aanbod onze auto op afstand te kopen maar nu nog aan de Algerijns-Tunesische grens vastzat.

Mia merkt tegen de middag dat een van de reacties komt van Jochen

Tegen de middag merkt Mia dat ze al heel wat reacties heeft gekregen, waaronder die van een zekere Jochen. ‘Jochen had vragen en stelde ze ieder in een aparte mail’, vertelt Mia.

Mia vertelt er niet bij dat ze er na het bericht van Jochen vergeet om een antwoordbevestiging te sturen. Zo lijkt ze alsof ze de interesse van Jochen niet heeft ontvangen en het bericht eventueel verloren is gegaan. Jochen begint te twijfelen en wil graag zekerheid of hij nu nog in de running is voor deze aankoop of niet. Daarom stuurt hij een paar uur later, rond een uur of twee, een keurig geformuleerd bericht, waarin hij herhaalt dat hij interesse toont.

Nog steeds blijft een bevestiging van ontvangst van Mia op zich wachten. Dat is bezwaarlijk beleefd, maar Mia is een vrouw van de directe aanpak, niet zozeer van (n)etiquette. Pas rond een uur of elf denkt ze eraan te antwoorden. Ze merkt echter dat de vragen van Jochen te veel ingaan op de (technische) eigenschappen van het toestel. Ze moet eerst haar zoon om raad vragen, besluit ze.

Dat Mia er niet slaagt meteen te antwoorden valt Jochen op

Intussen blijft Jochen geduldig wachten. Een vrouw van 41 die er niet in slaagt meteen te antwoorden op ogenschijnlijk eenvoudige vragen over enkele eigenschappen van het toestel dat ze te koop aanbiedt, dat zou hem normaal irriteren.

Hij zou al lang bij een ander geweest kunnen zijn, maar vind het profiel van Mia aandoenlijk. Allerlei beelden en vragen draaien rond Jochen’s hoofd. Is ze misschien beschaamd omdat ze bij een ander, haar zoon, om informatie moet vragen over een gameconsole? Heeft ze te weinig zelfvertrouwen? Of is ze misschien verrast dat ze al meteen een reactie krijgt? Omdat ze dacht dat niemand zo’n oude rommel wil kopen, rommel die zij zelf liever, zonder medeweten van haar zoon, naar het afvalpark zou brengen.

Het duurt wel even vooraleer Mia erin slaagt haar zoon te bereiken en nog meer tijd vooraleer ze ertoe komt om in te loggen in het mailprogramma. Mia heeft namelijk wel een Chinese smartphone, maar vertrouwt het niet daarop apps te installeren of die te gebruiken buiten haar huis. ‘Je weet immers nooit of er daar virussen op komen, en voor je het weet, wordt je telefoon gebruikt om een bitcoins te maken of te crisperen’, vertelt ze soms aan haar collega’s op de dienst.

Rond een uur of twee slaagt Mia te mailen en Jochen spreekt meteen af

Rond een uur of twee slaagt ze er dan toch in een mailtje te sturen. Jochen reageert meteen dat hij haar antwoord heeft ontvangen. Hij vindt de informatie vrij summier, maar is toch tevreden, en antwoordt even later dat hij de console koopt.

Mia heeft de betaalapps nog niet ontdekt, waardoor Jochen het hele eind naar haar woning moet afleggen. Dat is hij niet gewoon, de meeste transacties verlopen tegenwoordig via apps en met korte berichtjes. Mia is duidelijk het tegenovergestelde, ze heeft duidelijk alle tijd van de wereld. Jochen laat toch nog eens weten, met enige ironie die Mia ontgaat, dat hij veel werk heeft (wat hij allemaal doet die dag) en hoe lang het traject wel is dat hij moet afleggen voor zo’n oude console.

Het bezoek van Jochen aan Mia: een onverwachte wending

Zoals het hoort, is Jochen stipt op tijd op de afspraak. Hij belt aan, en wil het zo kort mogelijk houden door meteen duidelijk te maken waarvoor hij komt. Jochen vreest immers dat Mia een vrouw is die graag wat aandacht wil, en voor koffie en koekjes heeft hij nu echt geen tijd. Het lijkt allemaal niet door te dringen tot Mia, die al koffie heeft gemaakt en zelfgebakken cakes presenteert.

‘Nee, ik heb zwaar autisme’, laat Jochen weten, in de hoop dat dit haar toch een beetje afschrikt, ‘en bovendien woon ik begeleid, en komt de begeleiding rond een uur of vijf’. Terwijl Jochen’s autisme niet zwaarder is dan een ons, en zijn begeleiding ook niet zo intensief is als sommigen denken.

Het haalt allemaal niets uit. Mia smeekt of hij even bij haar wil zitten aan tafel, iets wil eten en drinken. Ze lijkt vooral onder de indruk van zijn lange, atletische lichaam en zijn zachtmoedige en eerlijke aard. Uiteindelijk duurt dit zakelijk bedoelde bezoekje toch nog langer dan Jochen had gedacht. Rond een uur of zes stapt Jochen terug op zijn Kawasaki Ninja H2 om het hele eind terug te rijden en tegen etenstijd terug te zijn.

Voor hij bij Mia de deur uitgaat, en de verpakking van het toestel even schudt, hoort hij geluidjes die hij liever niet zou horen. Hij krijgt een slecht voorgevoel, dat hij hier bedrogen zal uitkomen. Nog net op tijd vraagt Jochen Mia’s telefoonnummer om te bellen mocht hij nog vragen hebben over het apparaat. Mia lijkt te voelen dat ze door de mand is gevallen, en aarzelt, maar geeft dan toch het nummer van haar vaste toestel.

Jochen krijgt met Mia te doen: een vrouw van 41 die alleen op de bank zit en niets kent van technologie

Zodra Jochen thuiskomt en zijn nieuwe console wil proberen, blijkt het toestel al heel wat vragen op te roepen. Helaas is Mia niet zo goed bereikbaar, en doet ze alsof ze er niets over weet. Het lijkt ook steeds meer dat Mia een eenzame vrouw is die zo geïsoleerd leeft dat ze moet geholpen worden met wat aandacht.

Jochen krijgt steeds meer te doen met Mia. Ze weet bijna niets over de moderne technologie, en ze geeft bij zijn tweede telefoontje toe dat ze alleen op de bank zit en niets te doen heeft. Terwijl ze een vrouw van 41 is, die het net reuzedruk zou moeten hebben. Het kan niet anders dan ze ofwel depressief is ofwel autisme heeft ofwel een vermijdende persoonlijkheidsstoornis moet hebben, weet Jochen.

Als vrijwilliger bij een centrum voor thuislozen heeft Jochen heeft wat ervaring met deze doelgroep. Hij ziet het ook wel een beetje als liefdadigheid om deze vrouw die nood heeft aan sociaal contact, even te woord te staan. Jochen belt haar nogmaals op, om zeker te weten dat ze met een licht gemoed naar bed gaat.

Tot slot: misschien had Jochen gewoon moeten kiezen voor de console van Theo

Het is intussen duidelijk dat Jochen onder de indruk is van zijn bezoek aan Mia en van haar situatie. Hij probeert haar af en toe te bereiken de volgende dagen. Met zijn begeleiding bespreekt Jochen intussen hoe hij het best deze vrouw kan helpen. Hoe zeg je tegen een vrouw als Mia dat je er klaar mee bent, dat dit gewoon een zakelijke transactie is, en dat haar koopwaar behoorlijk duur geprijsd stond? Hoe laat je haar weten dat jouw telefoontjes en je berichtjes via Marktplaats vooral bedoeld zijn om haar weer in een gezonde dynamiek te krijgen?

Misschien had Jochen gewoon toch moeten kiezen voor de console van Theo, van 51, bedenkt hij ’s avonds in zijn bed. Theo, die een betaalapp aanbiedt, geeft aan dat hij autistisch is, begeleiding heeft en dus wellicht geen nood aan zorg voor eenzamen. Mijn eigen schuld, denkt Jochen, ik had het al gelijk moeten aangeven dat ze niets moest verwachten. Ken je het spreekwoord ‘je geeft één vinger en zij neemt je hele hand’? Dat is precies hoe ik de situatie achteraf zou beschrijven, denkt hij bij zichzelf.

Geïnspireerd door een artikel op Libelle.nl in de reeks Marktplaats Misères: ‘De koper is zwaar autistisch en belt me nog meerdere keren per dag’